بيماريهاى كليوى
۱۳۸۵ تیر ۵, دوشنبه
دويچه‌وله: آقاى دكتر مى‌توانيد در يك جمع‌بندى كلى علل بروز بيماريهاى كليوى را بيان كنيد؟
دكتر اعظمى: ” دليل نارسايى و اختلال در كار كليه دلايل شناخته شده‌اى هستند، دلايلى كه به طور عمده اين مشكل را ايجاد مى‌كنند فشار خون بالا در درجه اول و بيماری‌هاى قندى هستند. يك سرى بيماريهاى اتوايمنى كه در واقع اين بيماريها، خود بدن فعال مىشوند و به دلايل ناشناخته موادى بر عليه كليه بافتهاى بدن و در اين خصوص كليه مى‌سازند.“
دويچه‌وله: مى‌توان گفت كه بياريهاى كليوى از سن خاصى بروز مى‌كنند؟
دكتر اعظمى:” به طور كلى بايد توجه داشته باشيم كه كاركرد كليه از سن چهل سالگى به ازاى هر ده سال، ده درصد كمتر مىشود. يك چيز طبيعى كه بر اثر سن و سال مثل هر ارگان ديگرى، كار كليه هم محدود مىشود، ولى به طور كلى آسيب‌پذيرى در مقابل بيماريهاى كه به اختلال در كار كليه منجر مىشوند از سن چهل و پنج به بالا و به طور كلى با بالا رفتن سن بيشتر مىشود.“
دويچه‌وله: در درمان كليه‌ی آسيب ديده به چه نكته‌اى بايد توجه خاص شود؟ در يك تشخيص به چه نكاتى بايد دقت شود؟
دكتر اعظمى:” وقتى بيمار به علت اختلال كليه پيش متخصص كليه مى‌رود به علت اختلال كليه، اولين كار او اين خواهد بود كه از پيشرفت اين اختلال جلوگيرى كند و اين منوط به اين است كه بايد پيدا كند به چه دليل؟ آيا شما بيمارى قند داريد كه خوب تنظيم نيست؟ آيا فشار خون بالا داريد كه درمان نشده؟ آيا عفونتى در دستگاه ادرار هست كه بايد با آنتى‌بيوتيك درمان شود و آيا شما يك بيمارى مادرزادى كه از يك سنى مى‌تواند خود را نشان بدهد و آيا شما دارويى مى‌خوريد كه منجر به اختلال در كار كليه مىشود؟ متناسب با اين مجموعه براساس هر كداميك از اين دلايل كليه شما دچار اشكال شده، آنوقت براى هر كدام راه حلى هست.“
دويچه‌وله: ناراحتى كليه چه زمانى خود را نشان مى‌دهد يا چه زمانى فرد متوجه مىشود كه كليه‌اش دچار آسيب شده؟
دكتر اعظمى:” ناراحتى كليه اينطور شروع مىشود كه متناسب با اينكه به طور دفعى و حاد پيش بيآيد، مثلأ كليه سالم يكباره مدت كوتاهى از كار بيافتد، امكان نجات اين كليه بيشتر است، ولى اينكه كليه به طور مزمن دچار نارسايى باشد مثلأ شما فشار خون بالا داشتنه باشيد ولى دقت نكرده باشيد، با كمبود تمركز، با احساس خستگى زياد، با كم‌خونى شروع مىشود و بعد از يك مدت چون كاركرد كليه دفع سموم و دفع آب است ، بر اثر دفع نشدن آب، وزن بيمار بالا مى‌رود، پا آماس مى‌كند و يواش يواش به مرحله‌اى مى‌رسد كه بدن به نوعى دچار مسموميت مىشود.“
دويچه‌وله: اين به معناى تخريب و از بين رفتن بافت كليه است؟
دكتر اعظمى:” بافتى به طور خاص از بين نمى‌رود، مثلأ كسى كه سكته قلبى مى‌كند يك بخش از عضلات قلبش از كار مى‌افتد. چون كليه يك ارگان خيلى پيچيده است كاركردش مختل مىشود و اينكه آيا بشود اين را به حالت اول برگرداند بستگى به دلايل دارد كه آسيب اوليه كليه ناشى از آن است. در موارد عمومى مىشود گفت به طور كلى ما خيلى خوشحال خواهيم بود اگر بتوانيم جلوى پيشرفت اين آسيب ديدگى را بگيريم.“
دويچه‌وله: سطح درمان بيماريهاى كليوى در ايران در مقايسه با كشورهاى پيشرفته را چطور مى‌بينيد؟
دكتر اعظمى:” سطح درمان در ايران مطابق استاندارهاى بين‌المللى و اروپايى است تا آنجايى كه به تشخيص مربوط مىشود. اينكه ما سيستم گسترده دياليز در همه جاى ايران نداريم مثل آلمان كه در هر شهر كوچكش هم يك مركز دياليز داشته باشد، خوب اين واقعيتى است كه هست. ولى به لحاظ تشخيص توسط نفرولوگهاى ما، من كمبود خاصى نمى‌بينم. ضمن اينكه در يك مورد پزشكان ايرانى خيلى مجرب‌تر از غربى‌ها هستند و آن پيوند كليه است، به خاطر اينكه ايران كشورى است كه قانون خاصى در مورد پيوند كليه دارد. تعداد پيوندهاى سالانه كليه در ايران قابل مقايسه با هيچ جاى دنيا نيست. مشكلى كه من در ايران ديدم، مشكل درمان بيماريهايى است كه همزمان با دياليز شدن پيش مى‌آيند. مثل پوكى استخوان، مثل كمبود توليد اريتروپوييتين در بدن كه كليه آنرا مى‌سازد و كارش خونسازى است و بعد بايد به عنوان دارو به بيمار تزريق شود. اين خوب داروى گرانى است كه در ايران كمتر تجويز مىشود، اينجا در اروپا تقريبأ مريض‌ها هفته‌اى سه بار بعد از دياليز اين دارو را مى‌گيرند. طول عمر اين بيماران را به طور كلى زمانى مى‌توان نرمال نگاه داشت كه در كنار دياليز با بيماريهاى ناشى از كار افتادن كليه و عوارض آنها خوب مبارزه كنيد، در ايران متأسفانه اين كمبود هست. اما به لحاظ تكنيكى تفاوت چندانى وجود ندارد.“
دويچه‌وله: در انتها براى پيشگيرى از ابتلا به بيماريهاى كليوى چه توصيه‌اى داريد؟
دكتر اعظمى:” پيشگيرى در هر جامعه‌اى بايد متناسب با شرايط فرهنگى و اجتماعى آن باشد. در ايران مثلأ زياد چاى مصرف مىشود. چاى اكسالات دارد، كسانى كه كليه‌شان سنگ‌ساز است بايد كمتر چاى بنوشند. و مهمتر از همه از مصرف بى‌رويه دارو بايد پرهيز شود، داروهايى كه ضد درد هستند اكثرأ به كليه آسيب مى‌رسانند، مثل پاراستامولى كه هر كسی توى ايران چند تا توى جيبش هست!! مصرف دارو بايد كنترل شده باشد.“
دويچه‌وله:” متشكر از اينكه وقتتان را در اختيارمان قرار داديد.“
شبنم نوريان