بررسی نقش دروازه‌بان در فوتبال • مصاحبه با ناصر حجازی
۱۳۸۷ خرداد ۲۱, سه‌شنبه
دویچه‌وله: آقای حجازی، الان چند روزی است که مسابقات فوتبال جام ملت‌های اروپا شروع شده. آیا شما در داخل ایران این مسابقات را پیگیری می‌کنید و انعکاس این جام در ایران چطور است؟
ناصر حجازی: البته در ایران اکثر بازی‌ها را مستقیم پخش می‌کنند. هر روز دو بازی ساعت ۸/۵ و ۱۱/۵ پخش می‌شود. اکثر بازی‌ها را من نگاه می‌کنم. کارهای خوبی که تیم‌ها انجام می‌دهند در هر صورت درسی‌ست برای ما که بتوانیم کارهای خوب آنها را پیگیری بکنیم و بتوانیم به جوانان مملکت‌مان انتقال بدهیم. البته جام ملت‌ها، همان‌طور که می‌دانید، بعد از جام جهانی یکی از جام‌های معتبر دنیاست که انجام می‌شود و تمام تیم‌های بزرگ اروپا در آنجا جمع می‌شوند. البته باید گفت که امسال در سوئیس و در اتریش این جام برگزار می‌شود که تمام کشورها در آنجا جمع شده‌اند و تیم‌های بزرگ دنیا مثل آلمان که تقریبا من فکر کنم در سطح کشورهایی‌ست که جام ملت‌های اروپا را به‌دست آورده، و همچنین هلند و ایتالیا هستند که (با بازی‌شان) شور و هیجان خاصی به مردم دنیا می‌دهند. همچنین در کشور ما همه فوتبال‌دوستان می‌نشینند و این بازی‌ها را مستقیم تماشا می‌کنند.
آقای حجازی شما از سوی کنفدراسیون فوتبال آسیا به‌عنوان یکی از بهترین دروازهبانان قرن آسیا انتخاب شده‌اید و در کنار احمدرضا عابدزاده می‌شود گفت که جزو بهترین دروازهبانان تاریخ فوتبال ایران هستید. نقش دروازهبانان را در دنیای فوتبال امروزه چگونه می‌بینید شما؟
- اگر توجه کنید، دروازه‌بانی در زمان ما خیلی راحت‌تر و آسان‌تر بود. کار دروازه‌بان به‌مراتب آسان‌تر بود. و الان با قوانینی که فیفا وضع می‌کند در مورد دروازه‌بان، کار دروازهبانان را سخت‌تر کرده است و اگر توجه داشته باشید، الان دروازه‌بان باید تکنیک یک فوتبالیست خوب را در زمین داشته باشد و بتواند به‌عنوان یک دفاع آخر خوب، تمام جوانب را در نظر بگیرد و بتواند تمام توپ‌هایی که پشت سر دفاع می‌اندازند، به راحتی با تکنیک بالای خودش کنترل بکند و بتواند بازی‌سازی را از همان‌جا شروع بکند. ولی در زمان ما، شما اگر توجه کنید، دروازه‌بان می‌توانست با دست بگیرد و دوباره بیندازد و می‌توانست خیلی وقت‌کشی زیادی بکند. این قوانین جدید همچنین از وقت‌کشی دروازهبانان کم کرده و دروازه‌بان نمی‌تواند وقت‌کشی بکند تا تیم‌اش را برنده بکند. به مراتب الان می‌بینید که خیلی سخت‌تر است کار دروازه‌بان. دروازه‌بان در هر صورت تکنیک بالایی باید داشته باشد تا بتواند توپ را خوب کنترل بکند، بتواند راحت پاس بدهد به هم‌بازی خودش که بازی را در جریان بیندازد. در هرصورت من فکر می‌کنم الان کار دروازه‌بانی خیلی مشکل است در تمام دنیا.
بر روی کدام دروازهبانان در جام ملت‌ها می‌شود گفت که نگاه ویژه‌ی شما متمرکز می‌شود، آقای حجازی؟
- البته من فقط دو دروازه‌بان را خیلی پیگیری می‌کنم. یکی بوفون از ایتالیا است و یکی هم پیتر چک از تیم جمهوری چک. البته بوفون شرایط خاص خودش را دارد. بوفون با کوله‌باری از تجربه و با دید عالی و بدون حرکات اضافه کارش را انجام می‌دهد. چون فکر و شعور بوفون من فکر می‌کنم از تمام دروازهبانان دنیا خیلی بالاتر است و به‌خاطر همین است که کمتر شیرجه می‌زند که توپ را بگیرد. او با دید خاص خودش می‌تواند توپ را مهار بکند. و در مقابل او پیتر چک است که یک گلر قدرتمند با قد و بالای خوب، فیزیک خیلی خوب و می‌تواند سنگربان یکی از بهترین تیم‌هایی که الان در جام است، که چک است، باشد. و امیدوارم که این دو دروازه‌بان بتوانند شاهکاری که از سال‌ها قبل انجام داده‌اند و به مردم دنیا خودشان را نشان بدهند، امسال هم خودشان را نشان بدهند. ولی من فکر کنم میان دروازهبانان بزرگ دنیا همین دو را می‌توانم اسم ببرم.
همان‌طور که در جریان هستید، ینس له‌مان با سن نزدیک به ۳۹ سالش هنوز سنگربان شماره‌ی یک تیم ملی فوتبال آلمان است. در دنیای فوتبال آلمان گفته می‌شود که دروازه‌بان مانند شراب قرمز می‌ماند. یعنی هرچه‌قدر سن‌اش برود بالاتر، کیفیت‌اش هم بالاتر می‌رود. نظر شما در این مورد چه هست؟
- صددرصد. ببینید الان له‌مان یکی از بهترین دروازهبانان است، بعد از بوفون و پیتر چک. ولی لمان من فکر می‌کنم استیل خاص خودش را دارد. یعنی یک استیل قشنگ و خوشگلی ندارد، اما پیتر چک و بوفون استیل خودشان را دارند که تمام تماشاچی‌ها را جذب خودشان می‌کنند. له‌مان با قد بالایی که دارد، رفلکس‌هایش به نظر من نسبت به این دو دروازه‌بان ضعیف‌تر است، ولی توپ‌های هوایی را خیلی راحت‌تر می‌تواند مهار بکند و ضربه با توپ‌اش را هم من فکر نمی‌کنم بالا باشد، از کیفیت بالایی برخوردار باشد. ولی بوفون و پیتر چک از لحاظ تکنیکی بالاتر از لمان هستند. ببینید، الان در ایران برعکس اروپا کار می‌شود. وقتی دروازه‌بان به سن ۳۰، ۳۱ سالگی می‌رسد، تمام مطبوعات و رادیو و تلویزیون از بازنشستگی این دروازهبانان می‌گویند. در صورتی که اگر توجه بکنید، دروازه‌بان از ۳۰ سالگی تازه رشدش شروع می‌شود و می‌تواند حداقل ۹۸ سال برای دروازه‌بانی در کشور خودش مثمرثمر بشود. ولی این‌جا برعکس است. ۳۰،۳۱ سال را به‌ندرت می‌گویند خوب است. می‌گویند، پیر شده یا چه می‌دانم، مسن شده و نمی‌تواند. ولی این‌جا برعکس تمام دنیا است. شما ببینید، من را ۲۹ سالگی کنار گذاشتند، عابدزاده ۳۱ سالگی رفت کنار. در صورتی که ما می‌توانیم بازدهی خیلی زیادی داشته باشیم که متاسفانه این‌جا برعکس است. ولی دروازهبانان خوبی الان در ایران هستند، مثل آقای رحمتی و سوشا مکانی که در تیم فجر سپاسی است، بازیکن جوان و دروازه‌بان جوانی‌ست یا شما می‌توانید همان معمارزاده (را) که در تیم سایپا است، (در نظر بگیرید). یک بازیکن قدبلند و با فیزیک خیلی خوب. ما باید حداقل دروازهبانان خوب دنیا را بیاوریم که به این‌ها آموزش بدهند که چه‌طور توپ‌گیری بکنند، چه‌طور جای‌گیری بکنند. ولی متاسفانه ما این‌جور کسانی را نداریم که بیاوریم و به این‌ها تعلیم درستی بدهند.
هم‌زمان با جام ملت‌های اروپا، پیکارهای مقدماتی جام جهانی در قاره‌ی آسیا نیز هست. شما الان وضعیت تیم ملی فوتبال ایران را در این دور از رقابت‌ها چگونه می‌بینید؟
- البته اگر توجه کنید، ما در گروهی آسان قرار داریم. یعنی تیم‌های درجه دو و درجه سه آسیا در گروه ما هستند. ما اصلا نباید فکر این گروه را می‌کردیم. یعنی به این‌جا نباید می‌کشید که در بحران قرار بگیریم. چون تیم فوتبال ایران در مقابل امارات یا کویت یا حتا سوریه، حرف‌های زیادی برای گفتن دارد و آنها اصلا باید در مقابل ما سعی بکنند که به امتیاز دست پیدا بکنند. ما چشم‌بسته می‌توانیم به مرحله‌ی دوم صعود کنیم، ولی متاسفانه الان ما تقریبا با این بُردی که در امارات به‌دست آوردیم، کمی از بحران خارج شدیم. ولی باید این را درنظر داشت که بازی‌های بعدی هم مشکل‌ساز برای ما خواهد بود. به‌خاطر این‌که کویت هم خودش مدعی شد، چون چهار دو سوریه را شکست داد. و ما باید با چشم باز و با تمرینات خوب و منظم و یک کار گروهی منسجم بتوانیم موفق بشویم. همیشه چشم به بازیکن‌های خلاق نداشته باشیم، باید کار گروهی و یک تیم باشیم.
یعنی این که ما تا تیم‌شدن هنوز فاصله‌ی زیادی داریم آقای حجازی؟
- بله، ما باید کار زیاد بکنیم. بچه‌ها حداقل باهم مچ باشند، با هم‌دیگر هماهنگ باشند. این کادر فنی است که باید این کار را انجام بدهد.
پرسش آخر ما در رابطه با وضع فعلی خودتان در عرصه‌ی فوتبال ایران است. شما فصل گذشته را به‌عنوان سرمربی استقلال شروع کردید، بعد به سمت مدیر فنی منتقل شدید. حالا چه مسئولیتی را برعهده دارید آقای حجازی؟
-البته من فصل را با استقلال شروع کردم، ولی من خواسته‌هایی داشتم که برآورده نشد و به‌خاطر مسایلی این سرمربی‌گری را قبول کردم. من چون قبلا با تیم دیگری قرارداد بسته بودم. اما وقتی از من خواستند برای تیم خودم بیایم، آمدم. ولی نمی‌دانستم که بالاخره چوب لای چرخ می‌گذارند که من از این تیم جدا بشوم و موفق نشوم. سیزده هفته برای یک مربی، فکر می‌کنم فرصت کمی است. ولی بیشتر زمان را به مربی‌های دیگر می‌دهند، یک‌سال، دوسال می‌دهند تا تیم جوانی که درست کرده به ثمر برساند. ولی به من سیزده هفته بیشتر فرصت متاسفانه ندادند. اما در این سیزده هفته هم کار مناسبی انجام دادم، بازیکن‌های جوانی به این تیم آوردم که همه زیر ۲۳، ۲۲، ۲۱ سال بودند که می‌توانست برای آینده مفید باشند. ولی در هر صورت، آینده را از من گرفتند که نتوانم با این تیم برای سال آینده موفق بشوم. البته امسال هم به نظر خودم تا سیزده هفته موفق بودم، چون تیم‌ام رده‌ی پنجم جدول بود و ۶۰ امتیاز باقی مانده بود، ولی درهرصورت من را کنار گذاشتند و من هم کنار رفتم و در استقلال هم هیچ سمتی از چهار پنج ماه گذشته نداشتم.