برتری کلینتون بر اوباما

هیلاری کلینتون ایالتهای کالیفرنیا، نیویورک، ماساچوستز، نیوجرسی، آرکانزا، اوکلاهما، و تنسی را برد؛ باراک اوباما در ایالتهای ایلی نوی، آلاباما، دلور، و جورجیا پیروز شد.

اکثر رأی دهندگان در ایالت جورجیا سیاهپوستند و ایالت ایلی نوی همان ایالتی است که باراک اوباما سناتور آن می‌باشد. برتری رأی کلینتون بر اوباما در ایالت نیویورک حدود سیصدهزار بود. در ایالت ایلی نوی برتری اوباما بر کلینتون حدود پانصدهزار رأی بود.

در ساعت پایانی سه شنبه بزرگ، باراک اوباما بار دیگر تأکید کرد که او از ابتدا با جنگ عراق و نقشه‌های جورج بوش علیه ایران مخالف بوده و هرگز شکنجه را در بازجویی‌های امنیتی تحمل نخواهد کرد.

برروی هم، با احتساب آرا پیش از سه شنبه بزرگ، تا این لحظه، خانم کلینتون با ۸۷۲ نماینده از اوباما با ۷۹۳ نماینده پیشی گرفته است. این ارقام با گذشت هر ساعت تغییر خواهند کرد. برنده نهایی در حزب دموکراتیک باید دست کم ۲۰۲۵ نماینده را به خود اختصاص دهد. نتایج انتخابات ایالات دیگری که رأی خود را طی هفته‌های گذشته به صندوق ریخته بودند، در حزب دموکراتیک اکثریت را نصیب سناتور هیلاری کلینتون کرد.

در میان جمهوری خواهان، تا این ساعت ایالتهای نیویورک، کالیفرنیا، ایلی نوی، کانه تیکات، میزوری، و اوکلاهما نصیب جان مک کین شده است. میت رامنی در ماساچوستز، مونتانا، و یوتا پیروز شد.

سیستم انتخابات در آمریکا

سه شنبه بزرگ (امسال پنجم فوریه) مرحله تعیین کننده دور مقدماتی انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا است. ایالات متحده متشکل از پنجاه ایالت است و در سه شنبه بزرگ، مردم ۲۴ ایالت به پای صندوق رأی می‌روند. در انتخابات مقدماتی، همانند انتخابات اصلی در ماه نوامبر، نتیجه نهایی توسط رأی مستقیم مردم (popular vote) انتخاب نمی‌شود، بلکه رأی مستقیم مردم در هر ایالت، برای هر نامزد، تعداد معینی «نماینده» (delegate) برمی‌گزیند.

در دو حزب اصلی آمریکا (دموکراتیک و جمهوری خواه) تعداد نمایندگان برای هر ایالت از قبل معلوم است. مثلاً در ایالت کالیفرنیا، حزب دموکراتیک ۳۷۰ نماینده و حزب جمهوری خواه ۱۷۰ نمانیده برمی‌گزینند .

در حزب دموکراتیک، در هر منطقه شهری متعلق به یک ایالت، نمایندگان، برحسب درصد رأی هر نامزد میان آنها سرشکن می‌شود. مثلاً اگر یک ایالت ۱۰۰ نماینده داشته باشد و یکی از نامزدها ۶۰ در صد رأی مردم را بگیرد، ۶۰ نماینده نصیب او می‌شود.

در حزب جمهوری خواه، در هشت ایالت از ۲۱ ایالت، هرکس که رأی بیشتری آورد، کل تعداد نمایندگان آن ایالت به او تعلق می‌گیرد و بازنده‌ها ، ولو آنکه تعداد مطلق رأی آنها به برنده نزدیک بوده باشد، نماینده ای نصیب شان نمی‌شود. برای نمونه، در ایالت میزوری، سناتور مک کین ۳۳ درصد و رقیب او مایک هاکبی ۳۲ درصد رأی آوردند اما به خاطر همان اکثریت یک درصدی، جان مک کین تمام نمایندگان را از آن خود می‌کند.

این نمایندگان سپس به اجلاس ملی (national convention) حزب خود ــ که در پایان تابستان تشکیل می‌شود ــ می‌روند و نامزد اصلی آن حزب را برای انتخابات اصلی در نوامبر برمی‌گزینند. در حزب دموکراتیک، علاوه بر نمایندگان منتخب مردم در دور مقدماتی، تعدادی «نماینده ویژه» (superdelegate) حضور دارند که از میان نخبگان و مقامات بالای سیاسی و حزبی منتصب شده اند. نمایندگان ویژه ، حدود بیست درصد کل نمایندگان حزب دموکراتیک را در اجلاس اصلی تشکیل می‌دهند.

عبدی کلانتری، گزارشگر دویچه وله در نیویورک