جهان در هفته‌اى كه گذشت
۱۳۸۵ دی ۱۰, یکشنبه
شورشيان اسلامگراى سومالى كه افزون بر چند شهر، مگاديشو پايتخت اين كشور را نيز تحت كنترل خود درآورده بودند، هفته‌ى پيش با هجوم نيروهاى نظامى اتيوپى روبرو شدند. اتيوپى كه از دولت موقت و كم‌بنيه‌ى سومالى پشتيبانى مى‌كند، با بمباران هوايى فرودگاه مگاديشو، عملا وارد جنگ با اسلامگرايان سومالى شد. در اثر هجوم نيروهاى اتيوپى، ده‌ها هزار نفر در مناطق جنگى آواره شدند. اتحاديه‌ى اروپا نسبت به گسترش جنگ در شاخ آفريقا ابراز نگرانى كرد. پس از هجوم مشترك سربازان اتيوپى و نيروهاى دولت موقت سومالى به مواضع شورشيان اسلامگرا، اين نيروها با تلفات سنگين ناچار به عقب‌نشينى شدند. نخست شهر جوهر واقع در ۹۰ كيلومترى پايتخت و سپس مگاديشو به تصرف نيروهاى مشترك اتيوپى و سومالى درآمد. در نشست فوق‌العاده‌ى شوراى امنيت سازمان ملل براى رسيدگى به اين درگيرى نظامى، توافقى بر سر قطعنامه حاصل نشد. قطر خواهان خروج هر چه سريعتر نيروهاى اتيوپى از سومالى بود، در حالى كه ۱۴ عضو ديگر شوراى امنيت با اين مساله مخالف بودند.
هفته‌ى پيش در روند صلح خاورميانه كه مدتها در حال سكون بود، تحركات تازه‌اى ايجاد گرديد. اهود اولمرت نخست‌وزير اسراييل و محمود عباس رييس تشكيلات خودگردان فلسطين، با هم ديدار و گفتگو كردند. اولمرت پس از اين ديدار گفت كه در آينده نيز به مذاكرات با فلسطينيان ادامه خواهد داد. وى اعلام آمادگى كرد كه اسراييل يكصد ميليون دلار از دارايى‌هاى مالى مسدود شده‌ى فلسطين را پرداخت كند. اسراييل همچنين براى نشان دادن حسن‌نيت و جهت پشتيبانى از سياست معتدل محمود عباس تصويب كرد كه ۲۷ پاسگاه كنترل مرزى در كرانه‌ى باخترى رود اردن را برچيند. از سوى ديگر، عبدالله پادشاه اردن اعلام آمادگى كرد تا ميان رهبران گروه‌هاى متخاصم فلسطينى حماس و فتح ميانجيگرى كند. محمود عباس و اسماعيل هنيه با اين پيشنهاد موافقت كردند و قرار است به اين منظور نشستى در روزهاى آغازين سال نو ميلادى، در عمان پايتخت اردن برگزار گردد.
هفته‌ى پيش، دادگاه تجديدنظر در بغداد، حكم اعدام صدام حسين ديكتاتور پيشين عراق را ابرام كرد. بر اساس قوانين عراق، اين حكم بايد ظرف يك ماه آينده به مرحله‌ى اجرا درآيد. دولت آمريكا از تاييد حكم اعدام صدام حسين استقبال كرد و آن را رويدادى مهم در روند توسعه‌ى عراق دانست. اين در حالى بود كه اتحاديه‌ى اروپا تاييد اين حكم را مورد انتقاد قرار داد. افزون بر اين اتحاديه، سازمان‌هاى حقوق بشرى نيز از رهبران عراق خواستند كه اين حكم را اجرا نكند. اين سازمان‌ها ترديدهايى در مورد منصفانه بودن محاكمه‌ى صدام حسين مطرح كرده‌اند. لوييز آربور كميسر حقوق بشر سازمان ملل نيز اعلام كرد كه پيش از اجراى شتابزده‌ى حكم، نخست بايد يقين حاصل كرد كه حكم اعدام در يك محكمه‌ى قابل اعتماد و بى‌طرف صادر شده است.
به دنبال آن، شورشيان سنى در عراق تهديد كردند كه در صورت اعدام صدام حسين، دست به انتقامجويى خواهند زد و به جان آمريكاييان سوء قصد خواهند نمود. حزب بعث عراق در اعلاميه‌اى كه در اينترنت منتشر كرد، آمادگى خود را براى اقدامات تلافى‌جويانه اعلام نمود. عليرغم اين تهديدات، نورى المالكى نخست وزير عراق رسما اعلام كرد كه حكم اعدام صدام بايد سريعا به اجرا درآيد. به موازات آن، خشونت در عراق در هفته‌ى گذشته نيز همچنان ادامه يافت. در بمب‌گذارى‌ها و سوء‌قصدهاى گوناگونى كه در شهرهاى عراق و بويژه در بغداد صورت گرفت، ده‌ها نفر جان خود را از دست دادند و تعداد زيادى مجروح شدند. در ميان قربانيان هفته‌ى پيش، علاوه بر نظاميان آمريكايى، دو سرباز ليتوانى نيز به چشم مى‌خوردند.
در هفته‌ى گذشته، اختلافات ميان شركت روسى «گازپروم» و روسيه‌ى سفيد بر سر بهاى گاز صادراتى به اين كشور بالا گرفت. روسيه كه پيش از اين‌ها با كشورهاى اوكرايين و گرجستان نيز بر سر صدور گاز دچار اختلاف شده بود، در آستانه سال جديد ميلادى بهاى صدور گاز به روسيه سفيد را به دوبرابر افزايش داد. اينك روشن شده است كه روسيه بطور فزاينده از گاز صادراتى خود به عنوان سلاحى سياسى استفاده مى‌كند. دولت روسيه‌ى سفيد بطور غيرمستقيم تهديد كرد كه در صورت قطع گاز صادراتى از روسيه، اين كشور خط لوله‌ى گاز به اروپاى غربى را خواهد بست. در كشورهاى اروپاى غربى كه به گاز روسيه وابسته‌اند، نگرانى‌هايى از بابت اختلافات ميان روسيه و روسيه‌ى سفيد بروز كرده است.
انفجار خط لوله‌ى نفتى در نيجريه كه به مرگ صدها نفر انجاميد، گراميداشت خاطره‌ى قربانيان فاجعه‌ى سونامى در اندونزى، تايلند، سرى‌لانكا و هندوستان و نيز درگذشت جرالد فورد رييس جمهورى پيشين ايالات متحده‌ى آمريكا، جزو ديگر رويدادهاى مهم در هفته‌ى گذشته بود.