برنامه دويچه وله و شنوندگان / سيزدهم ماه اوت سال ۲۰۰۴ ميلادى

سلام ميكنم خدمت همه دوستان و عزيزانى كه تا الان منتظر برنامه خودشون پاى راديو نشستن. اميدوارم كه سلامت و سرحال باشين و هفته موفقى رو پشت سر گذاشته باشين. اينبار بخش اول برنامه امشب دويچه وله و شنوندگان رو، به يكى از مهمترين وقايع تاريخ كشور آلمان اختصاص داديم يعنى، بناى ديوار برلين.

شب يكشنبه، سيزدهم ماه اوت سال ۱۹۶۱، ديوار برلين تحت نظارت ماموران پليس و نيروهاى ارتش خلق ساخته و به اين ترتيب برلين غربى، از خاك جمهورى دموكراتيك آلمان مجزا شد. زمانيكه دولت آلمان شرقى، شروع به بستن مرزها كرد، اغلب اهالى برلين، در خواب بودن. در نخستين ساعتهاى بامداد روز يكشنبه، بيشتر كارهاى مربوط به بناى اين ديوار، ديگه انجام شده بودن. مرز اطراف برلين غربى بسته شده و واحدهاى نظامى ارتش آلمان شرقى، دست بكار شده بودن، تا زمين خيابونها رو بكنن و ديوارها و حصارهائى از سيم خاردار كار بذارن.

در تاريخ پونزدهم ماه اوت، سپس، نخستين تكه هاى بتونى و بلوكهاى سنگى توخالى، به اين منظور بكار گرفته شدن. طى ماههاى پس از اون، ديوارى از سنگ و بلوكهاى بتونى بوجود اومد، يعنى نخستين نسل از ديوار برلين. اين ديوار، ارتباطى رو كه طى سالهاى طولانى بين مردم برلين بوجود اومده بود، قطع كرد. در روزهائى كه كارهاى ساختمانى اين ديوار دردست انجام بودن، در امتداد اين خط مرزى، صحنه هاى غمناكى اتفاق افتادن. اين ديوار حفاظتى، ۵۰ هزار نفر از اهالى برلين شرقى رو، از رسيدن به محلهاى كارخودشون در برلين غربى بازميداشت. راه رسيدن به غرب، براى ۶۰ ميليون نفر به اين ترتيب بسته شد. براى عبور از مرز بين شرق و غرب برلين، تنها ۷ گذرگاه باقى موندن. رفت و آمد در شبكه ترابرى كل برلين، در عرض يكشب، در محل ديوار مرزى قطع شد. دروازه Brandenburg كه كاملآ در مجاورت اين ديوار قرار داشت، از تاريخ سيزدهم ماه اوت سال ۱۹۶۱ مظهر جدائى آلمان غربى و شرقى از يكديگه هستش.

در واقع، بناى ديوار برلين واكنشى بود، از سوى دولت جمهورى دموكراتيك آلمان، در برابر شمار روز افزون مردم اين كشور كه از آغاز تاسيسش اونرو ترك ميكردن، يعنى تا سال ۱۹۶۱در كل ۲ ميليون نفر.

يك ديوار دوم، كه در پس ديوار اولى جاى ميگرفت، در ماه ژوئن سال ۱۹۶۲ ساخته شد تا، فرار مردم به بخش غربى آلمان رو دشوار كنه. ديوار اوليه، سپس تكميل شد، بصورتيكه بعدها، بزحمت ميشد، نسل اول و دوم اين ديوار رو از همديگه تشخيص داد.

تقريبآ در سال ۱۹۶۵ ميلادى، ديوار سومى جايگزين اين دو نسل قبلى شد. اين ديوار جديد از صفحه هاى بتونى ضخيم تشكيل شده بود كه، بين ميله هاى فولادى جاى گرفته بودن و در قسمت بالائى، با كمك لوله هاى بتونى محدود ميشدن.

در سال ۱۹۷۵ نسل چهارم ديوار برلين، جاى ديوار قبلى رو گرفت. اين ديوار كه ديوار مرزى سال ۷۵ ناميده ميشد، ۳ متر و ۶۰ سانتيمتر ارتفاع داشت و از قطعات بتونى مقاوم ساخته شده بود، كه بر اثر تغييرات آب و هوا فرسايش پيدا نميكرد. طول ديوار برلين، دركل ۱۵۵ كيلومتر بود كه، ۳۰۲ برج نگهبانى، به مراقبت از اون مشغول بودن.

ديوار برلين، سمبول جنگ سرد و انشقاق كشور آلمان بود. الان بيشتر از ۳۰ ساله كه، جهانگردا به برلين ميان، تا از ديوار اين شهر ديدن كنن. البته امروزه ديگه تنها برخى از بقاياى اين ديوار و ۳ تا از برجهاى نگهبانى اون باقى موندن. و انتظار ميره كه، حتى اين باقيمونده ها و شواهد تاريخى، طى سالهاى آينده از بين برن. در اغلب خيابونهاى برلين امروز، مسير قديمى ديوار برلين، توسط ۲ خط موازى آجرى كه در آسفالت خيابونها جاى گرفتن، مشخص ميشه.

در محاسبه تلخى كه در تاريخ نهم نوامبر سال ۱۹۸۹ يعنى فروريختن ديوار برلين انجام گرفت، باز هم مشخص نشد كه، تعداد كشته شدگان در پاى اين ديوار چند نفر بودند. رقم اين قربانيان بين ۸۰ تا ۲۴۰ نفر تخمين زده ميشه.
نگين كروئى