1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

برنامه‌های رایانه‌ای آموزش زبان

نتس‌تسایتونگ / پ۱۳۸۷ فروردین ۸, پنجشنبه

اهمیت یادگیری زبان‌های خارجی بر کسی پوشیده نیست. رایانه هم که دیگر جزو لوازم ضروری زندگی شده است؛ جعبه جادویی‌ای که گچ و تخته و معلم و کتاب را با هم دارد. حاصل ترکیب دو جمله فوق، معرفی نسل جدید روش‌های آموزش زبان است.

https://p.dw.com/p/DVmq
رایانه، شاه‌کلیدی که هر روز قفل جدیدی را می‌گشاید
رایانه، شاه‌کلیدی که هر روز قفل جدیدی را می‌گشایدعکس: dpa zb

آنها که سنشان کمی بیشتر قد می‌دهد حتماً به‌خاطر دارند که در گذشته تنها چند مؤسسه‌ی آموزش زبان بنام وجود داشت که هر کسی دلش هوای طاووس زبانی بیگانه می‌کرد، باید جور هندوستان این آموزشگاه‌ها را هم می‌کشید.

آموزگاران هم که خود داستان دیگری بودند. آنها عمدتاً در فرنگ تحصیل‌کرده که گاهی زمزمه‌ی محبتشان، طفلان گریزپای حاضر در کلاس را به خواب عمیق فرو می‌برد.

روش‌های آموزشی و کتاب‌ها هم که مصیبت دیگری بودند. کتاب‌هایی که یار مهربان بودند، دانـا و خـوش‌زبـان بودند و سخـن فراوان می‌گفتند، اما مثلاً در مورد کهکشان‌ها و ستارگان و فضا به زبان انگلیسی، برای کسانی که اندر خم گفت‌گوی روزمره‌ بودند.

تمام این دشواری‌ها اما برای یادگیری زبان انگلیسی بود. زبان آلمانی و فرانسه و اسپانیایی ولاتین و ژاپنی و چینی که جای خود را دارند، چـراکـه ایـن زبان‌ها تا مدت‌ها هواداری نداشتند و حتی امروز هم تنها در تعداد انگشت‌شماری آموزشگاه و دانشگاه به‌طور جدی آموزش داده می‌شوند.

تحولی نو در پی نیازی نو

رفته‌رفته نسل جدیدی از روش‌های آموزشی، همراه با نوارهای کاست، فیلم و کتاب‌های کمک‌آموزشی به بازار آمدند. مفاهیم، روزمره و کاربردی‌تر شده و در قالب رنگ‌آمیزی و تصویر، ارائه شدند. این تحول در کتاب‌های آموزش زبان به کودکان، به مراتب مشهودتر بود.

نیازهای جدید، همواره‌ی انگیزه‌ی نوآوری بوده‌اند
نیازهای جدید، همواره انگیزه‌ی نوآوری بوده‌اندعکس: picture-alliance / dpa/dpaweb

این دگـرگـونی در واقـع زمانـی اتـفـاق افتـاد که زبان به‌عنـوان یک پلی برای ارتباط فرهنگ‌ها، در دنیایی که وسعــت آن روزبـه‌روز به دهـکـده نزدیـک‌تـر می‌شـود، خود را بیش‌ازپـش به رخ می‌کشید.

امــروز دانـش‌آمــوزان پـیـش از رسیـدن به دانـشـگاه، دست‌کم با یک زبان خارجی آشنا می‌شوند. زبان‌هایی که یا بیشترین سخنگو در کره‌ی خاکی را دارند، یا به اصطلاح "بین‌المللی" هستند. البته تنها زبان انگلیسی به نام زبان بین‌المللی خوانده می‌شود، اما واقعیت آن است که تمام زبان‌هایی که شنیدن نامشان، مفهومی خاص را به ذهن تداعی می‌کند، ارزش یادگیری دارند؛ مثلاً آلمانی، به‌عنوان زبانی که درها را به فلسفه و صنعت می‌گشاید.

رایانه‌ها در دنیای آموزش

چند سالی است که فن‌آوری اطلاعات هم به جمع مرثیه‌خوانان خاکسپاری روش‌های نخ‌نمای آموزش زبان پیوسته است. دانشی که امروزه اثر انگشت خود را بی‌محابا در هر صحنه‌ای بر جای می‌گذارد.

مدتی است که لوح‌های فشرده‌ی آموزش زبان، به داد کسانی رسیده‌اند که یا نمی‌توانند مرتب به کلاس بروند، یا در تنهایی بهتر یاد می‌گیرند. این برنامه‌ها پا را از روش‌های قبلی فراتر گذاشته‌اند. در این نوع آموزش، می‌توان با مخاطبی مجازی در دنیای رایانه گفتگو کرد و حتی طرز ادای واژه‌ها را با یک فرد انگلیسی‌زبان (یا هر زبان دیگر) مقایسه کرد.

در برنامه‌های رایانه‌ای آموزش زبان، می‌توان مبحث مورد نظر را انتخاب و تنها در آن‌را تمرین کرد؛ دستور زبان را آموخت، دایره واژگان را گسترش داد یا قواعد جمله‌سازی را دوره کرد. البته این برنامه‌ها برای کسانی مناسب‌اند که اطلاعاتی هرچند پراکنده از زبان مورد نظر داشته باشند و نمی‌توان با آنها از صفر شروع کرد.

در آموزش رایانه‌ای، قرار نیست که شخصی از بامدادان تا شامگاهان بر رایانه‌ی خود چنبره بزند تا عالم زبان شود. جدای از برنامه‌ای که بر روی رایانه نصب می‌شود، لوح‌های فشرده‌ی شنیداری و مجموعه‌ای نوشتاری هم وجود دارند که به فراخور حال، به‌عنوان موارد کمک آموزشی استفاده می‌شوند.

البته یک نکته را نباید فراموش کرد که بهترین راه فراگیری یک زبان، درگیری با آن و تلاش به گفتگو به آن زبان است. فرایندی که ساختار زبان را در ذهن نهادینه می‌کند و واژگان آن‌را به حافظه‌ی بلندمدت می‌سپارد.

در اینترنت می‌توان اطلاعاتی در مورد برنامه‌های آموزش رایانه‌ای به‌دست آورد و حتی به‌صورت رایگان، با تمرین واژگان هر زبان آشنا شد و قابلیت برنامه را تا حدی شناخت.

(دیدن لینک‌های زیر هم خالی از لطف نیست)