بحران قدرت در گرجستان

به نظر مى رسد كه ديگر در گرجستان، قدرت سياسى را خود مردم به دست گرفته اند. مردمى كه عاصى شده اند از تقلب در انتخابات و سياستمداران فاسد كشور. آنها رئيس جمهور كشور را كه مسئول اين شرايط مى داننداز اريكه قدرت به زير كشيده اند و جالب اين كه به نظر مى رسد ماموران امنيتى با تظاهركنندگان غير مسلح همدردى مى كنند. به هر حال تصاويرى كه بر صفحه هاى تلويزيونى سراسر جهان نقش بسته، نشان از چنين همدردى را ميان ماموران امنيتى و تظاهركنندگان مى دهد. اما در واقع هنوز هيچ چيز روشن نيست. ادوارد شواردنادزه، رئيس جمهور پير گرجستان مبارزه جويى مى كند و وضعيت در گرجستان بسيار سر در گم شده است.

به نظر مى رسد كه سرنوشت ادوارد شواردنادزه، رئيس جمهور پير گرجستان روشن شده است. او قدرت سياسى را در كشور از دست داده ، اما هنوز مشخص نيست كه كى از پست خود كناره گيرى مى كند. بايد قبول كرد كه دوران ادوارد شواردنادزه، در گرجستان ديگر به سر آمده است. او شرايط سياسى كشورش را به خوبى محاسبه نكرد. او نفهميد كه مردم گرجستان خواهان زندگى سياسى جديدى در كشور هستند كه در آن، نه ادوارد شواردنادزه ۷۵ ساله ، و نه افراد متعلق به او نقشى داشته باشند. همان كسانى كه در گذشته از قدرت سياسى استفاده كرده و درآمدهاى كلانى به جيب زدند. بله، ادوارد شواردنادزه، رئيس جمهور بركنار شده گرجستان نتوانست قدرت مخالفان خود را دقيق محاسبه كند. مخالفانى كه موفق شدند، مردم را در كنار خود جمع كنند. مردمى كه با پرچم هاى در حال اهتزار به سالن مجلس هجوم بردند و پرزيدنت پير را به همراه كليه محافظانش از سالن بيرون كردند. و تلويزيون هاى سراسر جهان نيز همه اين صحنه ها را نشان دادند.
ادوارد شواردنادزه، مى توانست از اين صحنه هاى دردناك جلوگيرى كند. او مى توانست شخصا قدرت را واگذار كند و برود. اين كار هم براى خود گرجستانى ها و هم براى دنياى غرب راه حل مناسب ترى بود.

شواردنادزه، در صحنه سياسى كشورش و همچنين در دنياى غرب نقش والايى دارد. هم او بود كه در سال ۱۹۹۲ ميلادى كشورش را از بروز جنگى داخلى نجات داد. او در اتحاد دو آلمان وهمچنين پايان دوران جنگ سرد ميان شرق و غرب نقش ويژه اى ايفا كرد. و همين خدمات اوست كه شرايط كنونى اش را دردناك تر مى كند. دردناك است زمانى كه او ديگر از قدرتى اجرايى برخوردار نيست و عاجزانه از ماموران امنيتى مى خواهد تا از بروز كودتا در كشور، آنگونه كه او اين جنبش جديد را مى نامد، جلوگيرى كنند.

اما در چنين شرايطي، دخالت ارتش و به ميدان آمدن نيروهاى نظامى و پليس فقط در بغرنج تر شدن شرايط كنونى موثر خواهد بود و وضع را از اين هم كه هست بدتر كند. تا كنون انقلاب ملايم و بدون خون ريزي، آنگونه كه عاملان آن مى نامند، بدون خشونت بوده و در جريان آن به كسى آسيبى وارد نيامده. دليل آن هم اين است كه نيروهاى پليس و ارتش دخالتي نكرده اند. بايد اميدوار بود كه وضع همين طور ادامه يابد.

سرنوشت وقايع اخير در گرجستان چه خواهد شد. هنوز پارلمان اين كشور موقعيت خود را تحكيم نبخشيده است رئيس مجلس تا انتخابات پيشين، خانم نينو بورشانادزه، خود را رئيس جمهور كشور خوانده است. در قانون اساسى گرجستان ذكر شده، در صورتى كه رئيس جمهور از عهده مسئوليت هاى قانونى خود بر نيايد، رئيس مجلس بايد مسئوليت او را به عهده گيرد. خانم نينو بورشانادزه، سياستمدارى كهنه كار است، و برخلاف ميخائيل ساكاشويلي، رهبر تظاهركنندگان، كه با طرح شعارهاى داغ احساسات مردم را بر مى انگيزاند، او سياستمدارى مسئوليت پذير و منطقى ست.

به نظر مى رسد كه بهترين راه اين باشد كه شواردنادزه و مخالفانش بر سر تغيير قدرت سياسى در گرجستان به تفاهم برسند، اما گويا تا آن زمان هنوز راه درازى در پيش است.