بودجه كمك‌هاى عمرانى اروپا و نقش آلمان در مبارزه با فقر جهانى
۱۳۸۵ تیر ۳۰, جمعه
افزايش بودجه، در چارچوب دهمين صندوق كمك‌هاى عمرانى اروپا صورت می‌گيرد كه شوراى وزيران اتحاديه اروپا روز شانزدهم ژوئيه در اجلاس بروكسل بر سر آن به توافق رسيد. براساس اين توافق، در فاصله سال‌هاى ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۳ بيست و دو ميليارد و ۷۰۰ ميليون يورو به توسعه ۷۸ كشور در آفريقا، جزاير كارائيب و حوزه اقيانوس آرام اختصاص می‌يابد.
بودجه صندوق كمك‌هاى عمرانى اروپا، براى سال‌هاى ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۷ سيزده ميليارد و ۵۰۰ ميليون يورو تعيين شده بود. به اين ترتيب، سطح اعتبارات اين صندوق، براى دوره هفت ساله بعدى ۴۰ درصد افزايش می‌يابد. يكى از دلايل افزايش امكانات مالى اين صندوق آن است كه براى نخستين بار ده كشورى كه در سال ۲۰۰۴ به عضويت اتحاديه اروپا درآمدند، به آن پيوستند و هركدام سهمى در حد توان اقتصادى خود به عهده گرفتند.
در ميان كشورهاى عضو صندوق كمك‌هاى عمرانى، آلمان با پرداخت بيش از ۲۰ درصد اعتبارات تعيين شده، مهمترين نقش را به عهده دارد. فرانسه و انگلستان به ترتيب نوزده و نيم درصد و حدود ۱۵ درصد بودجه اين صندوق را تامين می‌كنند. روساى كشورهاى عضو اتحاديه اروپا، در نشست دسامبر سال ۲۰۰۵ خود، با افزايش بودجه صندوق كمك‌هاى عمرانى موافقت كرده بودند. كميسيون اتحاديه اروپا پيشنهاد كرد كه ۵ ميليارد و ۶۰۰ ميليون يورو از بودجه صندوق، صرف گسترش ساختارهاى پايه‌اى آفريقا شود.
اعتبارات صندوق كمك‌هاى عمرانى اروپا، از محل بودجه عمومى اتحاديه اروپا تامين نمی‌شود، بلكه از سال ۱۹۵۸ كشورهاى اروپائى، سهم خود را مستقيما به آن می‌پردازند. كميسيون اروپا تاكنون بارها كوشيده است كه اين صندوق را به زيرمجموعه بودجه عمومى اتحاديه اروپا تبديل كند، اما در اين زمينه موفق نبوده است. در سال ۲۰۰۳ حتى ديوان محاسبات و پارلمان اروپا خواستار انتقال صندوق كمك‌هاى عمرانى به بودجه اتحاديه شدند. اما تلاش اين دو نهاد نيز ناموفق ماند.
آلمان فدرال، علاوه بر نقشى كه در تامين اعتبار صندوق كمك‌هاى عمرانى اتحاديه اروپا دارد، از سوى نهادهاى فعال در امور عمرانى جهان سوم، براى پذيرش مسئوليت بيشتر در امر مبارزه با فقر جهانى تحت فشار است. اين كشور، در سال ۲۰۰۷ ميزبان اجلاس سران هفت كشور صنعتى و روسيه خواهد بود و رياست آن را به عهده خواهد داشت. سران هشت كشور، در نشست سال ۲۰۰۵ خود كه در انگلستان برپاشد، متعهد شدند كه با فقر در آفريقا به صورت جدى مبارزه كنند. انتظار می‌رفت كه در نشست اخير گروه هشت، كه در سنت پترزبورگ برگزار شد، نتايج يك ساله اين تعهد مورد ارزيابى قرار گيرد. اما رهبران هشت كشور، در سنت پترزبورگ عمدتا به پيامدهاى جنگ لبنان، تامين انرژى جهان و برنامه هسته‌اى ايران پرداختند و مساله مبارزه با فقر را مسكوت گذاشتند. از اين رو، اكنون سازمان‌ها و نهادهاى بين‌المللى فعال در امر توسعه كشورهاى فقير، می‌كوشند خانم آنگلا مركل صدراعظم آلمان را براى توجه به مساله فقر در اجلاس بعدى گروه هشت تحت فشار قرار دهند.
سازمان OXFAM به عنوان يكى از مهمترين نهادهاى فعال در برنامه‌هاى عمرانى، پس از تشكيل نشست سنت پترزبورگ اعلام كرد: تا برپائى نشست گروه هشت در تابستان ۲۰۰۷ يازده ميليون كودك ديگر به خاطر فقر جان خواهند باخت. خانم مركل، بايد مبارزه عليه اين وضعيت را در دستور كار اجلاس بعدى قرار دهد”. صدر اعظم آلمان در پاسخ به اين انتظار گفت: ”موضوعاتى كه بايد در دستور كار نشست آلمان قرار گيرند، هنوز تعيين نشده‌اند. طبعا مبارزه با فقر نقش خواهد داشت، اما اين كه چه جايگاهى در مذاكرات داشته باشد، هنوز روشن نيست”.
سازمان شفافيت بين‌المللی (Transparency International) نيز، كه مبارزه با فساد در جهان را هدف خود می‌داند، خواستار آن شد كه مساله كمك‌هاى عمرانى و رهبرى درست كشورها، به محور بحث نشست آينده گروه هشت تبديل شود.