جهان در هفته اى كه گذشت: مبارزه با تروريسم يا نقض حقوق بشر؟

تروريسم و راههاى مبارزه با آن، به يكى از مسائل بغرنجى تبديل شده است كه سياست جهانى هنوز نتوانسته است پاسخ مناسب و موثرى براى آن بيابد. در شرايطى كه ايالات متحده آمريكا و موتلفانش ريشه كن كردن فتنه القاعده و گروه هاى بنيادگراى همسوى آن را هدف قرار داده اند، حمله آن ها به عراق، خود زمينه ساز تشديد تنش و گسترش گرايشات تروريستى شده است. سازمان عفو بين الملل، در گزارش سالانه خود اعلام مى كند كه در بسيارى از كشورها، مبارزه با تروريسم سرپوشى براى زير پا نهادن حقوق بشر شده است و وضعيت در ايالات متحده آمريكا بدتر از همه جا است.

درست در همين شرايط، مقامات دولتى در واشنگتن اعلام مى كنند كه القاعده عمليات تروريستى بسيار بزرگى را براى تابستان امسال در آمريكا طراحى كرده است. پليس آمريكا، اكنون در جست و جوى يك زن و شش مرد است كه گفته مى شود مشكوك به همكارى با القاعده هستند. به گزارش آسوشيتدپرس و خبرگزارى فرانسه، ايالات متحده آمريكا، تابستان امسال، شاهد برگزارى همايش ها و مراسم مهمى خواهد بود كه كنگره سالانه احزاب جمهورى خواه و دموكرات در نيويورك و بوستون و اجلاس سران كشورهاى گروه ۸ در جورجيا از آن جمله اند. مقامات امنيتى آمريكا نگران آن هستند كه اين همايش ها هدف حملات تروريستى بزرگ القاعده قرار گيرند. اما برخى از شبكه هاى تلويزيونى آمريكا در گزارش هاى خود به اين نكته اشاره مى كنند كه هدف دولت جورج دبليو بوش دامن زدن به ترس از ترور، براى جلب افكار عمومى، در آستانه انتخابات است. وزارت دفاع آمريكا، روز پنجشنبه اين هفته اعلام كرد كه از پايان رسمى جنگ در عراق تا امروز ۸۰۰ آمريكائى در اين كشور به قتل رسيده اند. تلفات آمريكا، در كنار رسوائى هاى مربوط به زندان ابوغريب، سبب چرخش افكار عمومى عليه سياست هاى بوش شده و خطر شكست وى را در انتخابات آينده تشديد كرده است.

تروريسم و پيچيدگى هاى سيستم قضائى آلمان

همزمان با اين تحولات، مخفى شدن متين كاپلان، رهبر بنيادگرايان اسلامى ترك ساكن آلمان، عملكرد سيستم قضائى و پليس آلمان را به زير سئوال مى برد. يك دادگاه آلمانى هفته گذشته حكم منع اخراج كاپلان معروف به خليفه كلن را لغو كرد. به اين ترتيب، وزارت كشور پس از سال ها تلاش، امكان مى يافت اين ملاى خشونت گرا را كه قبلا به جرم صدور قتل يكى از مخالفان خود به چهار سال زندان محكوم شده بود، به تركيه بازگرداند. اما هنگامى كه پليس به آپارتمان وى مراجعه كرد، آن را خالى يافت. در عين حال وكيل آلمانى كاپلان موفق شد قرار منع تعقيب او را، براى دو ماه، بگيرد. به اين ترتيب، وزارت كشور آلمان، در نخستين حركت خود براى مقابله با تروريسم به بن بست كشانده شد. در آلمان، اخراج متين كاپلان، آزمايشى براى اجراى قانون جديد مهاجرت تلقى مى شود كه قرار است به زودى تصويب شود. اين قانون، به دولت آلمان امكان مى دهد پشتيبانان تروريسم و خارجيان خلافكار را از اين كشور اخراج كند.

دستگيرى ابوالحمزه و آتش بس مقتدا صدر

اما در انگلستان، پليس كه نسبت به پليس آلمان با دشوارى هاى حقوقى كمترى روبرو است، در يك عمليات ضربتى، ابوحمزه المصرى رهبر بنيادگرايان اسلامى بريتانيا را، به خواست دولت آمريكا دستگير كرد. ابوحمزه از سوى آمريكائى ها متهم شده است كه ضمن پشتيبانى از القاعده و طالبان قصد داشته يك اردوگاه تربيت تروريست در ايالت اورگون آمريكا ايجاد كند.

اين هفته، اما قدم مثبتى نيز در عراق برداشته شد كه اگر به نتيجه برسد، مى تواند موفقيتى در زمينه تنش زدائى و مبارزه با تروريسم در اين كشور تلقى شود. مقتدا صدر، روحانى شورشى شيعه، كه با تشكيل ارتش المهدى عليه موتلفين مى جنگد، سرانجام پذيرفت كه نيروهاى خود را از شهر نجف بيرون بكشد. او، متقابلا از ارتش آمريكا خواست كه نجف را ترك كند و امنيت شهر را به نيروهاى عراقى بسپارد. فرماندهى نيروهاى آمريكا در عراق اين شرط را پذيرفت، اما تاكيد كرد كه شرط منع تعقيب نيروهاى مقتدا صدر، خلع سلاح كامل آن ها است.

خبرگزارى ها اعلام كردند كه مقتدا صدر تسليم خواست مراجع تقليد شيعه شده است كه مخالف جنگ و خونريزى در نجف بودند. در جريان بيش از يك هفته درگيرى هاى مسلحانه، ارتش المهدى، صدها عضو خود را در نجف از دست داد. بسيارى از منابع غربى بر اين نظرند كه مقتدا صدر از پشتيبانى جمهورى اسلامى برخوردار است.