جهان در هفته اى كه گذشت: اميد در فلسطين، ترديد در عراق

به رغم تداوم درگيرى هاى خونين نظامى ميان ارتش اسرائيل و جنبش حماس، به نظر مى رسد با گزينش محمود عباس به رهبرى حكومت خودگردان فلسطين، شانس استقرار آرامش در منطقه افزايش يافته باشد.

هم در ميان كشورهاى عربى و هم در غرب، محمود عباس از پشتيبانى سياستمداران برخوردار شده است. رئيس جمهور آمريكا، كه در تمام دوران حكومت خود از تماس با رهبران فلسطين خوددارى ورزيده بود، در نخستين واكنش، آرزو كرد كه به زودى ميزبان محمود عباس در واشنگتن باشد. رئيس كميسيون اتحاديه اروپا، صدر اعظم و وزير خارجه آلمان، نخست وزير انگلستان، نخست وزير اسرائيل و رئيس جمهور مصر اظهار اميدوارى كردند كه با گزينش محمود عباس، راه براى از سرگيرى مذاكرات صلح هموار شود. تونى بلر نخست وزير انگلستان اطمينان داد كه پيش از هرچيز با تشكيل همايش خاورميانه در لندن، از حقوق فلسطينى ها پشتيبانى خواهد كرد. اين نشست قرار است اوايل ماه مارس امسال برپا شود.

اما اتفاقات مهمترى در خود فلسطين نويدبخش حركت به سوى صلح است. از يك سو محمود عباس اعلام كرده است كه به عنوان نخستين اقدام، برنامه اصلاحات سرويس هاى امنيتى و انتظامى را به مرحله اجرا در خواهد آورد و از يازده سرويس امنيتى فعلى، تنها سه سازمان به وجود خواهد آورد كه به ترتيب در زمينه امنيت عمومى، امنيت ملى و ضد جاسوسى فعال خواهند بود. دولت اسرائيل، از سال ها پيش، خواستار ايجاد رفرم در اين سرويس ها بوده است. از سوى ديگر، رهبران جنبش حماس كه تا پيش از پيروزى محمود عباس او را مهره شطرنج اسرائيل مى خواندند، بلافاصله پس از گزينش وى اعلام كردند كه نه تنها آماده همكارى با او هستند، بلكه براى اعلام آتش بس آماده اند. حسن يوسف رئيس تشكليلات حماس در ساحل غربى رود اردن از اين هم فراتر رفت و گفت كه اگر اسرائيل نيروهاى خود را از نوار غزه، كرانه غربى رود اردن و شرق اورشليم عقب بكشد، حماس طرح به رسميت شناختن اسرائيل را در دستور كار خود قرار خواهد داد. همه اين شواهد نشان مى دهند كه ممكن است فلسطينى ها بتوانند به زودى با صدائى واحد در جامعه جهانى حضور يابند و طرح ايجاد كشور مستقل فلسطينى را كه مورد پشتيبانى اروپا و آمريكا نيز هست تحقق بخشند.

افزايش ترديد در عراق

در دومين كانون بحران خاورميانه، يعنى عراق، متاسفانه اوضاع همچنان آشفته باقى مانده است. اين هفته، دولت آمريكا رسما اعلام كرد كه بدون دست يابى به مدرك و شاهدى به جست و جوهايش براى يافتن سلاح هاى كشتار جمعى در عراق پايان داده است. در همين حال، از يك سو اوكراين نيروهاى خود را از خاك عراق بيرون كشيد و از سوى ديگر انگلستان تصميم گرفت ۴۰۰ سرباز ديگر به اين كشور روانه كند. عمليات انتحارى و بمب گذارى، مثل هفته هاى گذشته، تداوم يافت و نخست وزير دولت موقت اذعان كرد كه امكان برگزارى انتخابات در روز سى ژانويه امسال دست كم در ۴ استان كشور وجود نخواهد داشت. علاوى، ضمنا اعلام كرد كه دولت تصميم دارد براى مقابله با شورشيان تعداد سربازان را از ۶۶ هزار نفر به ۱۵۰ هزار نفر افزايش دهد.

تعويق بدهى كشورهاى آسيائى

و اما در زمينه زلزله دريائى جنوب آسيا، كه همچنان افكار عمومى جهان را متاثر ساخته است، از اقدام كلوب پاريس براى تعويق بدهى هاى اندونزى و سرى لانكا مى توان به عنوان يك حركت مثبت ديگر ياد كرد. ۱۹ كشور عضو كلوب پاريس، حاضر شدند بازپرداخت بدهى هاى اين دو كشور را، بدون مطالبه بهره اضافى، به تعويق بياندازند تا حكومت هاى محلى بتوانند بخشى از خسارات زلزله دريائى را جبران كنند. يك روز پيش از نشست كلوب پاريس، كنفرانس كشورهاى يارى دهنده به جنوب آسيا در ژنو تصميم به پرداخت فورى ۷۱۷ ميليون دلار به حساب سازمان ملل متحد گرفت. در همين حال، صد شهر و بخش آلمان، براى مشاركت در بازسازى شهرها و روستاهاى مناطق آسيب ديده اعلام آمادگى كردند.

و آخرين خبرى كه انعكاسى گسترده يافت، تعقيب اسلامگرايان در آلمان بود كه به دستگيرى ۲۲ مظنون منتهى شد. دستگير شدگان، متهم به پشتيبانى از شبكه هاى تروريستى نظير انصارالاسلام شده اند. اما تحقيقات پليس آلمان در اين زمينه هنوز به پايان نرسيده است.