ايران در هفتهای كه گذشت: جهان در انتظار مذاكرات بغداد
۱۳۸۵ فروردین ۱۹, شنبهرزمايش نظامى نيروهاى مسلح جمهورى اسلامى در خليج فارس، كه با آزمايش چند موشك و اژدر جديد همراه بود، روز پنجشنبه اين هفته پايان يافت. در حالى كه بنياد بينالمللى مطالعات استراتژيك، نسبت به صحت اطلاعات مربوط به موفقيت آزمايشهاى موشكى ايران ترديد نشان میداد، واشنگتن، انجام اين رزمايش را، شاهدى بر توسعه برنامههاى تحريكآميز نظامى ايران تلقى كرد. جان بولتون، سفير آمريكا در سازمان ملل متحد نيز، تهديد كرد كه اگر اقدامات شوراى امنيت به توقف غنى سازى اورانيوم منتهى نشود، آمريكا، مستقل از شوراى امنيت، وارد عمل خواهد شد. فرانك اشتاين ماير وزير خارجه آلمان، ضمن ابراز نگرانى نسبت به تحريكات نظامى تازه ايران، خواستار آن شد كه مساله اتمى نيز، در مذاكرات ميان تهران و واشنگتن مورد بررسى قرار گيرد.
همزمان با انجام رزمايش نظامى، برخى از مسئولان جمهورى اسلامى، با اتخاذ مواضعى گاه تند و گاه ملايم، نشان دادند كه هدف اصلى آنها از پخش خبر آزمايش موفقيت آميز موشكهاى تازه، بيش از همه، در دست داشتن برگ برنده در مذاكره با دشمن ديرين بوده است. علىاصغر سلطانيه، نماينده ايران در آژانس بينالمللى انرژى اتمى، به سى ان ان گفت: ”جمهورى اسلامى قصد خروج از پيمان منع گسترش سلاحهاى هستهای را ندارد و به همكارى با آژانس بينالمللى ادامه میدهد”. يك روز بعد، سرلشگر يحيى صفوى فرمانده كل سپاه پاسداران، در تلويزيون دولتى ظاهر شد و تهديد كرد كه ايران میتواند با استفاده از تنگه هرمز، قدرتهاى خارجى را تحت فشار قرار دهد. اما در عمل، وعده همكارى با آژانس انرژى اتمى تحقق يافت و روز جمعه اين هفته، بازرسان آژانس، براى بازديد از تاسيسات هستهای ايران وارد تهران شدند.
سرنوشت تنش اتمى ايران، با توجه به تداركات گسترده آمريكا براى حمله، اكنون بر نگرانىهاى محافل سياسى غرب افزوده است. به گزارش شبكه اول تلويزيون آلمان، ايالات متحده، تاكنون هشت ناو عظيم جنگى خود را روانه خليج فارس و آبهاى نزديك به ايران كرده و جنگندههاى خود را حتى به موشكهاى ضد سنگر مجهز ساخته است. آمريكا، همچنين، در ماههاى اخير، تعداد زيادى از اين موشكها را در اختيار اسرائيل قرار داده است. موضعگيرى حزب چپ آلمان، يكى از نشانههاى تعميق نگرانىهاى مربوط به آغاز يك جنگ تازه در خليج فارس است. فراكسيون اين حزب در مجلس فدرال آلمان، همزمان با سفر وزير خارجه اين كشور به واشنگتن، از دولت آلمان خواست كه با خطر افزاينده بروز جنگ عليه ايران فعالانه مقابله كند.
نگرانى ديگر، آن است كه با تشديد بحران، ايران همانطور كه رحيم صفوى تهديد كرده است، با به خطر انداختن امنيت تنگه هرمز، جريان نفت منطقه را به روى غرب قطع كند. اما عبدالله العطيه وزير نفت قطر، يك روز پيش از تشكيل كنفرانس استراتژى نفت در پاريس، اطمينان داد كه ايران در صدد ايجاد مزاحمت در صدور نفت و حتى كاهش صادرات نفت خود نيست. وى گفت: در آخرين نشست وزيران نفت كشورهاى عضو اوپك، ايران اين ضمانت را به آنها داده است. كنفرانس استراتژى نفت، به منظور مقابله با بحران انرژى، از روز جمعه در پاريس آغاز به كار كرده است.
در اين ميان، محافل سياسى غرب همچنان به آغاز مذاكرات مستقيم ايران و آمريكا در عراق اميد بستهاند. اين مذاكرات، قرار بود چند هفته پيش در بغداد آغاز شود، اما اعتراض دولت عراق آن را به تاخير انداخت. آنچه مخالفت دولت عراق را بر انگيخت، اين بود كه آمريكائىها میخواستند بدون حضور عراقىها، با نمايندگان ايران به مذاكره بنشينند. آخرين خبر، حاكى از آن است كه اين گفت و گوها روز نوزدهم آوريل در خانه آيت الله حكيم آغاز خواهد شد.