تشييع جنازهى يك ديكتاتور
۱۳۸۵ دی ۳, یکشنبهصبح روز يكشنبه (۲۴ دسامبر) تحت تدابير امنيتى شديد مراسم سوگوارى در پايتخت، عشقآباد آغاز شد. جنازهى صفرمراد نيازاف نخست به كاخ رياست جمهورى انتقال يافته بود. شمارى بسيارى از روحانيان و دولتمردان كشورهاى اسلامى در مراسم تشييع جنازه شركت داشتند. در ميان ميهمانان خارجى مىتوان از نخست وزير روسيه و اوكرائين و نيز از روساى جمهور و وزيران كشورهاى آسياى ميانه نام برد.
سوگوارىها در چندين روز برگزار شدهاند و خبرنگاران خارجى را به اين مراسم راه ندادهاند. جسد رئيس جمهورى كه كشورش را به انزوا كشانده بود و همچون يك مستبد حكومت مىكرد را در زادگاهش «كيپچك» در ۱۵ كيلومترى پايتخت به خاك سپردند. زنجيرى از تركمنها از رئيس جمهورى كه خود را «تركمنباشى»، يعنى پدر همهى تركمنها، مىناميد، با گذر از كنار تابوتاش وداع گفتند. در شهرك كيپچك نه تنها بزرگترين مسجد آسياى مركزى قرار گرفته است، بلكه نيازاف پيش از مرگش آرامگاه پرشكوه و جلالى نيز براى خود ساخته بود.
در پشت صحنه، مبارزهاى بر سر قدرت براى تسخير جايگاه نيازاف درگرفته است. بر پايهى قانون اساسى مىبايستى «آتايف»، رئيس مجلس امور دولت را بدست گيرد، ولى مرد قدرتمند جديد تركمنستان، معاون رئيس جمهورى قربانقلى وردى محمداف، كوتاه پس از اعلام مرگ رئيس جمهور زمام امور را بدست گرفت. احتمال داده مىشود كه هماكنون آتايف در بازداشت باشد.
وردى محمداف خود را رئيس جمهور موقت ناميد و در يك سخنرانى تلويزيونى اعلام داشت، سياست رئيس جمهور فقيد را ادامه خواهد داد. حال طبق قانون اساسى مىبايستى طى دو ماه يك رئيس دولت جديد انتخاب شود. روز سهشنبهى آينده (۲۶ دسامبر) قرار است مجلس شوراى خلق كه ۲۵۰۰ (دوهزار و پانصد) نماينده دارد، طى اجلاسى زمان برگزارى انتخابات را تعيين كند.
طى ۲۱ سال ديكتاتورى نيازاف حتا يك مورد انتخابات آزاد برگزار نشد. نمايندگان احزاب دمكرات كه مجبور بودهاند به خارج از كشور بگريزند، رئيس جمهورى موقت را فراخواندهاند، امكان شركت سياستمداران تبعيدى در يك انتخابات آزاد را فراهم آورد. ولى احتمال داده مىشود كه حكام جديد نيز سياست واپسگراى نيازاف را دنبال كنند.
تركمنستان حدود پنج درصد از ذخاير زيرزمينى گاز دنيا را در اختيار دارد. انتقال مستقيم گاز به اروپا تاكنون امكانپذير نبوده است، زيرا كه شركت روسى «گازپروم» از اين امر جلوگيرى كرده است.
حال با مرگ ديكتاتور اين كشور اتحاديهى اروپا اميدوار است بتواند مستقيما از تركمنستان گاز وارد كند، زيرا كه بهاى آن نصف بهاى گاز روسى است.