حاد شدن اوضاع در اوكرايين
۱۳۸۳ آذر ۹, دوشنبهيك هفته از اعتراضهاى تودهاى در مركز شهر كيف مىگذرد. شب گذشته، ۲۸ نوامبر، اپوزيسيون تصريح كرد كه گفتگوهايى كه در گروههاى كارى انجام شدند ناموفق بودند. اپوزيسيون به رييسجمهور كوچما اولتيماتومى ۲۴ ساعته داد. يوليا تيموشنكو، از سياستمداران اپوزيسيون در برابر حدود ۳۰۰ هزار نفر كه در ميدان استقلال كيف گرد آمده بودند گفت: ”اول اينكه نخست وزير را به خاطر تقلبات انتخاباتى اخراج كنيد. دوم اينكه تصميم پارلمان در روز ۲۷ نوامبر را اجرا كنيد و با تغيير اعضاى كميسيون انتخابات موافقت كنيد. سوم اينكه روساى دستگاه ادارى سه منطقهاى را كه خواستار خودمختارى هستند، اخراج كنيد. چهارم: به دادستان كل و رييس دستگاه پليس اوكرايين دستور بدهيد كه جدايى طلبانى را كه مىخواهند كشور را تجزيه كنند، محاكمه كنند.“
اپوزيسيون اعلام كرد چنانچه به درخواستهايش توجهى نشود از كوچما به عنوان كسى كه خلاف اراده ملت عمل كرده شكايت خواهد كرد. اپوزيسيون همچنين از ارتش خواست كه در كنار ملت قرار گيرد.
پيش از اين دو طرف كشمكش در گروههاى كارى پيرامون راهحلى براى اختلافهاى موجود به بحث پرداخته بودند. اما دو طرف از آغاز هم راهى براى گفتگوى باز با هم نيافتند، چون هر دو نامزد انتخاباتى خود را محق مىدانند. نامزد انتخاباتى اپوزيسيون يوشچنكو تقاضا دارد كه دور دوم انتخابات تكرار شود. اما نخست وزير كنونى ويكتور يانوكوويچ اين تقاضا را نمىپذيرد، چون خود را رييس جمهور منتخب مردم مىداند، اگر چه پارلمان اوكرايين پس از تقلبات انتخاباتى وسيع انتخابات را نامعتبر خواند.
از ديروز اوضاع به نظر حادتر گشته است. رييس جمهور كوچما رفتار شركتكنندگان در تظاهرات را كه ساختمانهاى دولتى را محصور كرده بودند، غيرقانونى خواند. كوچما گفت اپوزيسيون حاضر به گفتگوى باز نبوده و تنها راه رسيدن به سازش است.
نكته ديگرى كه در اين ميان مطرح است اين است كه در شرق اوكرايين تمايلات تجزيهطلبانه وجود دارد و ويكتور يانوكوويچ از اين تمايلات حمايت ميكند. در اين منطقه بحث بر سر برگزارى رفراندوم در باره تجزيه منطقه اى است به نام احتمالى ”جمهورى جنوب شرقى“.
از ابتداى امر پوتين، رييس جمهور روسيه، حمايت خود را از ويكتور يانوكوويچ نشان داد. وى چند بار در آستانه انتخابات به اوكرايين سفر كرد و پس از انتخابات به سرعت به يانوكوويچ تبريك گفت. براى همين است كه ناظران سياسى معتقدند كه روسيه در مسئله پر و بال دادن به تمايلات تجزيهطلبانه در شرق اوكرايين دخيل است.
در برابر ويكتور يوشچنكو مخالفت خود با تجزيهطلبى را آشكارا بيان داشته و معتقد است بايد فرمانداران ولايتهاى جدايىطلب را محاكمه كرد و نيز در اين رابطه با روسيه وارد گفتگو شد. وزير پيشين امور خارجه اوكرايين بوريس تاراسيوك مىگويد چنين گفتگويى خوب است اگر با ميانجيگرى آلمانيها از جمله صدراعظم آلمان انجام گيرد، چون گرهارد شرودر نفوذ زيادى بر پوتين دارد.