تغییر موضع دولت ایران در زمینه‌ی ارتقا سطح تماس‌ها با آمریکا
۱۳۸۶ مرداد ۳, چهارشنبه
دومین دور گفت‌وگوهای ایران و آمریکا درباره اوضاع امنیتی عراق هر چند شروعی سخت داشت و با حملات تند دو طرف به یکدیگر همراه بود، اما نتیجه‌ی مشخصی در پی داشت: دو طرف بر سر تشکیل یک کمیسیون مشترک برای پیگیری گفتوگوها به توافق رسیدند. از سوی دیگر وزیر امور خارجه ایران اعلام کردکشورش آماده‌ی بررسی ارتقا سطح تماس‌ها با آمریکاست. دولت آمریکا اما گسترش سطح تماس‌ها را رد کرد. ساعاتی بعد، وزیر امور خارجه‌ی ایران نیز تغییر موضع داد و گفت: «موضوع ارتقاء سطح گفت و گوها در دستور كار نيست».
دومین دور گفت‌وگوهای ایران و آمریکا درباره اوضاع امنیتی در محل نخست‌وزیری عراق برگزار شد و در آن نوری مالکی، نخست وزیر، هوشیار زیباری، وزیر خارجه و صادق الرکابی، مشاور سیاسی نخست وزیر عراق نیز شرکت داشتند.
هیات ایرانی در این مذاکرات را حسین کاظمی قمی، سفیر ایران در بغداد و حسین امیرعبداللهیان، رییس ستاد ویژه عراق در وزارت امور خارجه و امیری، مدیرکل خاورمیانه شورای عالی امنیت ملی به همراه چند تن از دیپلمات‌های سفارت ایران در عراق تشکیل می‌دادند. هیات آمریکایی متشکل از رایان کروکر، سفیر آمریکا در عراق و چند تن از دیپلمات‌های این کشور بودند.
حملات تند سفیر آمریکا
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، این گفتوگوها که بیش از هفت ساعت به طول انجامید با حملات تند سفیر آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران آغاز شد. رایان کراکر حکومت ایران را متهم کرد که از بعد از دور نخست گفتوگوها در ماه مه گذشته، حمایت خود از شبه‌نظامیان شیعه در عراق را گسترش داده است.
سفیر آمریکا با اعلام اینکه «فعالیت‌های ایران در عراق بر ضد منافع عراق و علیه نیروهای ائتلاف است» افزود: «آمریکا اسناد و مدارک لازم در زمینه ارایه اسلحه از سوی ایران به شبه نظامیان در عراق و حمایت ایران از این شبه نظامیان را در اختیار دارد و این مدارک را به نیروهای ایرانی نیز ارایه داده است.»
کروکر همچنین گفت: «ما از فعالیت‌های ایران در عراق کاملا اطلاع داریم.»
به گزارش خبرگزاری فرانسه، سفیر آمریکا همچنین گفته است که در نشست روز سه‌شنبه به ایرانی‌ها هشدار داده که افسران سپاه قدس و جانشینان آنها در عراق ایمن نخواهند بود.
اظهارات سفیر ایران
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، حسین کاظمی سفیر ایران اتهام‌های سفیر آمریکا را رد کرد و گفت که آمریکایی‌ها هیچ مدرکی برای اثبات این ادعا ندارند.
سفیر جمهوری اسلامی گفت: «ایران تلاش می‌کند در مسائل امنیتی به عراق کمک کند، اما درحال حاضر عراق قربانی ترور و حضور نیروهای اشغال‌گر است.»
همچنین خبرگزاری‌های داخلی ایران از قول سفیر ایران گزارش داده‌اند که وی در نشست روز سه‌شنبه در بغداد، خواستار آزادی پنج ایرانی شده است که در زندان نیروهای امریکایی در عراق هستند.
محمدعلی حسینی، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی یک روز پس از پایان دور دوم مذاکرات، در واکنش به اظهارات سفیر آمریکا پیرامون آموزش و تسلیح شبه‌نظامیان عراقی توسط ایران، گفت: «انگیزه اصلی طرح ادعاهای واهی و تکراری نسبت به جمهوری اسلامی صرفا با هدف تحقق نیازهای روانی و تبلیغاتی آمریکا انجام گرفته و طرح اینگونه اظهارات به منظور فریب افکار عمومی مردم صورت می‌گیرد.»
توافق برسر کمیسیون امنیتی سه جانبه
سفیر ایالات متحده در عراق در پایان گفتگوها اعلام کرد که سه کشور آمریکا و ایران و عراق با تشکیل یک کمیته‌ی مشترک موافقت کرده‌اند و این کمیته مسائل مطرح‌شده در این نشست درباره اوضاع امنیتی عراق را پیگیری خواهد کرد.
رایان کراکر گفت، محدود ساختن راه‌های حمایت از شبه‌نظامیان شورشی، مقابله با عوامل القاعده و بهبود کنترل مرزهای عراق از جمله موضوعاتی است که در دستور کار این کمیته قرار خواهد گرفت.
همچنین علی دباغ، سخنگوی دولت عراق یک روز پس از پایان دور دوم مذاکرات درباره توافق حاصل شده میان طرفین گفت: «این نشست به تشکیل یک کمیته سه جانبه امنیتی متشکل از نمایندگان ایران، عراق و آمریکا منجر شد که به نوبه خود یک دستاورد بزرگ در راستای منافع ملت عراق و ملت‌های منطقه به شمار می‌رود.»
یک مقام مسئول دیگر عراقی نیز به خبرگزاری ایرانی «ایسنا» گفته است که سفرای ایران و امریکا توافق کرده‌اند کارشناسان دو کشور چهارشنبه (۲۵ ژوئیه) در مورد مسایل امنیتی عراق بحث و گفت‌وگو کنند.
ارزیابی متفاوت از نتیجه مذاکرات
در حالی که مقام‌های عراقی و نیز سفیر ایران در عراق ارزیابی مثبتی از دور دوم گفت‌وگوهای ایران و امریکا دارند، در ایران برخی محافل نزدیک به حاکمیت، این مذاکرات را بدون نتیجه و «هیاهویی برای هیچ» ارزیابی کردند.
سایت خبری- سیاسی "بازتاب" نوشته است: «در حالی که دور دوم مذاکرات ایران و آمریکا در بغداد بدون رسیدن به نتیجه‌ای مشخص پایان یافت، فضاسازی گسترده رسانه‌های غرب در جهت اتهام‌سازی علیه جمهوری اسلامی، به دلیل فقدان استراتژی مؤثر تبلیغاتی دیپلماسی ما، موجب ایجاد موج جدید تبلیغاتی آمریکا علیه ایران شد.»
این سایت در ادامه نوشت: «به نظر می‌رسد این مذاکرات بدون نتیجه خاصی پایان یافته باشد؛ چراکه به جای ارتقای سطح شرکت‌کنندگان که در صورت موفق بودن دور دوم مذاکرات پیش‌بینی می‌شد، سفیر آمریکا از تشکیل کمیته‌ای فرعی و تنزل سطح مذاکرات خبر داده است.»
تمایل ایران به ارتقای سطح تماس‌ها
با وجود این، به نظر می‌رسد ایران برای ادامه‌ی این گفتوگوها و ارتقا سطح تماس‌ها علاقه‌مند است.
خبرگزاری دولتی ایران – ایرنا، روز چهارشنبه ۲۵ ژوئیه به نقل از منوچهر متکی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران گزارش داد ایران آماده‌ی بررسی ارتقا سطح تماس‌ها با آمریکاست.
متکی گفت: «موضوع مذاکرات بین ایران و آمریکا درباره عراق در سطح معاونان وزرای خارجه دو کشور قابل بررسی است.» وزیر خارجه ایران افزود: «درصورت ارائه درخواست رسمی آمریکا در این زمینه بررسی لازم صورت خواهد گرفت.»
روز گذشته هوشیار زیباری، وزیر خارجه‌ی عراق نیز ابراز امیدواری کرد دور بعدی مذاکرات بین ایران و آمریکا در مورد عراق در سطحی بالاتر صورت گیرد.