جمهوری اسلامی، ترکیبی از اشکانیان و صفویان
طنز تلخ نیز میتواند بازتابی از وضعیت جامعه باشد. زمانی مردم به تلویزیون، "پشم شیشه" میگفتند. بازگشت صف به زندگی مردم ایران، باعث شد تا طنز نام دیگری برای سیستم سیاسی برگزیند.
۳۴ سال صف
ایرانیان از سالهای جنگ جهانی دوم تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی در ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ با پدیده صف کشیدن برای تهیه مایحتاج زندگی آشنایی نداشتند. برای مردم رابطه تلاطمسالهای اولیه انقلاب و جنگ با صف کشیدن برای دریافت مایحتاج و حتی تهیه کوپنی آن قابل درک بود.
دهههای صف
با پایان جنگ، اما صف کشیدنها پایان نگرفت. در همه دهههایی که از عمر جمهوری اسلامی ایران میگذرد، مردم برای تامین بخشی از نیازهای خود مجبور به صف کشیدن بودند: صف گاز در دهه هفتاد و صف بنزین در دهه هشتاد.
دهه ۹۰، انشعاب اجتماعی در صف
درحالی که در همه دهههای گذشته، کمبودها برای همه مردم قابل لمس بود، از دو سال پیش با اجرای برنامه هدفمندی یارانهها، اقتصاد ایران وارد رکود تورمی شد. در این دوره صفها تفاوت کردند.
انشعاب اجتماعی در صف
اقشار متوسط و مرفه، پول و سرمایه مازاد خود را به دلار تبدیل کردند. صفها برای خرید دلار تشکیل شدند و از ارزش پول ملی در مقابل دلار هر روز کاسته شد.
انشعاب اجتماعی در صف
در سبد سرمایه اقشار متوسط و مرفه، طلا نیز جای ویژهای یافت و در شرایط بیارزش شدن پول ملی، صفهایی برای خرید و یا پیش خرید سکه طلا تشکیل شد.
انشعاب اجتماعی در صف
در حالی که بخشی از اجتماع در صف دلار و طلا ایستادهاند، بخش دیگر مردم برای خرید گوشت صف کشیدند.
انشعاب اجتماعی در صف
همان بخش از جامعه مدتی بعد در صف مرغ حضور یافتند.
انشعاب اجتماعی در صف
و بعد صف برنج هندی.
صف گمراه کننده
در همه این صفها ارائه کالاها با "نرخ دولتی" این شبهه را ایجاد میکند که دولت نه مسبب که حلال مشکلات است.
بازخوانی رابطه صف و اقتصاد
صف یکی از شاخصهای نابسامانی اقتصاد کشور بهشمار میرود. نیروی مولد جامعه بهجای شرکت در تولید و ساخت، وقت خود را در صف میگذراند. حضور این نیرو در صف نشانه بیکاری در جامعه است. (تعداد مردان جوان در این عکس قابل توجه است)
بازخوانی فرهنگ صف
فرهنگ صف کشیدن در ایران با تفکیک جنسیتی همراه است.
بازخوانی فرهنگ صف
"جلو نزن" جملهای است که بسیار شنیده میشود. این جمله نشان میدهد که صف دارای کنترل و نظارت جمعی است. در صف، اشیا همچون زنبیل و یا گالن نیز هویت پیدا میکنند.
بازخوانی فرهنگ صف
صف یعنی انتظار جمعی. در این حالت بسیاری از اطلاعات بین افراد جامعه مبادله میشوند. تازهترین جوکها، آخرین نتایج بازیهای فوتبال، انتقاد و شکوه از وضعیت.
"اشک"انیان
خبرگزاری ایلنا به نقل از علیرضا محجوب، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس اول اسفند نوشت از هر ده واحد تولیدی ۸ واحد وضعیت بحران دارد. این درحالی است که درآمدهای بخش وسیعی از مردم دیگر جوابگوی افزایش قیمتها نیست و "اشک" آنها را به هنگام خرید درآورده است.
"صف"ویان
آنهایی که در سال سی و چهارم بعد از انقلاب هنوز هم در صف بسر میبرند، معنی طنز تلخ جمهوری "اشک"انیان و "صف"ویان را با تلخخندی به خوبی درک میکنند. در همین صفها، گفته میشود: جمهوری اسلامی ترکیبی از اشکانیان و صفویان است، چون اشک مردم را در میآورد و آنها را دائما در صف قرار میدهد.