جهان در هفتهاى كه گذشت: هراس ژاپن از تقويت قدرت نظامى چين
۱۳۸۴ دی ۴, یکشنبهسناى آمريكا روز پنجشنبه اين هفته به رغم مخالفت اپوزيسيون، اعتبار قانون ضد تروريستى موسوم به ”پتريوت اكت” را براى يك ماه ديگر تمديد كرد. اين قانون، كه پس از حملات تروريستى يازده سپتامبر وضع شد، به دولت اجازه میدهد افراد مشكوك به دخالت در عمليات تروريستى را با استراق سمع مكالمات تلفنى آنان تحت نظر بگيرد. مدافعان حقوق بشر، در چهار سال گذشته، بارها اعلام كردهاند كه از اين قانون سوء استفاده میشود. آخرين نمونه اين اعتراضها، استعفاى يك قاضى بود كه گزارش آن را واشنگتن پست روز سه شنبه اين هفته منتشر ساخت. اين قاضى، عضو گروه ويژهای بود كه میبايست درباره درخواست دولت، در زمينه استراق سمع مكالمات شهروندان، تصميم میگرفت.
در كنار اين رويداد، كميته بين المللى صليب سرخ از دولت آمريكا خواست كه امكان تماس با تمامى اسرائى را فراهم آورد كه به بهانه مبارزه با تروريسم در زندان به سر میبرند. در هفتههاى اخير، پخش گزارشهاى مربوط به عمليات محرمانه سيا در كشورهاى اروپائى، سبب شد كه بحث نقض حقوق بشر از سوى آمريكا داغتر از هميشه شود.
رويداد پراهميت ديگر اين هفته، ابراز نگرانى شديد ژاپن از گسترش قدرت تسليحاتى چين بود. ”تارو آسو” وزير خارجه ژاپن به خبرگزارى كيودو گفت: ”چين، به عنوان يك قدرت اتمى، با هزينههاى تسليحاتى صعودى خود به خطرى جدى براى ژاپن تبديل میشود”. جالب آنجا است كه ژاپن، به رغم اين نگرانىها، تصميم گرفته است در سال آينده ۹ دهم درصد از بودجه دفاعى خود بكاهد. البته بخش قابل توجهى از بودجه دفاعى ژاپن صرف به كارگيرى سيستم دفاع ضد موشكى آمريكائى خواهد شد.
چين، در زمينه اقتصادى نيز، به رقيبى جدى براى آمريكا و ژاپن تبديل شده است. اين هفته اعلام شد كه اين كشور پس از آمريكا، ژاپن و آلمان، به چهارمين قدرت اقتصادى جهان تبديل شده است.
و اما در دو كانون بحران خاورميانه، يعنى عراق و فلسطين نيز، اين هفته شاهد تحولات تازهای بوديم. در حالى كه حكومت خودگردان فلسطين خود را براى برگزارى انتخابات مجلس ملى در روز بيست و پنجم ژانويه آماده میكند، هنوز روشن نيست كه آيا انتخابات در بخش عربنشين شرق بيتالمقدس نيز برگزار خواهد شد يا نه. انجام اين امر، بستگى به موافقت دولت اسرائيل دارد. اين هفته، وزير اطلاعات فلسطين اعلام كرد كه انتخابات تنها درصورتى در موعد مقرر برگزار خواهد شد كه اسرائيل با برگزارى آن در شرق بيت المقدس نيز موافقت كند. دولت اسرائيل، قبلا اعلام كرده بود كه اگر به نامزدهاى حماس اجازه شركت در انتخابات داده شود، فلسطينىهاى شرق بيت المقدس از شركت در آن محروم خواهند شد. دليل نگرانى اسرائيلىها آن است كه جنبش حماس اخيرا در انتخابات محلى بسيارى از شهرهاى نوار غزه و كرانه باخترى رود اردن به پيروزى چشمگيرى دست يافت و سازمان الفتح را كه محمود عباس رهبر آن است عقب زد.
و اما در عراق، مشاركت گروههاى سنى مذهب در انتخابات پارلمانى، اميد دست يافتن به يك وفاق ملى را بيشتر كرد. از سوى ديگر، تونى بلر نخست وزير انگلستان و دونالد رامسفلد وزير دفاع آمريكا در ديدار اين هفته خود از عراق نويد دادند كه برنامه خروج سربازان خارجى سرانجام آغاز خواهد شد. تونى بلر، اعلام كرد كه خروج نيروهاى انگليسى میتواند ظرف شش ماه آينده آغاز شود. دونالد رامسفلد نيز، بدون تعيين يك تاريخ مشخص، وعده داد كه در سال آينده ۹ هزار تن از سربازان آمريكائى خاك عراق را ترك خواهند كرد. ديدار دو سياستمدار، همزمان بود با محاكمه صدام حسين كه جورج بوش را به دروغگوئى متهم كرد و مدعى شد كه در زندان از سوى آمريكائىها شكنجه شده است.