جهان در هفته اى كه گذشت: شانس صلح در فلسطين/ تشديد بحران در عراق

كشورهاى مختلف جهان، روز جمعه اين هفته، در نشست جاكارتا اعلام كردند كه جمعا ۳ ميليارد يورو كمك در اختيار كشورهاى سيل زده جنوب آسيا قرار خواهند داد و براى جلوگيرى از فجايع مشابه اقيانوس هند را به سيستم مدرن هشداردهنده تجهيز خواهند كرد.

سانحه بزرگ جنوب آسيا، در دوهفته گذشته، سبب شد كه افكار عمومى جهان رويدادهاى مهم منطقه خاورميانه را، كه در آستانه چرخشى بزرگ قرار گرفته است، كمتر مورد توجه قرار دهد.

در اسرائيل، سرانجام پس از ماه ها بحث و گفت و گو، ائتلاف ميان حزب ليكود با حزب كارگر و حزب مذهبى افراطى ”متحد تورات” تحقق يافت. در چنين شرايطى، پيام هاى آشتى طلبانه، هم از فلسطين و هم از سوريه به سوى تل آويو جارى شده است. از يك سو، محمود عباس نامزد شاخص رهبرى آينده فلسطين اعلام كرده است كه در صورت پيروزى در انتخابات آماده مذاكره فورى با اسرائيل است. ناظران امور فلسطين، بر اين نظرند كه شانس محمود عباس براى گزينش به رياست جمهورى فلسطين بسيار زياد است. از سوى ديگر، روز سه شنبه همين هفته، عبدالله گول وزير خارجه تركيه پيام دولت سوريه را به دولت اسرائيل رساند و از دو طرف خواست كه مذاكرات صلح را آغاز كنند. بشارالاسد رئيس جمهور سوريه از هفته ها پيش اعلام كرده بود كه حاضر است بدون هيچ پيش شرطى براى حل اختلافات موجود با اسرائيل به مذاكره بپردازد.

روز يكشنبه اين هفته، نقشى تعيين كننده در آينده خاورميانه خواهد داشت. به رغم درگيرى هاى نظامى موجود ميان اسرائيل و فلسطين، اگر انتخابات فلسطين به آرامى برگزار شود، با توجه به مواضع محمود عباس و بسيارى ديگر از رهبران ميانه روى فلسطين، بعيد نيست كه ابتكار تونى بلر در زمينه تشكيل كنفرانس لندن راه بازگشت بر سر ميز مذاكره را هموار سازد. واقعيت آن است كه هم اكثريت فلسطينى ها و هم اكثريت اسرائيلى ها از خون ريزى به ستوه آمده اند و از هر اقدامى كه بتواند به صلحى پايدار منتهى شود پشتيبانى خواهند كرد.

عراق: سيستانى و نفوذ جمهورى اسلامى

و اما در عراق، كانون بحران ديگر خاورميانه، متاسفانه، در بر همان پاشنه اى مى چرخد كه تا هفته هاى پيش مى چرخيد. بمب گذارى و عمليات انتحارى در تمام روزهاى اين هفته ادامه داشت و دهها قربانى گرفت كه ۹ سرباز آمريكائى در ميان آن ها بودند. مخالفان استقرار نيروهاى خارجى، ظاهرا تصميم قاطع دارند كه با ناامن كردن هرچه بيشتر اوضاع، مانع برگزارى انتخابات روز سى ام ژانويه شوند.

در چنين شرايطى، آيت الله سيستانى رهبر پرنفوذ شيعيان عراق از انتخابات پشتيبانى مى كند و همچنان وعده مى دهد كه در پى تشكيل يك سيستم مذهبى شبيه ايران نخواهد بود. با اين همه، ناظران سياسى نگران آن هستند كه شيعيان با توجه به آن كه ۶۰ درصد جمعيت عراق را تشكيل مى دهند، قدرت را به دست گيرند و اين امر زمينه نفوذ بيشتر جمهورى اسلامى را در عراق مهيا سازد. كردهاى عراق، پيش از اين اعلام كرده اند كه به يك سيستم مذهبى تن نخواهند داد.

در چنين شرايطى، وزراى خارجه اردن، سوريه، تركيه، كويت، عربستان سعودى، مصر و نماينده وزير خارجه جمهورى اسلامى روز پنجشنبه اين هفته در عمان پايتخت اردن گرد آمدند تا درباره انتخابات عراق به رايزنى بپردازند. كشورهاى همسايه عراق، در كنار مصر، از مردم عراق خواسته اند كه در انتخابات شركت كنند. با اين همه، تداوم خشونت سبب شده است كه ترديد در مورد انجام موفقيت آميز انتخابات هر روز بزرگتر شود. به همين دليل است كه دولت موقت عراق شرايط فوق العاده را سى روز ديگر تمديد كرده است. قتل فرماندار بغداد و رئيس پليس شهرك صدر در هفته گذشته، دو عمليات تروريستى مهمى بود كه گروه هاى مخالف كوشيدند با توسل به آن، در آستانه انتخابات، در ميان رهبران دولت موقت و همكاران نيروهاى موتلف هراس ايجاد كنند.

در همين حال، روزنامه فرانسوى ليبراسيون هم اعلام كرد كه يك گزارشگر و يك مترجم اين روزنامه در بغداد گم شده اند و هنوز از سرنوشت آن دو خبرى نيست. خبرنگار فرانسوى و مترجم وى، براى آخرين بار، صبح روز چهارشنبه اين هفته هنگام ترك هتل خود در بغداد ديده شده اند.