بزرگداشت نادر ابراهیمی در خانه هنرمندان
۱۳۸۴ مهر ۶, چهارشنبه
�زرگداشت او گامی در جهت پیشگیری از ابتلای جامعه به این بیماری نیز باشد.
در خلال برنامه‌هایی که به مناسبت هفته‌ی کودک در میانه‌ی مهرماه برگزار می‌شود، روز یکشنبه دهم مهردر خانه‌ی هنرمندان ایران برنامه‌ای برای بزرگداشت نادر ابراهیمی (متولد ۱۴ فروردین ۱۳۱۵) تدارک دیده شده است.
ابراهیمی پس از هفتاد سال زندگی پر فراز و نشیب اینک بیمار و در خانه بستری است. نوشتن و تصویرگری و انتشار کتاب کودک یکی از مشغله‌های بیشمار این نویسنده است که نخستین کتابش را ۴۲ سال پیش منتشر کرده (خانه‌ای برای شب، ۱۳۴۲) و فهرست شغلهایش خود کتابچه‌ی کوچکی است. نادر ابراهیمی در دو کتاب «ابن‌مشغله» و «ابوالمشاغل» به بخشی از این کارها اشاره‌هایی دارد.
در میان کارهایی که ابراهیمی در طول چهار دهه به آنها دست زده، از کارگری تعمیرگاه و چاپخانه تا کارگردانی سینما و تلویزیون، از میرزایی در حجره‌ی فرش‌فروشی و تحویلداری بانک تا نوشتن مقاله‌های ایرانشناسی و ترجمه را می‌توان یافت. اما کاری را که ظاهرا از ۱۶ سالگی آغاز و هرگز رها نکرده نوشتن است که حاصلش بیش از صد جلد کتاب است.
گرچه آثار نادر ابراهیمی را در حوزه‌های مختلف ادبی آثار باارزشی می‌دانند، کارهایی که او در زمینه‌ی کتاب کودک و نوجوان انجام داده کوششهای بعضا راهگشایی بوده که سرمشقی برای دیگران نیز شده است. او با تاسیس «مؤسسه‌ی همگام با كودكان و نوجوانان» که با همكاری همسرش، فرزانه منصوری، انجام شد فعالیتهای خود را در زمینه‌ی ادبیات کودک و نوجوان در این مؤسسه متمرکز کرد. یکی از ویژگیهای مهم این مؤسسه اجرای طرحهای پژوهشی در زمینه‌ی مسائل مربوط به کودکان و نوجوانان، از جمله رفتار و زبان و شیوه‌های یادگیری است.
مؤسسه «همگام» در دوران فعالیت خود موفق شده در بسیاری از جشنواره‌های بین‌المللی جایزه‌هایی برای تصویرسازی کتاب کودکان، از جمله عنوان «ناشر برگزیده‌ی آسیا» را نصیب خود کند. نادر ابراهیمی نیز در کنار جایزه‌های دیگر از جمله جایزه‌ی نخست براتیسلاوا و جایزه‌ی نخست تعلیم و تربیت یونسکو را کسب کرده است. او که به خاطر نوشتن رمان هفت جلدی «آتش بدون دود» عنوان «نویسنده‌ی برگزیده‌ی ادبیات داستانی ٢٠ سال بعد از انقلاب» را (از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی) نصیب خود کرد و در کنار نوشتن و پژوهش و تدریس، در زمینه‌ی نقاشی و خطاطی نیز فعالیت کرده، ضمنا کوهنورد باسابقه‌ای نیز هست و با بنیان نهادن یکی از قدیمی‌ترین گروههای کوه‌نوردی ایران، «ابرمرد»، در توسعه‌ی این ورزش سهمی بسزا برعهده داشته است.
شاید همین مشغله‌های متنوع و گوناگون باشد که باعث شده هنرمندانی از بخشهای مختلف موسیقی، سینما، شعر و ادبیات در میان همیاران و همکاران برگزاری مراسم بزرگداشت ابراهیمی باشند. در میان نامههایی که وعده‌ی مشارکت در این بزرگداشت را داده‌اند می‌توان از نورالدين زرين كلك، احمدرضا احمدی، هوشنگ مرادی‌كرمانی، كيومرث پوراحمد، بيژن بيژنی، صابر امامی، كمال تبريزی، ابراهيم حاتمی كيا، محمدرضا اصلانی و محمد نوری نام برد.
در این مراسم محمد نوری که از دوستان قدیمی نادر ابراهیمی است، همراه با گروهش و «بهروز دولت‌آبادی»، نوازنده‌ی تار، که در ساختن موسیقی مجموعه‌ی تلویزیونی «اتش بدون دود» همکاری داشته، قطعاتی اجرا خواهند کرد. «آتش بدون دود» که یکی از سریالهای موفق پیش از انقلاب است سال ۱۳۵۴ و در ۳۲ قسمت یکساعته پخش شد. این اثر بر مبنای رمان هفت جلدی‌ای به همین نام تهیه شده که در پس ماجراهایی عاشقانه تاریخ قوم ترکمن را مرور می‌کند.
ششمین چاپ این اثر اخیرا به بازار عرضه شده و قرار است آثار مشهوری از ابراهیمی مانند «بار دیگر شهری که دوست می‌داشتم»، «انسان، جنایت، احتمال»، «رونوشت بدون اصل»، «یک عاشقانه آرام» و چند اثر دیگرش به وسیله‌ی انتشارات روزبهان و همزمان با این مراسم تجدید چاپ شود. گفته می‌شود جلد پنجم و ششم رمان ده جلدی «بر جاده‌های آبی سرخ» نیز به زودی روانه‌ی بازار خواهد شد.
زندگی سیاسی نادر ابراهیمی نیز فراز و نشیبهای بسیار داشته است. او که از ۱۳ سالگی به فعالیت سیاسی پرداخته و بارها به زندان افتاده، در مواردی به دلیل نزدیکی و همکاری با دستگاههای دولتی مورد سرزنش قرار گرفته است. اما اکنون جمع بزرگی گردآمده‌اند تا از جنبه‌های برجسته‌ی زندگی ادبی و فعالیتهای اجتماعی او تجلیل کنند.
کمیته‌ای که برگزاری بزرگداشت ابراهیمی را تدارک می‌بیند به‌جز افراد، تشکلها و نهادهای غیردولتی بسیاری را دربردارد که از جمله می‌توان به شورای كتاب كودك، كانون توسعه‌ی فرهنگی كودكان، شورای گسترش فرهنگ صلح، مؤسسه‌ی پژوهشی تاريخ ادبيات كودكان، اتحاديه‌ی ناشران و كتاب‌فروشان تهران، انجمن نويسندگان كودك و نوجوان و برخی نهادها و مؤسسه‌های انتشاراتی اشاره کرد.
برنامه‌های بزرگداشت نادر ابراهیمی که شامل نشستهای تخصصی، از جمله میزگردی درباره مصورسازی کتاب کودک و نوجوان، نمایشگاهی از کتابها، دستنوشته‌ها و عکسهای نویسنده، و ارائه مقاله‌هایی در مورد آثار مکتوب و کارهای سینمایی او می‌شود، از ساعت هشت و نیم صبح تا هشت و نیم شب دهم مهرماه در سالنهای مختلف خانه هنرمندان در تهران برگزار خواهد شد.
نادر ابراهیمی چند سالی است به بیماری فراموشی (آلزایمر) مبتلاست. شاید برگزاری بزرگداشت او گامی در جهت پیشگیری از ابتلای جامعه به این بیماری نیز باشد.
بهزاد کشمیری‌پور، گزارشگر صدای آلمان در تهران