جهان در هفتهاى كه گذشت: ارتش آمريكا در عراق، سومالى و افغانستان
۱۳۸۵ دی ۲۴, یکشنبهكميسيون تحت رياست جيمز بيكر، پس از بررسى اوضاع عراق، در گزارش خود از شكست سياست نظامى آمريكا و ضرورت بازگرداندن تدريجى نيروهاى نظامى اين كشور سخن گفته بود. اما جورج بوش، بر خلاف انتظار، اعلام كرد كه تعداد نظاميان خود را در خاك عراق ۲۱ هزار و ۵۰۰ نفر افزايش مىدهد. به اين ترتيب، تعداد نظاميان آمريكائى مستقر در عراق از مرز ۱۵۰ هزار نفر در خواهد گذشت.
سياست جديد جورج بوش، بلافاصله اعتراضهاى گسترده سياستمداران دموكرات و حتى بخشى از جمهورى خواهان را بر انگيخت. معترضين، در واقع نگران اوج گرفتن نارضائى عمومى در داخل آمريكا هستند و در اين زمينه حق دارند. تعداد سربازان آمريكائىيى كه از زمان آغاز حمله به عراق در خاك اين كشور جان باختهاند، به بيش از سه هزار نفر رسيده و مردم آمريكا آمادگى دادن تلفات بيشتر را ندارند.
پنتاگون اعلام كرد كه نخستين واحدهاى تازه ارتش آمريكا، در ماه جارى از كويت روانه عراق خواهند شد. اين در حالى است كه سياستمداران حزب دموكرات، اعزام نيروهاى تازه را مشروط به تصويب دو مجلس نمايندگان و سنا مىدانند. بوش، در سخنان خود، عدم استقرار امنيت در عراق و به ويژه بغداد را نتيجه كمبود نيروهاى نظامى آمريكائى دانست. وى ضمنا جمهورى اسلامى ايران را به دخالت در ناآرامىهاى عراق متهم كرد. از اين رو، اين ديدگاه مطرح است كه احتمالا بوش مىخواهد با افزايش قوا در كنار مرزهاى ايران، شرايط را براى اعمال فشار بيشتر بر جمهورى اسلامى آماده سازد. اين گمانه زنى را، به ويژه حمله نيروهاى آمريكائى به كنسولگرى جمهورى اسلامى در اربيل تقويت كرد.
بلافاصله پس از اعلام سياست جديد بوش، اتحاديه اروپا، با انتشار بيانيهاى برقرارى دموكراسى در عراق را وظيفه دولت و مردم آن كشور دانست و به اين ترتيب، تلويحا با سياست نظامى جديد آمريكا مخالفت ورزيد. اتحاديه اروپا، در عين حال كوشيد به رهبرى عراق اطمينان بدهد كه كمكهاى اين اتحاديه همچنان ادامه خواهد يافت.
رئيس جمهور آمريكا، در شرايطى تصميم به افزايش نيروهاى خود در عراق گرفت، كه سومالى نيز به يكى از عرصههاى حضور فعال ارتش آمريكا تبديل شده است. خبرگزارىها، اين هفته گزارش دادند كه هواپيماهاى آمريكائى چند روستا را در خاك سومالى بمباران كردهاند. كشتىهاى جنگى آمريكا، از فرداى استقرار دولت موقت جديد، براى جلوگيرى از فرار بنيادگرايان اسلامى، در كرانههاى سومالى مستقر شدند و اين در حالى بود كه اتحاديه اروپا و سازمان ملل متحد، دولت موقت را به تامين زمينههاى مشاركت سياسى اسلام گرايان تشويق مىكردند.
نيروهاى آمريكائى، اين هفته در افغانستان نيز درگير نبردى شديد با نيروهاى طالبان بودند. آخرين گزارشها حكايت از آن داشت كه در درگيرى هاى شديد مرز پاكستان، نيروهاى بين المللى حدود ۱۵۰ شورشى را كه وارد خاك افغانستان شده بودند، كشتند.
در اين شرايط بحرانى، واشنگتن به خاطر نقض حقوق بشر در زندان گوانتانامو نيز، زير فشار افكار عمومى است. اين هفته، نهادهاى بين المللى مدافع حقوق بشر، به مناسبت پنجمين سالروز ايجاد زندان جنجالى گوانتانامو، اعلاميههائى صادر كردند و خواستار تعطيل اين زندان شدند. سازمان عفو بينالملل به اين نكته اعتراض كرد كه صدها نفر همچنان بدون حكم دادگاه در بازداشتگاه گوانتانامو نگهدارى مى شوند. خانم ايرنه خان، دبيركل سازمان عفو بين الملل، در اين مورد گفت: ”آمريكا نمىتواند خود را بالاتر از قانون بداند و انسانها را از حمايت قانون محروم كند”.