برچيدن تحريم تسليحاتى عليه چين، مناقشه بعدى ميان آمريكا و اتحاديه اروپا؟

پانزده سال پيش اتحاديه اروپا، پس از سركوب خشن جنبش دموكراتيك در ميدان صلح آسمانى، دولت چين را مورد تحريم تسليحاتى قرار داد. از آن زمان تاكنون چين نه تنها تبديل به يك قدرت اقتصادى جهانى شده، بلكه در عرصه نظامى نيز با خريد بيش از سيزده ميليارد دلار هواپيماهاى مافوق صوت، ناوشكن، زير دريائى و موشك از روسيه به يك قدرت بلا منازع نظامى در منطقه تبديل شده است. تجهيز ارتش خلق چين با سو ظن از سوى آمريكا دنبال ميشود. جرج بوش رئيس جمهور آمريكا در مصاحبه اى كه در اين هفته در بروكسل انجام داد در اين باره ميگويد:« فروش اسلحه و تكنولوژى به چين باعث بروز نگرانى در كشور من شده است، دليل نگرانى ما اين است كه اين امر باعث برهم ريختن بالانس و توازن قدرت بين چين و تايوان ميگردد».

تايوان درسال ۱۹۴۹ از چين جدا شد و از آن زمان تاكنون از سوى آمريكا حمايت ميشود. البته باز شدن فضاى سياسى بين چين و آمريكا از دوران نيكسون و برسميت شناختن چين از سوى آمريكا نيز تاكنون در اين امر خللى ايجاد نكرده است، اما از سوى ديگر دولت چين در صورت اعلام خودمختارى از سوى تايوان تهديد به جنگ كرده است.

بر خلاف آمريكا كه با استقرار ۸۰ هزار نيروى نظامى در منطقه جنوب شرقى آسيا داراى علائق استراتژيك است، اتحاديه اروپا از چنين علائقى در اين منطقه برخوردار نيست. هم آمريكا و هم اتحاديه اروپا چين را بعنوان يك شريك تجارى مهم ارزيابى مينمايند. اما بر خلاف اروپائيان كه تصميم به برچيدن تحريم تسليحاتى چين در تابستان آتى دارند، آمريكا همچنان مخالف اين مسئله است. مايكل اوهانلون يك متخصص امنيتى از موسسه تحقيقاتى بروكينگ واشنگتن در اين باره ميگويد:« چين از سوى هيچ كس و به هيچ دليلى مورد تهديد نيست كه دليل برچيدن تحريم تسليحاتى را بخاطر دفاع از خود موجه نمايد. ما بايد به اين امر اشراف داشته باشيم كه چين خواهان قدرت بيشتر در منطقه است. و قبل از اينكه چين و تايوان اختلافات خود را كنار بگذارند صدور هر نوع اسلحه اى به چين ميتواند به پتانسيل يك اختلاف نظامى كه به قيمت جان سربازان آمريكائى تمام خواهد شد، بيافزايد».

بر خلاف مواضع اروپائيان در مورد مناقشه عراق كه از سوى دمكراتها قابل فهم بود، در مورد برچيدن تحريم تسلحاتى چين از سوى اتحاديه اروپا، اينبار همه جناح هاى سياسى در آمريكا داراى وحدت نظر هستند. تام لانتوس سناتور عاليرتبه دمكرات كه عضو كميسيون بين المللى مجلس سناى آمريكا است ميگويد كه براى اروپائيان منافع اقتصادى با ارزش تر از جان سربازان آمريكائى است. اينگونه بنظر ميرسد كه مناقشه بعدى بين اتحاديه اروپا و دولت آمريكا بر سر صدرو اسلحه به چين اجتناب ناپذير باشد.