جهان در هفتهای که گذشت: هراس جنگی تازه در خاورمیانه
۱۳۸۶ شهریور ۲۳, جمعهبه دنبال انتشار گزارش ژنرال پتریوس فرمانده کل نیروهای مسلح آمریکا در عراق، جورج بوش، رئیس جمهور آمریکا، در یک پیام تلویزیونی اعلام کرد که سیاست وی در رابطه با عراق تا پایان دوران ماموریتش تغییر مهمی نخواهد کرد. وی در عین حال وعده داد که تا ماه جولای سال آینده از تعداد نیروهای آمریکایی در عراق ۲۰ هزار نفر بکاهد.
رئیسجمهور آمریکا در شرایطی بر استقرار نیروهای خود در عراق پای میفشارد که تلفات این نیروها تاکنون به ۳۸۰۰ نفر و مجروحان آنها به حدود ۲۸ هزار نفر رسیده است. تعداد قربانیان عراقی این جنگ، از سوی منابع مختلف میان ۷۰ هزار تا ۱۵۰ هزار نفر تخمین زده شده است. یک پژوهش آمریکائی که بر سر آن اختلاف نظر وجود دارد، حتی از ۶۵۰ هزار قربانی میگوید.
به گزارش نشریه آلمانی دی ولت، آمریکا از زمان حمله به عراق تا کنون۴۵۰ میلیارد دلار هزینه کرده است. میزان مخارج آمریکا برای این جنگ، ماهانه ۱۲ میلیارد دلار است.
اکنون در خاورمیانه، نگاهها از عراق به سوریه و فلسطین معطوف شده است. هفته گذشته دولت سوریه ضمن تسلیم شکایتی به سازمان ملل متحد مدعی شد که جنگندههای اسرائيلی، مناطقی را در شمال این کشور بمباران کردهاند.
نیویورک تایمز به نقل از پنتاگون نوشت که هدف بمبارانها نابودی یک محموله تسلیحاتی بوده که دولت ایران قصد داشته است با عبور از خاک سوریه به حزبالله لبنان برساند. برخی منابع دیگر از انتقال تجهیزات اتمی کره شمالی به ایران و سوریه نوشتند و دیگران گمانه زنی کردند که هدف اسرائيل وادار ساختن سوریه به صلح بوده است.
صلح سوریه و اسرائيل از ماهها پیش به یکی از مسائل پیچیده خاورمیانه تبدیل شده است. در سال گذشته اعلام شد، بشار اسد طرح صلح تازهای را تسلیم اسرائيل کرده است. سوریه ظاهرا حاضر شده بود در صورت بازستاندن بلندیهای جولان، در مناسبات خود با ایران تجدیدنظر کند و از پشتیبانی حزبالله در لبنان دست بردارد.
در حالی که ناظران به تحقق این صلح و اثر مثبت آن بر بحران خاورمیانه امید بسته بودند، در ماههای اخیر ارتشهای سوریه و اسرائیل در برابر یکدیگر صف آرائی کردند. این امر، به هراس بروز یک جنگ دیگر در منطقه دامن زد.
خطر درگیری سوریه و اسرائیل در شرایطی تشدید شده است که ثمربخشی مذاکرات پیاپی محمود عباس و اهود اولمرت نیز با تردید جدی روبرو است. این هفته ابتدا خبر رسید که دو سیاستمدار بر سر ایجاد یک کشور مستقل فلسطینی توافقنامه ای را امضاء کردهاند.
نخستین گزارشها حکایت میکرد که تقسیم اورشلیم به دو شهر فلسطینی و اسرائيلی، جزئی از این توافقنامه است. اما بعدا دفتر نخست وزیر اسرائيل این خبر را تکذیب کرد. از زمانی که جنبش حماس در یک عملیات شبه کودتائی باریکه غزه را تحت کنترل گرفت، اسرائيل و غرب تنها محمود عباس را نماینده فلسطینیها میشمرند.
آنچه در این اوضاع به نگرانیها میافزاید، افزایش فشار بر اقلیتهای مسیحی منطقه است. روزنامه فرانکفورتر آلگماینه تسایتونگ در این زمینه نوشت: «جنگ آمریکا در عراق، مناسبات را چنان به هم زده که موقعیت اقلیتهای مسیحی، کلدانی و آسوری که بعضا مورد احترام بودند، از عراق گرفته تا فلسطین و پاکستان، در نتیجه تنشهای مذهبی به خطر افتاده است».
کانون بحران دیگر منطقه، یعنی افغانستان نیز این هفته شاهد شدیدترین درگیریها بود. در آستانه ماه رمضان، رودرروئیهای مسلحانه به بهای جان هفتاد نفر تمام شد. در همین حال نیروهای آمریکائی بار دیگر یک مظنون به شرکت در عملیات تروریستی را به زندان گوانتانمو انتقال دادند. این در حالی است که مجامع بینالمللی و مدافعان حقوق بشر، تاکنون بارها خواستار تعطیل اردوگاه گوانتانمو شدهاند.