جهان در هفته اى كه گذشت: گسترش دامنه بحران در عراق و فلسطين

آنچه در عراق و فلسطين رخ مى دهد، اكنون ديگر به پاشنه آشيل سياست جهانى تبديل شده است. روز جمعه اين هفته، تنش ميان ارتش اسرائيل و فلسطين، در مناطق مرزى ميان لبنان و اسرائيل، به يك جنگ تمام عيار تبديل شد. اين درگيرى هاى خونين، تنها چند روز پس از افشاى شكنجه هاى قرون وسطائى اسيران عراقى به وسيله سربازان آمريكائى، نشان داد كه، تا سياست جهانى چاره اى براى خاورميانه نيانديشد، از استقرار صلح، كاهش بهاى مواد سوختى و آرامش اقتصاد غرب نمى توان نشانى يافت. همين دغدغه ها بود كه سبب شد جورج دبليو بوش، نسبت به رفتار غيرانسانى سربازانش در عراق، ابراز تاسف كند، مجمع عمومى سازمان ملل متحد بر ضرورت رعايت حقوق فلسطينى ها تاكيد بورزد و دولت انگلستان، هماهنگ با آمريكا، طرح خود را براى انتقال قدرت سياسى به عراقى ها تسليم سازمان ملل كند.

سازمان ملل و استقلال فلسطين

مجمع عمومى سازمان ملل متحد، در تازه ترين نشست خود، بر حق استقلال فلسطينى ها بر مناطق تحت اشغال اسرائيل، تاكيد ورزيد. از ميان اعضاى سازمان ملل متحد، ۱۴۰ كشور به صدور يك قطعنامه در اين زمينه راى مثبت و يازده كشور راى ممتنع دادند. اما آمريكا، اسرائيل و چهار كشور پاسيفيك آن را رد كردند. اين تصميم، چند روز پس از آن اتخاذ شد كه جورج دبليو بوش پشتيبانى خود را از آريل شارون پس گرفت. بوش، پيش از آن، از شارون كه گفته بود ديگر نمى تواند امنيت ياسر عرفات را تامين كند، حمايت كرده بود.
همزمان با نشست مجمع عمومى سازمان ملل متحد، روزنامه تايمز مالى خبر داد كه از صبح روز جمعه اين هفته درگيرى هاى شديدى ميان نيروهاى حزب الله لبنان و ارتش اسرائيل آغاز شده است. به موجب اين گزارش، در پى شليك توپخانه هاى دو طرف، هليكوپترها و هواپيماهاى اسرائيلى مناطق جنوبى لبنان را به موشك بستند. وزارت خارجه لبنان، با طرح شكايتى به سازمان ملل متحد، اسرائيل را متهم ساخت كه در روزهاى اخير به صورت مكرر به حريم هوائى لبنان تجاوز كرده است.

سرنوشت نامعلوم عراق

اوضاع عراق نيز، همچنان آشفته است. پخش عكس ها و گزارش هاى مربوط به شكنجه اسراى عراقى و سوء رفتار جنسى با آنان از سوى سربازان آمريكائى، به رغم ابراز ناخرسندى جورج دبليو بوش و اعلام تعقيب عاملان، همچنان افكار عمومى را در عراق و خارج از آن عليه آمريكا برآشفته است. درگيرى هاى خشونت آميز و عمليات انتحارى اين هفته نيز در عراق ادامه يافت و انفجار يك بمب، در برابر مقر غيرنظاميان آمريكائى در بغداد، بار ديگر به بهاى جان انسان هاى بى گناه تمام شد.

آمريكا و انگلستان، در چنين شرايطى، همچنان بر سر تصميم خود براى انتقال قدرت به يك دولت عراقى باقى مانده اند. اين انتقال قدرت، قرار است آخر ژوئن امسال صورت گيرد.
در اين ميان، انگلستان طرح پيشنهادى خود را كه با هماهنگى آمريكا تهيه شده است، تسليم سازمان ملل متحد كرد. انگلستان، مايل است كه اين طرح به عنوان كارپايه قطعنامه اى مورد استفاده قرار گيرد كه قرار است در شوراى امنيت سازمان ملل متحد، براى انتقال قدرت به عراقى ها، تصويب شود. انگلستان در طرح خود خواستار آن است كه فرماندهى نيروهاى مستقر در عراق همچنان بر عهده آمريكا بماند، اما اين نيروها به سپاه بين المللى تبديل شوند كه با ماموريت سازمان ملل متحد و به صورت مستقل در عراق عمل خواهند كرد.

مذاكرات مربوط به اين طرح، در نيويورك و پشت درهاى بسته صورت گرفت. پيش نويس نهائى قطعنامه جديد عراق، قرار است پس از ديدار بعدى اخضر براهيمى نماينده ويژه سازمان ملل از اين كشور، تنظيم شود. بر خلاف انگلستان و آمريكا، دولت هاى اروپائى معتقدند كه فرماندهى نيروهاى مستقر در عراق به طور كلى مى بايست به سازمان ملل متحد سپرده شود. اما اكثريت عراقى ها خواستار خروج كامل نيروهاى بيگانه از خاك كشور خود هستند و اكنون شيعيان و سنى ها به صورت هماهنگ، با دست زدن به عمليات انتحارى در راه تحقق اين هدف مى كوشند.