تظاهرات استانبول، نماد بحران فرهنگها
۱۳۸۵ آذر ۶, دوشنبهيه و شهروندان آن نشان دهد. بسيارى از رسانهها در تحليلها و تفسيرهاى خود به موضوع سفر پاپ به تركيه پرداختهاند. ما در نگاه به مطبوعات امروز، برخى از اين واكنشها را مورد توجه قرار مىدهيم.
ريشههاى خشم
روزنامهى آلمانى «نويه پرسه» چاپ هانوفر در مورد ديدار پاپ از تركيه مىنويسد: «نه، بنديكت شانزدهم نمىتواند با خاطر آسوده به اين سفر دست بزند. بلكه بر عكس، ديدار از تركيه براى پاپ مانند عبور از ميدان مين است و اين ارتباط چندانى هم به نقل قول انتقادى ماه سپتامبراو دربارهى اسلام ندارد. اعتراضات برگزار شده نماد بحران فرهنگهاست، اما نه ريشهى خشم. در جريان تظاهرات ديروز در استانبول آشكار شد كه در اين زمينه سياست جهانى نقش اصلى را ايفا مىكند: منازعهى خاورنزديك، جنگ عراق، پيكار عليه ترور. اينكه پاپ در اين زمينه چه اظهار نظرى بكند، منتقدان را آرام يا برافروخته خواهد ساخت».
اقدامى مهم و جسورانه
روزنامهى فرانسوى «فيگارو» در رابطه با سفر پاپ به تركيه، از نفوذ وى بر روى اسلامگرايان مىپرسد و مىنويسد: «آيا بنديكت شانزدهم براى اسلامگرايان همان چيزى خواهد بود كه يوهانس پاول پاپ پيشين براى كمونيسم بود؟ آيا او در پيكار عليه تعصب دينى همان نقش مهمى را بازى خواهد كرد كه سلف او در پيكار عليه امپراتورى شوروى بازى كرد؟ بايد اين را آرزو كرد. سفرى كه او اين هفته به تركيه خواهد كرد، اقدامى مهم و جسورانه است. پاپ كه شخصا با ورود تركيه به اتحاديهى اروپا مخالف است، به خاطر اظهارات ماه سپتامبرش در دانشگاه رگنسبورگ، بويژه از طرف اقليت خطرناكى از فعالان اسلامى مورد انتقاد است. اظهاراتى كه از طرف بسيارى از رسانهها و نگهبانان ظاهرى قرآن بصورتى شرمآور مخدوش، واژگونه و موهن جلوه داده شد».
سفرى مناقشهبرانگيز
روزنامهى بريتانيايى «تايمز» در مورد ديدار پاپ از تركيه مىنويسد: «بايد از تركيه تمجيد كرد كه خواستههاى مبنى بر لغو ديدار پاپ از اين كشور را رد كرد. اما او بطور مضاعف مناقشه برانگيز است، زيرا بنديكت پيش از پاپ شدن مخالفت خود را با عضويت تركيه در اتحاديهى اروپا اعلام كرده و گفته بود كه اين كشور به دليل دين و فرهنگ خود به اتحاديهى اروپا تعلق ندارد. اينك او در حالى به تركيه سفر مىكند كه مذاكرات مربوط به عضويت تركيه در اتحاديهى اروپا بحرانى است. افكار عمومى تركيه شاهد است كه يكسرى مصالحات پايان ناپذير و تغيير قوانين بنا بر خواست اتحاديهى اروپا از طرف حكومت صورت مىگيرد. اين امر به ملىگرايى شديدى دامن زده است كه همهى تلاشها براى همپيوندى با غرب را محكوم مىكند. در مورد مسالهى اتحاديهى اروپا حق با پاپ نيست و او دست كم بايد خاطر نشان سازد كه دو فرهنگ را بطور بنيادى ناسازگار نمىداند».
تظاهرات ناموفق اسلامگرايان
روزنامهى ايتاليايى «ايل مساجرو» در مورد ديدار پاپ از تركيه و تظاهرات اعتراضى در استانبول مىنويسد: «واقعيت اين است كه طبق برآوردهاى ناظران، در تظاهرات استانبول فقط حدود بيستهزار نفر شركت كردهاند. به بيان ديگر اين اقدام آشكارا ناموفق بوده است. اين امر از يكطرف نشانگر بىحوصلگى اكثريت ساكنان بزرگترين شهر تركيه در مقابل افراطيان اسلامى و از طرف ديگر نشانگر كنترل شديد پليس تركيه است كه مىدانست چگونه از تبديل شدن اين تظاهرات به يك بومرنگ با پيامدهاى غيرقابل محاسبه جلوگيرى كند».