جهان در هفته اى كه گذشت: عراق: انتخابات، آرى يا نه؟ / فلسطين: جنگ يا صلح؟

يك هفته مانده به برگزارى نخستين انتخابات عراق، عمليات انتحارى، گروگان گيرى و بمب گذارى در اين كشور همچنان ادامه دارد. اكنون، بيش از هميشه، اين پرسش مطرح است كه امنيت حوزه هاى انتخاباتى چگونه تامين خواهد شد. به گزارش روزنامه ها، ظاهرا اين سربازان آمريكا و موتلفينش هستند كه ناچار به انجام چنين ماموريتى خواهند شد. اما حضور بيگانگان در پيرامون حوزه هاى انتخاباتى، مساله داخلى بودن انتخابات را به زير پرسش خواهد كشيد.

اين هفته، عمليات انتحارى در محل استقرار نيروهاى بريتانيا در بصره، ۹ سرباز انگليسى را به كام مرگ كشاند. تشكيلات ابومصعب الزرقاوى و القاعده اعلام كردند كه اين عمليات به انتقام شكنجه زندانيان عراق به وسيله انگليسى ها صورت گرفته است. عمليات در روزهائى انجام گرفت كه دولت انگلستان به خاطر انتشار عكس هاى مربوط به شكنجه زندانيان عراقى، به شدت زير فشار قرار داشت. از سوى ديگر، تونى بلر نخست وزير انگلستان مجبور شد گزارش روزنامه ديلى تلگراف را، در مورد خروج نيروهاى موتلفين از عراق تكذيب كند. ديلى تلگراف به نقل از يك منبع موثق در دولت نوشته بود: بلر اميدوار است كه جورج دبليو بوش در دو تا سه ماه آينده خروج نيروها از عراق را رسما اعلام كند.

همزمان با اين تحولات، در بغداد، يك اتومبيل حامل بمب در نزديكى مسجد شيعيان منفجر شد و دست كم هشت انسان را كشت و ۳۸ نفر ديگر را زخمى كرد. اين انفجار، از ديد ناظران محلى، واكنش تندروها در برابر اعلام آمادگى شيعيان براى شركت فعال در انتخابات بود. گروه هاى مخالف استقرار نيروهاى خارجى، همچنين ضمن ربودن يك برزيلى و يك خارجى ديگر، تهديد كردند كه در صورت عدم واكنش پكن، هشت گروگان چينى خود را خواهند كشت. آدم ربايان دولت چين را متهم ساخته اند كه از نيروهاى آمريكا در عراق، با ارسال كالاهاى مورد نياز آن ها، پشتيبانى مى كند.

علاوه بر اين، صبح روز چهارشنبه، انفجار بمب ديگرى در برابر سفارت استراليا در بغداد سبب قتل يك نفر و مجروحيت چند تن ديگر شد.

هدف همه اين خونريزى ها جلوگيرى از برگزارى انتخابات روز سى ام ژانويه است. مجمع علماى اهل تسنن عراق خواستار تعويق انتخابات شده، اما دولت موقت و آمريكا مصمم به برگزارى به موقع آن هستند و شيعيان، كردها، احزاب و گروه هاى چپ و غير مذهبى و حتى بسيارى از احزاب و گروه هاى سياسى سنى آمادگى خود را براى شركت در آن اعلام كرده اند.

در حالى كه مراسم حج امسال به پايان مى رسيد، يك روزنامه آلمانى در تفسيرى نوشت كه با توجه به تحولات عراق و آزاد شدن نيروى ۶۰ درصد جمعيت شيعه اين كشور، رهبران عربستان سعودى اكنون نگران به هم خوردن تعادل قوا در جهان اسلام و باختن نقش كليدى عربستان در ميان اعراب مسلمان هستند.

فلسطين: جنگ يا صلح

در فلسطين، به رغم تداوم عمليات انتحارى، تلاش محمود عباس رئيس تازه تشكيلات خودگردان براى هموار ساختن راه صلح ادامه دارد. جنبش حماس، كه پس از انتخاب محمود عباس براى همكارى با وى اعلام آمادگى كرده بود، اكنون سياستى دو رويه را پيش گرفته است. اين تشكيلات، در حالى كه رهبرانش به مذاكره با رئيس حكومت خودگردان ادامه مى دهند، با صدور اعلاميه هائى مسئوليت سه عمليات انتحارى را به عهده گرفت. در عين حال، سخنگوى حماس مذاكره با محمود عباس را مثبت ارزيابى كرد. از سوى ديگر، موضع گيرى هاى متناقض رئيس تازه حكومت خودگردان، باعث سرگردانى ناظران شده است. او، از يك سو به نيروهاى انتظامى فلسطين دستور داده است با كسانى كه دست به عمليات نظامى عليه اسرائيل مى زنند مقابله جدى كنند و از سوى ديگر اعلام كرده كه مى خواهد برخى از رهبران بريگاد الاقصى را وارد كابينه خود كند. آخرين خبر آن كه به دستور محمود عباس نيروهاى انتظامى فلسطين براى جلوگيرى از شليك خمپاره به سوى خاك اسرائيل در مرزهاى خطوط غزه مستقر شدند.

مجموعه اين تحولات نشان مى دهد كه ميل به استقرار صلح در منطقه افزايش يافته است، اما هنوز نمى توان پيش بينى كرد كه آتش سرانجام كى خاموش خواهد شد.