تظاهرات مخالفان جهانىشدن عليه «سازمان تجارت جهانى»
۱۳۸۴ آذر ۲۲, سهشنبهدر برابر مركز كنفرانس در هنگكنگ دقايقى چند در نگرانى سپرى شد. يك گروه كرهاى از مخالفان سرسخت روند جهانىشدن تلاش داشتند موانع پليس را شكسته و به ساختمان كنفرانس «سازمان تجارت جهانى» هجوم برند. اين هجوم كمى به زدوخورد كشيده شد، ولى به يك آشوب بزرگ نيانجاميد.
ولى پيش از آن «كيم ژىـچئول» از اتحاديهى كشاورزان كره پيش از تظاهرات، مسالمتآميز بودن آن را در حضور پاسكال لامى، رئيس سازمان تجارت جهانى اعلام داشته بود:
”هنگكنگ يك منطقهى صلحجو و يك مركز بزرگ تجارت جهانى است. ما در اينجا خشونت نمىخواهيم. ما فقط مىخواهيم نظرمان را به جهانيان اعلام كنيم. از اين رو از بابت برخوردهاى خشونتآميز نگرانى نداشته باشيد.”
پاسكال لامى تلاش كرده بود در آغاز اين كنفرانس خوشبينى ايجاد كند. ولى رئيس سازمان تجارت جهانى بخوبى مىداند كه دستيابى به يك توافق در گفتگوها پيرامون برچيدن رايانههاى كشاورزى كاملا غيرواقعبينانه است. از اين رو لامى در هنگكنگ كارى نمىتوانست بكند، جز آنكه بر فوايد تجارت آزاد جهانى تأكيد ورزد. وى مىگويد:
”ما در سازمان تجارت جهانى بر اين عقيدهايم كه آسانسازى تجارت در سطح جهان به رشد و رونق بيشتر اقتصادى و استفادهى بهينه از منابع خواهد انجاميد، حال مىخواهد منابع انسانى يا منابع مواد خام و يا به جريان انداختن سرمايه باشد. فوايد و مضرات هميشه وجود دارند، حتا در سازمان تجارت جهانى. ولى در مجموع مىتوان گفت كه فوايد دست بالا را دارند.”
برخلاف نظر لامى، بايد گفت كه نمايندگان كشورهاى در حال رشد و مخالفان روند جهانىشدن در هنگكنگ نظر بكلى ديگرى دارند، از جمله فعالانى همانند خانم كريستينا دكويرت از «سازمان غيردولتى براى اقتصاد جهانى، محيط زيست و رشد» (WEED). سازمان وى بعنوان بخشى از شبكهى جهانى «از سياتل تا بروكسل» در هنگكنگ حضور دارد، كه اتحادى هستند از سازمانهاى غيردولتى اروپايى. ايشان نسبت به نفوذ شركتها و كنسرنهاى بزرگ بر سازمان تجارت جهانى انتقاد دارند. خانم دكويرت مىگويد:
”ما بويژه قصد داريم توجهات را به نقش اتحاديهى اروپا جلب كنيم، زيرا كه در بروكسل لابىهاى شركتهاى بزرگ مستقيما در تعيين و تدوين سياست تجارت جهانى سهيم هستند. و اينكه كميسيون اتحاديهى اروپا براى لابى شركتهاى بزرگ نقش ويژهاى قائل است و از ايشان مستقيما مىخواهد كه منافعشان را براى تعيين سياست تجارى خود فرمولبندى كنند ... اتحاديهى اروپا يك ابرقدرت متواضع و يا در اين مذاكرات يك بازيگر دوست نيست، بلكه يك بازيگر كاملا تهاجمى است، بويژه در عرصهى مذاكره براى امورد خدماتى كه اينجا در دستور روز قرار دارد.”
حال طى روزهاى آتى مشخص خواهد شد كه اين اجلاس سران كشورهاى عضو سازمان تجارت جهانى به يك توافق ميان كشورهاى صنعتى و در حال رشد دست خواهد يافت يا خير. از هماكنون مىتوان پيشبينى كرد كه احتمال چنين توافقى ضعيف است.