جهان در سالى كه گذشت: آمريكا و كشور جنگ زده ى عراق

ى شكنجه ى اسراى عراقى در زندان مخوف ابوغريب، به دست نظاميان آمريكايى، سايه ى سنگينى بر سياست خارجى آمريكا انداخته بود.

جان كرى، رقيب جورج بوش از حزب دمكرات آمريكا، كمى پس از پايان راى گيرى مجبور به پذيرش شكست خود در انتخابات شد و جورج بوش پس از خبر موفقيت خود بى درنگ طى سخنانى خطاب به مردم كشورش، سعى كرد تا جنجال انتخابات را، كه جامعه آمريكا را به شدت به دو قطب مخالف هم تبديل كرده بود، به پايان رساند و سعى در همگون ساختن دوباره ى نظرات آمريكائيان كند. او در نطق پس از پيروزى اش بر اتحاد همه ى نيروها تاكيد كرد و گفت:

”پيروزى در انتخابات و دوران جديد رياست جمهورى ، امكان تازه اى ست تا همه ى شهروندان آمريكا دست به دست هم دهند و در تحقق اهداف كشورمان بكوشند. ما كشورى هستيم كه قانون اساسى و سرنوشت مشترك مان، همه ى شهروندان را به هم متصل ساخته است. اگر همه دست به دست هم داده و با هم همكارى كنيم هيچ نيرويى در جهان قادر به مقابله با ما نخواهد بود.”

اواسط ماه نوامبر سال جارى ميلادى كالين پاول ، وزير امور خارجه ى آمريكا، كه به خاطر روش هاى سياسى ميانه روى خود، هيچ گاه در رديف نزديكترين ياران بوش به شمار نمى رفت، در دور جديد رياست جمهورى او، جاى خود را به خانم كونداليزا رايس، مشاور امنيت ملى بوش كه بسيار راديكال تر از اوست و نظرات خشونت آميز بوش را هميشه پشتيبانى كرده است، سپرد.

با انتخاب خانم دكتر رايس به عنوان وزير خارجه ى جديد آمريكا مى توان انتظار داشت كه محور همگونى ميان رئيس جمهور، وزارت خارجه، وزارت دفاع، شوراى امنيت ملى و معاونت ِ رياست جمهورى كشور تشكيل شود و در سال آينده سياست آمريكا بدون اختلاف نظر به اجرا درآيد.

هنوز چند روزى از انتخاب مجدد بوش نگذشته بود كه حمله ى نظامى به مقر عمده ى شورشيان عراق، يعنى شهر فلوجه آغاز شد. بيش از دويست هزار نفر از ساكنان اين شهر مجبور به فرار شدند. در مدتى كمتر از چند روز بيش از هزار عراقى شورشى در اين شهر به قتل رسيدند، سدها نفر دستگير شدند و بعد فلوجه به اشغال تمام و كمال ِ نظاميان آمريكايى درآمد. در اثر اين حمله بيش از سى تفنگدار آمريكايى كشته و سدها نفر ديگر مجروح شدند. هنوز از برقرارى آرامش ِ كامل در اين شهر سخنى نمى توان گفت. بيش از ۵۰۰۰ عراقى كه از ساكنان اين شهر جنگ زده هستند، روز شنبه يازدهم دسامبر، براى بازگشت به شهرشان، دست به تظاهرات زدند. زنان تظاهركننده روى پلاكاردهاى پارچه اى كه با خود حمل مى كردند، نوشته بودند: ”مردان ما را از زندان آمريكائيان آزاد كنيد.“

درگيرى هاى گسترده نظامى در مناطق مختلف عراق اما نظر اياد علاوي، نخست وزير دولت موقت اين كشور را در تغيير زمان انتخابات در سى ام ژانويه سال ۲۰۰۵ ميلادي، عوض نكرد. دولتى كه در اين روز از طرف مردم عراق انتخاب مى شود، موظف است طى يك سال، طرح قانون اساسى كشور را به تصويب برساند و پس از تصويب اين قانون اساسى ست كه عراق به طور رسمى مى تواند به عنوان كشورى مستقل مورد قبول جهانيان قرار گيرد.

در روزهاى پايانى ماه ژوئن سال جارى ميلادي، نيروهاى اشغالگر و پل برمر، حاكم انتصابى آمريكا براى امور ادارى اين كشور حاظر شدند، با قبول يك دولت انتصابى موقت، استقلال محدودى را براى اين كشور بپذيرند. پل برمر در اين مورد گفت:

”همان گونه كه قطعنامه ى شماره ى ۱۵۴۶ سازمان ملل متحد تصريح مى كند، امور ادارى عراق كه زير نظر آمريكائيان بود، در روز بيست و هشتم ژوئن به دست دولت موقت عراق سپرده خواهد شد و اين دولت است كه اجازه ى كامل ِِ تصميم گيرى در مورد امور عراق را خواهد داشت.”

عراق در سراسر سال گذشته با انجام اقدامات تروريستى و انفجارهاى دهشتناكى همراه بود. عمليات انفجارى در اوايل ماه مارس سال جارى در مراسم عزادارى عاشورا در كربلا، در روزهاى پايانى ماه ژوئيه در بعقوبه و در ماه سپتامبر در شهر سامَرا از جمله مهم ترين اين حوادث خونين بودند، كه كشتگان بسيارى بر جاى گذاردند.

اولين سرباز آمريكايى در دوم ژانويه ى سال جارى ميلادى در عراق كشته شد و شمار كشتگان ِ آمريكايى در عراق در روزهاى ميانى ماه ژوئيه ى سال جارى ميلادي، به هزار نفر رسيد. اين در حالى بود كه نيروهاى ائتلافى و در راس آنها ايالات متحده ى آمريكا در روز اول ماه مه سال ۲۰۰۳ ميلادي، به طور رسمى خاتمه ى جنگ را اعلام كردند.

در سال گذشته ميلادى در عراق حوادث فراوانى، يكى پس از ديگرى روى داد و توجه خبرگزارى هاى جهان را به خود معطوف كرد. يكى از مهم ترين حوادث سال گذشته در اين كشور دستگيرى صدام حسين، رئيس جمهور سابق اين كشور بود. او را چند روز پس از تشكيل دولت موقت از زيرزمين ِ خانه اى ، در حالى كه از نظر جسمى و روحى در شرايط بسيار وخيمى قرار داشت، بيرون كشيدند. از ديگر حوادث مهم، موافقت بسيارى از كشورهاى جهان به كمك در بازسازى عراق بود و آلمان، كشورى كه جزو مخالفان جنگ با عراق بود و هست، حاضر شد به صف كشورهايى بپيوندد كه بخشى از قروض خود را به اين كشور بخشيدند.

در اين ميان موج آدم ربايى در عراق و متعاقب آن گردن زدن ِ گروگان ها موجب شد تا ترس و وحشت ِ كشورهايى كه نيروهاى نظامى و امدادگر به عراق گسيل داشته بودند، بيشتر شود. آدم ربايان اسراى خود را در مقابل ِ دوربين هاى فيلم بردارى گردن زدند و فيلم قتل آنها را به شبكه هاى تلويزيونى و از جمله الجزيره فرستادند و يا در پايگاه هاى اينترنتى در دسترس همگان قرار دادند.

اگرچه بيشتر گروگان ها خارجى بودند، اما در ميان كشتگان، انبوه عراقى ها نيز ديده مى شدند. مثلا طرفداران الزرقاوى، تروريست اردنى الاصل، در ماه اكتبر سال جارى ميلادى، ۵۰ سرباز ارتش عراق را كه دوران آموزشى شان را مى گذراندند، به قتل رساندند.

از جمله قربانيان آدم ربايى كه قتل شان سر و صداى فراوانى در سطح جهان بر پا كرد Kenneth Bigley تبعه ى انگليس، Nik Berg شهروند ِ آمريكايى و زن ايرلندى Margret Hassan بودند كه به طرز فجيعى به قتل رسيدند. مارگرت حسن چندين سال در عراق رهبرى يك گروه امدادگر را به نامCare به عهده داشت.