بازتاب داخلی و خارجی سخنان رفسنجانی در مورد سوریه
۱۳۹۲ شهریور ۱۶, شنبه
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام پنجشنبه و شنبه گذشته (هفتم و نهم شهریور ۱۳۹۲) در دو سخنرانی به مهمترین مسائل داخلی و منطقه پرداخت که تاکنون فیلم و فایل صوتی هیچ یک به طور کامل منتشر نشده است.
انتشار غیررسمی بخشی از سخنان او که در آن دولت سوریه متهم به بمباران شیمیایی حومه دمشق شده بازتاب وسیعی در داخل و خارج از ایران داشته و خشم بسیاری از اصولگرایان را برانگیخته است.
احمد توکلی، رئیس پیشین مرکز پژوهش‌های مجلس، روز شنبه (۱۶ شهریور/ ۷ سپتامبر) با وارد کردن اتهام‌های سنگینی به اکبر هاشمی رفسنجانی از او می‌خواهد که "هر چه زودتر سخنان منسوب به خود را شخصا و محکم تکذیب کند".
ادعای ساختگی بودن فیلم سخنرانی رفسنجانی
مطابق برخی گزارش‌ها، رفسنجانی شنبه گذشته در مسجد جامع سوادکوه مازندران با اشاره به حوادث دو سال اخیر در سوریه و کشته شدن بیش از ۱۰۰ هزار شهروند سوری گفته است: «مردم از طرفی مورد حمله شیمیایی حکومت خودشان قرار می‌گیرند و از طرف دیگر باید انتظار بمب‌های آمریکا را داشته باشند.»
این سخنان در خبرگزاری کار ایران (ایلنا) هم منعکس شده بود و چند ساعت بعد با حذف عبارت "حکومت خودشان" سانسور شد. از این بخش از سخنرانی رفسنجانی یک فیلم کوتاه نیز منتشر شده که برخی اصولگرایان، از جمله سفیر ایران در فرانسه، آن را ساختگی خوانده‌اند.
به گزارش شنبه ۱۶ شهریور خبرگزاری مهر، علی آهنی در گفتگو با شبکه رادیویی "فرانس انفو" گفت: «در جهان فعلی، آسان می‌شود اینگونه ویدئوها را آماده کرد و ساخت ولی قطعی است که این مطلب از سوی او گفته نشده است زیرا ایشان همیشه در این خصوص موضع روشنی داشته است.»
سفیر جمهوری اسلامی در پاریس ادعا می کند که رفسنجانی این سخنان را تکذیب کرده است. این ادعا صحت ندارد و درخواست توکلی از رفسنجانی نیز نادرستی آن را نشان می‌دهد.
«مهم هم‌نظر نبودن با آمریکاست»
احمد توکلی در گفتگو با مهر اظهارات منتسب به رفسنجانی را بسیار عجیب و غیرقابل باور خوانده و می‌گوید، بحث سوریه و استفاده از بمب شیمیایی یقینا از مسائل امنیتی است و مسائل امنیت ملی در همه نظام های سیاسی در دنیا به صورت کاملا متمرکز مدیریت می‌شود.
ظاهرا توکلی نگران همسویی سخنان منتسب به رفسنجانی با موضع آمریکاست که رژیم بشار اسد را مسئول بمباران شیمیایی اخیر (۲۱ اوت) اعلام کرده است.
احمد توکلی با تاکید بر این که "دلم نمی‌خواهد باور کنم این سخنان از آقای هاشمی درباره سوریه صحت دارد" می‌افزاید: «امیدوارم ایشان شخصا این مسئله را تکذیب کند و گرنه ما باید نظرمان را در موردشان تغییر دهیم، مهم این است که ما هم نظر با آمریکا نباشیم.»
نماینده اصولگرای مجلس به خبرگزاری مهر گفت: «موضع گیری آقای هاشمی فارغ از این که از حیث امنیت ملی یک خطای فاحش است مقدمه جنایتی بزرگ در کشور سوریه می‌شود و کمک می‌کند امریکا خود را به عنوان مصلح منطقه مطرح و این طور نشان دهد حق دارد در مورد اینکه چه کسی را تنبیه یا تشویق کند تصمیم بگیرد.»
مطهری: این نظر رفسنجانی است
رئیس پیشین مرکز پژوهش‌ها اعتقاد دارد چنین اظهاراتی از سوی یک مقام عالی‌رتبه جمهوری اسلامی در مورد رژیم سوریه اگر صحت داشته باشد "گناهی نابخشودنی" و "خطایی غیرقابل گذشت" است.
پیشتر سخنان مشابهی نیز از رفسنجانی در مورد سوریه منتشر شده بود که از سوی روابط عمومی مجمع تشخیص مصلحت نظام و سخنگوی وزارت امور خارجه تکذیب شد. او تاکنون شخصا در این مورد توضیحی نداده است.
علی مطهری، نماینده اصولگرای مجلس اعتقاد دارد فیلم منتشر شده از سخنان رفسنجانی نمی‌تواند ساختگی باشد و آنچه او در مورد سوریه گفته نظرش بوده است.
مطهری احتمال می‌دهد رئیس مجمع تشخیص مصلحت "اطلاعات، اخبار و اسنادی داشته باشد که به این نقطه رسیده که دولت سوریه حمله شیمیایی کرده است". او می‌افزاید اگر چنین باشد قصد رفسنجانی هشدار نسبت به "بیش از حد مایه گذاشتن" ایران در سوریه است.
موضع حکومتی، نظر شخصی
در یک هفته‌ی گذشته شماری از نمایندگان مجلس و سایت‌های خبری وابسته به اصولگرایان تندرو و تشکیلات امنیتی و نظامی حمله‌ها و انتقادهای شدیدی به رفسنجانی کرده‌اند و سخنان او در مورد سوریه را نگران‌کننده و هم‌جهت با منافع آمریکا خوانده‌اند.
تعدادی از منتقدان نیز خواستار انتشار کامل فیلم دو سخنرانی اخیر هاشمی رفسنجانی شده‌اند. پایگاه رسمی اطلاع‌رسانی رفسنجانی و روابط عمومی مجمع تشخیص مصلحت نظام تاکنون از این کار خودداری کرده‌اند.
در این میان شواهد فراوانی وجود دارد که احتمال اصالت فیلم منتسب به رفسنجانی را تقویت می‌کند. شواهد دیگری حاکی است که رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام از مدت‌ها پیش به مواضع رسمی حکومت ایران در مورد سوریه اعتقاد ندارد.
شرط باورپذیر بودن تکذیب احتمالی
در روزهایی که انتقاد از رفسنجانی شدت گرفته پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر او (سه‌شنبه، ۱۲ شهریور) متن یک "گفتگوی منتشر نشده هاشمی درباره سوریه" را انتشار داد که می‌تواند به معنای تایید تلویحی موضع‌گیری مطرح شده در روزهای اخیر تلقی شود.
گفتگوی یاد شده به دیدار با ابراهیم بحرالعلوم، وزیر نفت سابق و فرستاده ویژه دولت عراق، در چهارم دی ماه ۱۳۹۱ مربوط می‌شود که در آن رفسنجانی برای حکومت بشار اسد "شانس بقای بسیار کمی" قائل شده است.
به نظر می‌رسد که حتا اگر هاشمی رفسنجانی بنابر مصلحت یا از روی فشار سخنان خود در مورد سوریه را تکذیب کند، تردیدها در این مورد تا انتشار فیلم کامل دو سخنرانی اخیر او موجه خواهد بود. دفتر رفسنجانی فیلم سخنرانی سوادکوه را در اختیار دارد اما فقط چند دقیقه اول آن را منتشر کرده است.