ايران در هفته اى كه گذشت: آيا خطر حمله نظامى آمريكا و اسرائيل منتفى شده است؟

دور تازه مذاكرات نمايندگان جمهورى اسلامى و كشورهاى اروپائى، كه روز چهارشنبه اين هفته در پاريس انجام شد، برخلاف دوره هاى پيشين، روندى نسبتا تفاهم آميز داشت. نماينده جمهورى اسلامى در جريان اين گفت و گوها پذيرفت كه برنامه غنى سازى اورانيوم را تا به نتيجه رسيدن رايزنى هاى مشترك متوقف كند، اما در عين حال تاكيد ورزيد كه ايران استفاده صلح آميز از انرژى هسته اى را، با استناد به مقررات بين المللى حق خود مى داند و حاضر به چشم پوشى دائمى از آن نيست.

وزارت خارجه فرانسه، فضاى گفت و گوها را سازنده دانست و اعلام كرد كه رايزنى ها در آينده ادامه خواهد يافت. نگاهى به آنچه در هفته هاى اخير رخ داده، نشان مى دهد كه هماهنگى سياست ايالات متحده آمريكا واتحاديه اروپا، در روند گفت و گوها اثر مثبت داشته است. در جريان سفر جورج دبليو بوش به اروپا، رهبران آمريكا و اروپا تصميم گرفتند كه در درجه اول ايران را از طريق ايجاد انگيزه هاى تشويقى به اجتناب از توليد سلاح هاى اتمى وادارند، اما اگر در نهايت امر مذاكرات را بى نتيجه تشخيص دادند، به اتفاق هم، موضوع تحريم جمهورى اسلامى را، در شوراى امنيت سازمان ملل پى گيرى كنند.

سه كشور اروپائى آلمان، فرانسه و انگلستان، در بنياد، مخالفتى با استفاده صلح آميز از انرژى اتمى در ايران ندارند و تنها مى خواهند مطمئن شوند كه جمهورى اسلامى از اين تكنولوژى براى توليد سلاح هاى هسته اى استفاده نمى كند. يك روز پس از مذاكرات پاريس، اعلام شد كه جمهورى اسلامى پيشنهاد كرده است ميزان محدودى اورانيوم غنى شده در اختيار داشته باشد كه براى توليد سلاح اتمى كافى نيست. طرفين اروپائى نيز پذيرفتند كه پس از ارزيابى هاى كارشناسانه، اگر ادعاى جمهورى اسلامى اثبات شد، نسبت به اين پيشنهاد تفاهم نشان دهند.

قاچاق موشك!

همزمان با اين تحولات، نشر گزارشى درباره قاچاق موشك هاى ايكس ۵۵ از جمهورى اوكراين به ايران، يكبار ديگر نگرانى آفريد. به موجب اين گزارش، چهار سال پيش، دو تاجر اوكراينى جمعا ۱۸ موشك ايكس ۵۵ را به صورت قاچاق به ايران صادر كرده اند. آنچه بيش از همه به نگرانى ها دامن مى زد اين بود كه اعلام شد ايران مى تواند كلاهك هاى هسته اى را بر اين موشك ها سوار كند. به گزارش خبرگزارى رويتر، روز سه شنبه اين هفته، دبير شوراى امنيت ملى اوكراين اعلام كرد كه كشورش در آينده سيستم هاى كنترل دقيق ترى را به كار خواهد بست تا بتواند مانع انجام معاملات مشابه شود.

ملايمت اسرائيل

موضوع ديگرى كه اين هفته در ارتباط با موقعيت بين المللى ايران تازگى داشت، اظهارت آريل شارون نخست وزير اسرائيل بود. وى گفت كه دولتش هيچ طرحى براى حمله نظامى به مراكز تحقيقات اتمى جمهورى اسلامى ندارد. در د و سال اخير، رسانه هاى خبرى جهان، بارها خبر دادند كه ممكن است اسرائيل تاسيسات اتمى ايران را مورد حمله هوائى قرار دهد. اما مفسران آن ها همواره تاكيد ورزيدند كه اين اقدام هرگز بدون چراغ سبز آمريكا صورت نخواهد گرفت. اكنون، با توجه به سياست تازه واشنگتن، مى توان بيان كرد كه دست كم تا روشن شدن تكليف نهائى مذاكرات اروپائى ها با تهران، خطر حمله به ايران از سوى آمريكا و اسرائيل منتفى است.

نقض حقوق بشر

و اما مساله استمرار نقض حقوق بشر در جمهورى اسلامى نيز، همزمان با برگزارى نشست كميسيون حقوق بشر سازمان ملل متحد در ژنو، بار ديگر به موضوع روز تبديل شد. از يك طرف دهها نفر از بازماندگان قربانيان قتل هاى زنجيره اى و خانواده هاى زندانيان ايرانى در محل برگزارى نشست كميسيون گرد آمدند و خواستار محكوميت حكومت شدند و از سوى ديگر وزير خارجه آلمان در همين كميسيون همراه با انتقاد از روسيه و چين، اعلام كرد كه وضعيت حقوق بشر در ايران بهبود نيافته است. كوفى عنان دبيركل سازمان ملل متحد اخيرا پيشنهاد كرده است كه فشار براى رعايت حقوق بشر به يكى از وظايف محورى سازمان ملل و شوراى امنيت آن تبديل شود. وزير خارجه آلمان، در ژنو از اين پيشنهاد استقبال كرد.