جشن ۱۷۵ سال پيدايش دموكراسى در آلمان

جشن سه روزه اى كه هر ساله در آلمان به مناسبت يادبود اين همايش در محل قصر هامباخ برگزار مى شود، تأكيد دوباره است بر ارج نهادن بر اين واقعه و نقش ارزشمند آن در پيشرفت روند دموكراسى در آلمان.

در آن زمان، صد و هفتاد و پنج سال پيش، برگزارى تجمعات سياسى در آلمان ممنوع بود. گردهمايى سياسى و بزرگ هامباخ اولين تظاهرات دموكراتيك در آلمان محسوب مى شود. به اين مناسبت ديروز و امروز نيز تعداد زيادى از آلمانى ها دوباره به قصر هامباخ روى آوردند كه جشن پيدايش دموكراسى نوين در آلمان را برگزار كنند. در اين جشن كه تا فردا دوشنبه ادامه خواهد يافت، مراسم گوناگون هنرى و فرهنگى، موسيقى، رقص و تئاتر و سخنرانى هاى زيادى برنامه ريزى شده است.

موضوع محورى در سخنرانى آغاز جشن هامباخ، كه از سوى ريچارد فون وايتسكر، رئيس جمهور پيشين آلمان ايراد شد، موضوع آزادى بود. او به مشكلات امروزه در راه آزادى اشاره كرد و به عنوان نمونه از آزادى بيان سخن گفت: «امروزه مانند آن زمان در هامباخ، سانسور و محدوديت دولتى در كشور وجود ندارد كه وسايل ارتباط جمعى ما را تحت شعاع خود قرار دهد. اما به جاى آن علاقه هر چه بيشتر به دستيابى به منافع مالى و اهداف سودجويانه در انتشارات و مطبوعات به چشم مى خورد. در زمانى كه جنبه سرگرم كننده مطالب در رده اول توجه براي انتشار آنان قرار گرفته، چه جايى براى پرداختن به اطلاعات ضرورى و تفسيرهاى جدى باقى مى ماند؟ ارزش هاى كيفى آزادى بيان در كجا قرار مى گيرند، هنگامى كه تلاش در جهت افزايش كميت، كار روزنامه نگارى را تحت تسلط مخاطره انگيز خود قرار داده است؟»

موضوع ديگر در سخنرانى ريچارد فون وايتسكر، رئيس جمهور پيشين آلمان، كه نه تنها به عنوان يكى از سياستمداران، بلكه شخصيت هاى فرهنگى و متفكران اين كشور نيز محسوب مى شود، حق آزادى هاى مدنى بود . تكيه بر اين موضوع در سخنرانى وى، با توجه به ملاقات آتى سران كشورهاى هشت گانه در آلمان، موسوم به "جى هشت"(G8) ، از اهميت ويژه اى برخوردار بود. وايتسكر در اشاره به ايجاد محدوديت ها براى برگزارى تظاهرات مخالفان پديده جهان گرايى در هايليگن دام در آلمان چنين اظهار داشت : « حفاظت از امنيت شهروندان وين در زمان كنگره معروف وين ساده تر از ملاقات سران "جى هشت" در هايليگن دام بود .»

كورت بك، رئيس حزب سوسيال دموكرات آلمان و نخست وزير ايالت راينلندفالزدر سخنرانى افتتاحيه خود در جشن هامباخ، به قرارداد دوستى ميان آلمان و لهستان اشاره كرد. اين موضوع به دليل اشاره تاريخى به تشكيل آلمان واحد بود. او بويژه دوستى ميان جوانان دو كشور لهستان و آلمان را مورد توجه قرار داد و گفت: «ما از لهستان به عنوان دوست ويژه خود نام مى بريم و من بخصوص از اين مسئله خرسندم كه امروزه مى توانيم بگوييم، ما در ايالت راينلندفالس نقش مهمى را در دوستى ميان دو كشور آلمان و لهستان بازى كرده ايم و به لهستانى هاى اين ايالت خوشامد بگوييم.»

بك در ادامه از انگيزه و علاقه هر چه بيشتر شهروندان در مشاركت در امور كشورى تحسين به عمل آورد: «آنچه كه نمى بايد مورد سوال قرار گيرد، اين است كه فعاليت هاى ما در زندگى تضمينى براى مبارزه در راه آزادى، حفظ دموكراسى و نگهدارى از صلح باشد.»

تابلوهاى نقاشى كه از زمان تجمع سى هزار نفرى هامباخ در ۱۷۵ سال پيش برجاى مانده، انبوهى از توده هاى مردم را نشان مى دهند كه پرچم هاى سه رنگ سياه، سرخ و زرد، رنگ هاى پرچم فعلى آلمان را در دست دارند. در آن زمان اين سه رنگ علامتى براى اتحاديه هاى مردمى ممنوع آلمان و همينطور نشانه اى براى آزادى خواهى و عدالت طلبى نيروهاى اپوزيسيون محسوب مى شد. بعد از اجتماع سى هزار نفرى هامباخ در سال ۱۸۳۲ آزادى هاى اجتماعى در آلمان آن زمان تحت فشار شديدتري قرار گرفتند و تعداد زيادى از مدافعان راه آزادى مجبور به ترك كشور خود گرديدند. در انقلاب سال ۱۸۴۸ آلمان بود كه براى اولين بار، براى مدت كوتاهى هم كه شده، طعم موفقيت نصيب جنبش راه آزادى و اتحاد ملى و حفظ حقوق شهروندى اين كشور شد.