بم در انتظار سنگ قبر
۱۳۸۳ دی ۵, شنبهيكسال پس از زلزله مهيب بم و قربانى شدن بيش از ۳۰ هزار نفر از ساكنان، اين شهر هنوز يك ويرانه است. بر اساس اطلاع صليب سرخ آلمان، هفتاد درصد جمعيت ۱۲۰ هزارنفرى بم هنوز در خانههاى پيشساخته موقت زندگى مىكنند.
براى ديدار محمد خاتمى، رئيس جمهورى در روز چهارشنبه، دستى به سر و روى خانههاى كانتينرى كشيدند و خيابانهايى كشيدند و خاتمى گفت: ”ما شهر را از نو خواهيم ساخت و در اين جهت بايد تمامى امكانات را بكار بست، ولى مردم شهر بم نيز بايد بدانند كه چنين چيزى در كوتاه مدت امكانپذير نيست”. خاتمى به مناسبت سالروز زلزله بم، مسير ۲۰۰ كيلومترى راهآهن ميان بم و مركز استان، كرمان را افتتاح كرد.
فرماندار منطقه محمد رفيعزاده در ارزيابى كار بازسازى بم مىگويد: ”تاكنون هفت ميليون متر مربع آوار ويرانهها تخليه و جابهجا شدهاند.” وى افزود كه در مورد بازسازى مشكلاتى در اعطاى وام براى ساكنانى هست كه مايل نيستند به خانههاى كوچك نقلمكان كنند. قول بازسازى ارگ بم از سوى محمد خاتمى كه گفته بود، ”هزينهاش هرچه كه مىخواهد باشد”، نيز به كندى پيش مىرود. اسكندر مختارى مسئول پروژه مىگويد كه مدت سه ماه است كه كار پاكسازى از آوارها متوقف شده است. هماكنون كارشناسان در تلاشاند تا آثار باستانى از درون ارگ بم را نجات دهند. از ارگ بمى كه اخيرا از سوى سازمان يونسكو، بخش فرهنگى سازمان ملل بعنوان ميراث فرهنگ بشرى اعلام شده، بنايى است كه تنها از لايههاى عظيم گلين ساخته شده بود، بخش عمدهى آن به تودهاى از خاك بدل شده است. بازسازى ارگ بم به همان گونهى نخستيناش، از نظر باستانشناسان پروژهاى است بس عظيم.
سازمانهاى امداد بينالمللى نسبت به پيشرفت در كار بازسازى بم را به ديده انتقاد مىنگرند. فردريك ليونس، هماهنگكننده سازمان ملل در ايران مىگويد: ”همه چيز مىتوانست سريعتر از اينها عملى شود”. بنا به اطلاع صليب سرخ آلمان، هنوز هزاران نفر از ساكنان بم از خوابهاى پريشان رنج مىبرند و از اجراى كارهاى روزمره خود عاجزند و گرايش به عصبيت در ايشان شديد است. بنا به ارزيابى سازمان امداد هلال احمر ايران، حدود ۹۳۰۰ نفر از مردم اين شهر نيازمند درمان روانپزشكىاند. مريم جهانشاهى، مهندس، كه از زمان مرگ خواهرش در اين زلزله كه معلم شهر بود، مسئوليت فرزندان او را برعهده گرفته با خوشبينى محتاطانهاى مىگويد: ”بچهها يواش يواش مىخندند و در نقاشىهايشان از رنگهاى شاد استفاده مىكنند”.