جهان در هفته‌اى كه گذشت: فلسطين و اسرائيل، باز هم در آتش
۱۳۸۵ مهر ۲, یکشنبه
كودتاى نظامى در تايلند، همزمان با گسترش اعتراضات مردم مجارستان، اين هفته افكار عمومى جهان را غافلگير كرد. سرزمين زيبا و آرام تايلند، تا به حال بهشت توريست‌هاى غربى شناخته مى‌شد. ”تاكسين شيناواترا” نخست وزير خلع شده اين كشور نيز، ضمن آن كه به لحاظ نفوذ اقتصادى خود و خانواده‌اش با برلوسكونى، نخست وزير پيشين ايتاليا مقايسه مى‌شد، به خاطراجراى برخى خدمات اجتماعى، در ميان لايه‌هاى فقير تايلند از محبوبيت نسبى برخوردار بود. به اين دلايل، هيچكس انتظار نداشت كه اين كشور آسيائى با بحرانى سياسى روبرو شود.
مجارستان نيز، از فرداى تلاشى اتحاد جماهير شوروى و بلوك شرق، ظاهرا راه دموكراسى پارلمانى را طى كرده بود و به اين جهت يكى از جزيره‌هاى ثبات اروپاى شرقى محسوب مى‌شد، اما اين هفته، از پرده بيرون افتادن اظهارات نخست وزير، مردم را به خيابان كشاند. آن‌ها خواستار بركنارى دولتى شدند كه با وعده رفاه وارد ميدان مبارزات انتخاباتى شد، اما پس از پيروزى، بلافاصله كاهش يارانه‌ها و افزايش ماليات‌ها را در دستور كار خود قرار داد. نخست وزير، در يك نشست درونى، صريحا بيان كرده بود كه حزب وى براى پيروزى در انتخابات به مردم دروغ گفته و آن‌ها را فريب داده است.
اما با توجه به اهميت سرنوشت فلسطين و افغانستان در روند صلح جهانى، در اين برنامه، رويدادهاى اين دو كشور را زير ذره بين مى‌بريم كه بسيار نگران كننده شده است. در فلسطين، با توجه به توافق‌هاى حماس و الفتح، بر سر تشكيل دولت وحدت ملى، اميد مى‌رفت شاهد چرخشى نو باشيم. اما اين هفته، در شرايطى كه ارتش اسرائيل خود را براى عقب نشينى كامل از لبنان آماده مى‌كرد و ناوگان دريائى آلمان عازم سواحل لبنان بود، ناگهان اعضاى سازمان حماس و الفتح در جنوب نوار غزه به سوى يكديگر آتش گشودند. اين درگيرى‌ها، سه كشته و يازده زخمى برجاى نهاد. از سوى ديگر، در نوار غزه و رفح پنج فلسطينى ديگر در جريان تيراندازى هاى سربازان اسرائيلى جان سپردند.
پيش از اين رويدادها، محمود عباس رئيس تشكيلات خودگردان و اسماعيل هنيه نخست وزير فلسطين بر سر تشكيل دولت وحدت ملى توافق و حتى وزيران عضو جنبش حماس از پست هاى خود كناره گيرى كرده بودند. به اين ترتيب، اميد مى‌رفت كه گروه‌هاى رقيب فلسطينى، در راه دستيابى به يك استراتژى مشترك، در زمينه صلح با اسرائيل، به نتيجه برسند. همين تحولات، با استقبال گروه چهارگانه صلح، يعنى سازمان ملل، اتحاديه اروپا، آمريكا و روسيه روبرو شد و آن ها اعلام كردند كه به مدت سه ماه به تشكيلات خودگردان فلسطين كمك خواهند كرد.
از سوى ديگر، محمود عباس، در ديدار اخير خود با وزير خارجه اسرائيل، اظهار اميدوارى كرده بود كه با تشكيل دولت وحدت ملى، به رسميت شناختن اسرائيل از سوى فلسطينيان تسهيل شود. اما پس از درگيرى‌هاى اخير، احمد يوسف، از افراد نزديك به اسماعيل هنيه، اعلام كرد كه حماس، در صورت به رسميت شناخته شدن حق موجوديت اسرائيل، طرح ايجاد دولت وحدت ملى با سازمان الفتح را برهم خواهد زد. با توجه به اين رويدادهاى غيرمنتظره، به نظر مى‌رسد كه پيشبرد طرح راه صلح بار ديگر با خطر جدى روبرو شده باشد. فرانك والتر اشتاين ماير وزير امور خارجه آلمان، همين هفته، در نيويورك خواستار احياى گروه چهارگانه براى پيشبرد امر صلح شده بود.
اوضاع افغانستان نيز، بهتر از فلسطين نيست. انفجارها و درگيرى‌هاى استان هاى هرات و هيلمند اين هفته به مرگ ۲۱ انسان منتهى شد. اين در حالى است كه اعضاى ناتو همچنان بر سر اعزام نيروهاى بيشتر به اين كشور به توافق نرسيده‌اند و آلمان نيز حاضر نيست سربازان خود را، براى كمك به صلح از كابل و شمال افغانستان به جنوب اين كشور اعزام كند.