شرکت ایران، روسیه و آذربایجان در اجلاس نفتی دوحه
۱۳۹۵ فروردین ۱۹, پنجشنبه
کشورهای تولیدکننده نفت عضو و غیرعضو اوپک روز ۱۷ آوریل (۲۹ فروردین) در دوحه گردهم می‌آیند تا راهکارهای حمایت از بازارهای نفتی و جلوگیری از ادامه سیر نزولی بهای این ماده سوختی را بررسی کنند. ایران هم به رغم ابهامات اولیه، آماده شرکت در این اجلاس است.
وزیران انرژی عربستان، ونزوئلا، روسیه و قطر پیش از این در فوریه گذشته و در جریان جلسه ای مشترک در دوحه، بر سر توقف افزایش تولید نفت در جهت جلوگیری از کاهش روز افزون قیمت آن با یکدیگر به توافق رسیدند. البته اجرایی شدن این توافق به موافقت دیگر اعضای اوپک با این تصمیم منوط شده بود.
در اجلاس دوحه قرار است ۱۵ کشور عضو و غیرعضو اوپک شرکت کنند که مجموعا تولیدکننده ۷۰ درصد نفت جهان هستند.
کاهش شدید بهای نفت کشورهای صادرکننده در اوپک و خارج از آن را زیر فشار گذاشته است که در تنظیم بازار نفت و ممانعت از ورود مازاد به این بازار جلوگیری کنند.
عربستان که بزرگترین تولید کننده نفت در اوپک است در اجلاس ژانویه در دوحه گفت که برای ایجاد ثبات در بازار نفت سطح تولید خود را در سطح ژانویه نگه خواهد داشت. بعدا اما معلوم شد که تولید عربستان در ژانویه در دو سال اخیر رکورد شکسته است.
شرط دیگر عربستان این بود که ایران نیز سطح تولید خود را ثابت نگه دارد. اما ایران با اعلام این که این خواست عربستان به منظور فلج‌کردن ایران در احیای بازار نفتی خود است، تاکید کرد که تازمانی که تولید نفت این کشور به دوران پیش از تحریم‌ها و به ۴ میلیون بشکه در روز نرسد با توافق دوحه همراهی نخواهد کرد.
بیشتر بخوانید: ایران تولید نفت خود را کاهش نمی‌دهد
در همین رابطه، حضور ایران در اجلاس آتی دوحه با علامت سوال روبرو بود. اما روز پنجشنبه، ۱۹ فروردین (۷ آوریل)، سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، از آمادگی ایران برای شرکت در این اجلاس خبر داد.
لاوروف که پس از دیدار با وزیران خارجه ایران و آذربایجان در باکو، پایتخت آذربایجان، سخن می‌گفت، از حضور آذربایجان در اجلاس دوحه نیز خبر داد. آذربایجان مثل روسیه از تولیدکنندگان نفت است که در اوپک عضویت ندارد.
تقابل عربستان و ایران در بازار نفت
وزرای خارجه ایران، روسیه و آذربایجان برای شرکت در اولین اجلاس مشترک سه جانبه در باکو حضور داشتند و درگیری‌ها در قره باغ هم از جمله محورهای مذاکرات آنها بود.
هم اصرار عربستان بر تولید بالای خود و هم تصمیم ا یران به رسیدن به سقف تعیین شده در اوپک می‌تواند به جای ایجاد ثبات در بازار نفت همچنان به افت بیشتر قیمت نفت بیانجامد و این دو کشور مجبور شوند برای فروش تولیدات خود به ارزان‌فروشی دست بزنند.
تمایل عربستان به بالا نگه داشتن تولید خود و عدم واکنش نسبت به سقوط قیمت نفت بخشی از راهکارهای این کشور برای مقابله با رقیب منطقه‌ای‌اش یعنی ایران و ضربه به اقتصاد به این کشور تلقی شده است.
بیشتر بخوانید: مناقشه ایران و عربستان در بازار نفت
اخیرا نیز روزنامه فایننشال تایمز نوشت که براساس اطلاعیه و دستورالعملی که یک شرکت بیمه کشتیرانی در ماه فوریه به اعضای خود ارسال کرده است، کشتی‌هایی که حامل نفت خام ایران هستند از ورود به بنادر عربستان و بحرین منع شده‌اند.
در این اطلاعیه همچنین آمده است، کشتی‌هایی که یکی از سه مقصد آخر آنها بنادر ایران بوده است قبل از ورود نیاز به اخذ مجوز از مقامات عربستانی و بحرینی دارند.
روز پنجشنبه روزنامه شرق به نقل از حمید حسینی، عضو هیأت‌مدیره اتحادیه صادرکنندگان فراورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی نوشت که عربستان در مالكيت پالايشگاه‌های چين شريك شده و به همين دليل پالايشگاه مكلف شده است نفت خود را از عربستان وارد كند و دوم آنكه اقدام به ذخيره‌سازی نفت در بنادر چين كرده است... ما ولی در اين زمينه هيچ اقدامی نكرده‌ايم.»
حسینی با اشاره تلویحی به این که سهم ایران در بازار نفت چین که پس از تحریم‌ها کاهش یافته، بعد از برجام هم رشد چشمگیری نداشته، گفته است: «چين حدود پنج ميليون بشكه نفت وارد می‌كند كه سهم ايران از اين ميزان، حدود ١٠درصد است و متأسفانه پس از برجام نتوانسته‌ايم سهم خود را در بازار اين كشور افزايش دهيم. البته توانسته‌ايم مشتری در چين جذب كنيم و محموله‌های نفتی نيز از ايران به اين كشور رفته، اما در حد قابل‌ملاحظه‌ای نبوده است.»