تلاش گروه ۵+۱ براى رسيدن به موضعى مشترك در قبال ايران
۱۳۸۵ شهریور ۱۰, جمعه
رد؟
مهلت ايران به پايان رسيد، اما شوراى امنيت سكوت كرده است. هر چند نه همه‌ی شوراى امنيت! خشمگين از اينكه يك روز پس از پايان ضرب‌الاجل، نشست شوراى امنيت برگزار نشد، جان بولتون نماينده آمريكا در اين شورا، به تنهايى گزارش جديد آژانس بين‌المللى انرژى اتمى را تجزيه و تحليل كرد. معناى اين گزارش ۶ صفحه‌اى براى جان بولتون چنين است: ”گزارش روشن مى‌كند كه فقط اين نبوده كه ايران غنى‌سازى اورانيوم را — طبق خواست قطعنامه ۱۶۹۶ — متوقف نكرده است. علاوه بر اين ايران ۱۶۴ دستگاه سانتريفوژ ديگر هم مى‌سازد كه در ماههاى آينده مورد بهره‌بردارى قرار خواهند گرفت“.
محمد البرادعى رييس آژانس بين‌المللى انرژى اتمى، در گزارش جديد خود ضمن تاييد اينكه ايران غنى‌سازى اورانيوم را به حال تعليق درنياورده، و شفافيت‌هاى لازم جهت بر طرف كردن ابهامات مرتبط با برخى از فعاليتهايش را انجام نداده، تصريح كرده است كه آژانس قادر به تاييد ماهيت صلح‌آميز برنامه هسته‌اى ايران نيست، اما در عين حال مدركى هم دال بر نظامى بودن اين برنامه ندارد.
اما گويا براى آمريكا مسئله كاملا روشن است. بولتون بر اين نكته تاكيد مى‌كند كه پس چرا ايران در اين راه چنين سرمايه‌گذارى عظيمى مى‌كند، بخصوص براى توليد سانتريفوژهاى غنى‌كننده اورانيوم؟ و تازه چرا ايران كماكان آنگونه كه بايد و شايد با بازرسان آژانس همكارى نمى‌كند؟ و اينها براى بولتون معنايى ندارد جز اينكه ايران در تلاش براى دست‌يابى به سلاحهاى اتمى‌ست.
با وجود آنكه وزيران خارجه روسيه و چين دو ماه پيش، به اعمال مجازتهاى احتمالى عليه ايران، در صورت پافشارى جمهورى اسلامى بر تداوم فعاليتهاى هسته‌اى، راى مثبت دادند، اما به نظر مى‌رسد كه اينك اين دو كشور از موضع خود تا حدودى پا پس كشيده‌اند. سخنان وانگ گوانگ‌يا نماينده چين در سازمان ملل، ترديد در تحريم ايران را نشان مى‌دهد: ”من معتقدم به سر رسيدن ضرب‌الاجل هنوز به اين معنا نيست كه راه مذاكره بسته شده است“.
وانگ مى‌گويد كه پس از پايان مهلت ايران هم قرار است براى رسيدن به يك راه‌حل، بحث و مشورت‌ها ادامه يابند.
بدين‌خاطر شوراى امنيت تا زمانى كه گفتگوها ميان اتحاديه اروپا و ايران انجام بگيرد، احتمالا دست به اقدامى نخواهد زد. پس از انجام اين گفتگوها قرار است كه اعضاى دائمى شوراى امنيت به‌علاوه آلمان استراتژى جديد خود را در رابطه با ايران هماهنگ كنند.
از نظر نماينده آمريكا در سازمان ملل، قاعدتا قطعنامه جديد شوراى امنيت عليه ايران تا زمان برگزارى مجمع عمومى سازمان ملل در پايان ماه سپتامبر، براى راى‌گيرى آماده خواهد بود.
تقريبا هم‌زمان با گفته‌هاى بولتون، جرج دبليو بوش رييس جمهور آمريكا هم به‌شدت به ايران حمله كرد. او جمهورى اسلامى را خطرناك و حامى تروريستها خواند. بوش ادعا كرد كه ايران از حزب‌الله لبنان حمايتهاى مالى ، تسليحاتى و مشورتى مى‌كند. رييس جمهور آمريكا اضافه كرد كه غرب انتخاب خود را كرده و مى‌خواهد به شيوه‌اى ديپلماتيك از دست‌يابى ايران به سلاحهاى اتمى جلوگيرى كند.
فرانك والتر اشتاين‌ماير وزير خارجه آلمان نيز امروز پيش از ديدار با همتايان اروپايى خود در «لاپين رانتا»ى فنلاند، شوراى امنيت را به قاطعيت در رابطه با برنامه هسته‌اى ايران فراخواند. وى گفت، يكپارچگى بين‌المللى در رابطه با تعليق غنى‌سازى اورانيوم توسط ايران، بايد پس از پايان ضرب‌الاجل نيز بر جاى بماند.
در اين ميان وزارت خارجه فرانسه امروز تاييد كرد كه كشورهاى موسوم به گروه ۵+۱، كه بسته‌اى از مشوقها را در قبال تعليق غنى‌سازى اورانيوم، به ايران پيشنهاد داده بودند، پنج‌شنبه آينده در برلين با يكديگر به گفتگو خواهند پرداخت. در اين ديدار در مورد گامهاى بعدى در رابطه با ايران صحبت خواهد شد. محافل ديپلماتيك در بروكسل خبر دادند كه خاوير سولانا هماهنگ‌كننده سياست خارجى اتحاديه اروپا و على لاريجانى دبير شوراى عالى امنيت ملى ايران نيز ديروز به توافق رسيدند كه ظرف چند روز آينده با يكديگر ملاقات كنند.
بهنام باوندپور