تاريخچه روز مادر در آلمان

۱۹۲۳ ميلادى، طول كشيد.

اگر چه روز مادر امسال، دقيقآ روز يكشنبه گذشته بود، اما از آنجائيكه اين روز در سيزدهم ماه مه ۱۹۲۳ ميلادى براى اولين بار در آلمان جشن گرفته شد، بى مناسبت ندانستيم كه، اينبار چند كلمه اى را به شرح تاريخچه اين روز اختصاص دهيم.

بزرگداشت روز مادر از قرن سيزدهم در كشور انگليس، در روز يكشنبه Lätare سال كليسائى و تحت عنوان Mothering Sunday آغاز شد. اين مراسم، كه در كل براى تشكر از مادر كليسا بود، بصورتى جانبى، گراميداشت مادر خوانواده را هم در خود جاى ميداد. اسناد رسمى، براى نخستين بار، در سال ۱۶۴۴ اين جشن را ثبت كرده اند.

در سال۱۸۷۲ يك خانم آمريكائى به اسمJulia W. Howe نويسنده و از طرفداران حقوق زن، خواستار اين شد كه، در آمريكا براى بزرگداشت مقام مادر، يك روز رسمى تعيين گردد. در تاريخ نهم ماه مه سال ۱۹۰۷ بود كه، دختر اوAnn Marie Reeves Jarvis به مناسبت دومين سالروز فوت مادرش، تبليغ براى عملى شدن اين ايده را بار ديگر، با جديت آغاز كرد. اين جنبش بسرعت گسترش يافت تا جائيكه، در هشتم مه ۱۹۱۴ پرزيدنت Woodrow Wilson رسمآ اعلام كرد كه، دومين يكشنبه ماه مه هر سال، در آمريكا روز مادر ناميده ميشود.

پس از آن، اين روز، دوباره در انگليس رونق گرفت و جشن روز مادر ۱۹۱۷ در سويس، ۱۹۱۸ در نروژ، ۱۹۱۹ در سوئد و بالاخره ۱۹۲۳ در آلمان رسمى شد.

برخلاف خواست Ann Jarvis اين فروشنده هاى گل، عطر، شكلات و ديگر كادوها بودند كه، اين قضيه را دنبال كردند. او تمامى دارائى خود را براى شكايت و محاكمه اين سوداگران به مصرف رساند و در سال ۱۹۴۳ نابينا و تلخكام و فقير، در يك خانه سالمندان درگذشت. فروشندگان هديه هاى روز مادر، از موقعيت بهترى برخوردار بودند زيرا، مخلوطى از احساسات عشق و قدردارنى و عذاب وجدان، هر ساله به اين منجر ميشوند كه، مبالغ زيادى پول به جيبهاى آنها سرازير شوند.

طى دوره حكومت نازيها در آلمان، جشن روز مادر، با تفكرات نژاد پرستانه آن زمان پيوند داده شد. از سال ۱۹۳۸ آدولف هيتلر، به هر مادر آلمانى كه ۴ تا ۵ كودك داشت، نشان برنزى صليب مادر را اعطا ميكرد. مادرانى كه ۶ تا ۷ فرزند داشتند، صليب نقره اى و سرانجام خانمهائى كه ۸ بار يا بيشتر مادر شده بودند، صليب طلائى ميگرفتند. لازم به تذكر است كه، براى گرفتن اين نشان افتخار، تاكيد ميشد كه، والدين بايد "از نژاد آلمانى بوده و توانائى توليد مثل داشته باشند!"

پس از شكست فاشيسم، ايده بزرگداشت روز مادر در آلمان، تنها به تدريج توانست بار ديگر خود را از آلودگيهاى نژاد پرستانه و سياست پليد آن دوره، پاك نمايد و به نظر ميآيد كه امروزه، تنها جنبه انسانى اين مراسم است كه، توجه همه را به خود جلب ميكند. اما با اين وجود، بسيارى از طرفداران حقوق زن و فعالان مبارز و منتقدان فرهنگ مصرفى، مكررا يادآور ميشوند، بايد مانع از اين شد كه، هر سال روز مادر تنها تلاشى باشد، براى جبران ۳۶۴ روز اعمال و رفتار و روابط تاثير گرفته، از مرد سالارى.

لازم به ياد آورى نيست كه، هشتم ماه مارس، روز جهانى زن، ربطى به روز مادر ندارد، اگر چه در آلمان شرقى سابق، تا سال ۱۹۸۹ يعنى تاريخ اتحاد دو آلمان، اين روز تا حدى بايد جبران بزرگداشت روز مادر را نيز ميكرد.

نگين كروئى