ايران در هفته‌اى كه گذشت: يك فرصت تاريخى براى جمهورى اسلامى
۱۳۸۵ آبان ۲۷, شنبه
مجموعه اظهارات تونى بلر، جورج بوش، كاندوليزا رايس، محمود احمدى نژاد و على لاريجانى نشان مى‌دهند كه اكنون، به رغم همه اختلاف نظرها، بازگشت بر سرميز مذاكره، امكان پذيرتر شده است:
يك هفته پس از پيروزى دموكرات‌ها در آمريكا، تونى بلر پيشنهاد كرد كه مساله عراق، مى‌بايست از طريق مذاكره با ايران و سوريه حل شود. جورج بوش رئيس جمهور و كاندوليزا رايس وزير خارجه ايالات متحده آمريكا نيز، يكبار ديگر اعلام كردند كه اگر ايران برنامه هسته‌اى خود را متوقف كند، حاضر به مذاكره مستقيم با اين كشور هستند.
از سوى ايران، شاهد دو واكنش اندكى متفاوت بوديم: در آغاز هفته، محمود احمدى نژاد تاكيد كرد كه اگر آمريكا روش برخورد خود را در برابر ايران تغيير دهد، مانعى بر سر راه مذاكره مستقيم وجود نخواهد داشت. وى در عين حال گفت كه ايران در رابطه با سياست اتمى خود حاضر به دادن هيچ امتيازى نيست. اما دو روز بعد، على لاريجانى، پس از ديدار با ولاديمير پوتين در مسكو اعلام كرد كه ايران حاضر است در صورت از سرگيرى مذاكره با سه كشور اروپائى، موضوع توقف برنامه اتمى خود را مورد بررسى قرار دهد.
تناقض اصلى اساسا در همين نكته است: آمريكا و اتحاديه اروپا از سر گيرى مذاكرات را مشروط به توقف برنامه غنى سازى اورانيوم مى‌دانند و جمهورى اسلامى تاكنون حاضر به پذيرش اين پيش شرط نشده است. اما نزديكى غرب و ايران را، در واقع ترس اسرائيل از تجهيز ايران به سلاح اتمى مشكل كرده است. اين ترس را، در يك سال گذشته، به ويژه موضع‌گيرى‌هاى ضداسرائيلى محمود احمدى نژاد تشديد كرد. نخست وزير اسرائيل، اين هفته، پس از ديدار با جورج بوش در كاخ سفيد واشنگتن گفت: ”... رئيس جمهور ايران خواستار حذف اسرائيل از جغرافياى جهان است. ما، توانائى مقابله با اين موضوع را داريم و به اينجا نيامده‌ايم تا از آمريكا بخواهيم ما را نجات دهد”.
تهديدها و تمهيدهاى متقابل، در شرايطى ادامه دارد كه به موجب گزارش رسمى آژانس انرژى اتمى، ايران به رغم امكان تحريم‌هاى بين‌المللى، همچنان برنامه هسته‌اى خود را پيش مى‌برد و از بازرسى ماموران آژانس جلوگيرى به عمل مى‌آورد. آژانس در گزارش خود ضمنا تاكيد كرد كه نمى‌تواند صلح آميز بودن برنامه اتمى ايران را تاييد كند. مجموعه گزارش‌ها، نشان مى‌دهد كه رهبران جمهورى اسلامى اطمينان نسبى دارند كه طرح تحريم، دست كم در ابعاد گسترده و در كوتاه مدت، عملى نخواهد بود. در ايجاد اين اطمينان، سياست روسيه همچنان نقش تعيين كننده‌اى ايفا مى‌كند.
گزارش مهم ديگر هفته به اظهارات محمود زهار وزير امورخارجه حكومت خودگردان فلسطين مربوط مى شد. خبرگزارى رويترز به نقل از وى نوشت كه جمهورى اسلامى ايران تاكنون ۱۲۰ ميليون دلار كمك مالى در اختيار فلسطين قرار داده است. فلسطينى ها تا پيش از روى كارآمدن دولت حماس، سالانه يك ميليارد دلار كمك خارجى دريافت مى‌كردند كه بيش از ۸۰ درصد آن را آمريكا و اتحاديه اروپا مى‌پرداختند.
درگيرى‌هاى ايران و آرژانتين نيز، ادامه يافت. هفته گذشته دادستان آرژانتين حكم بين‌المللى بازداشت هاشمى رفسنجانى و هفت مقام ديگر ايرانى را به جرم بمب گذارى در مركز فرهنگى يهوديان بوئنس آيرس صادر كرد. اين هفته، دادستان كل جمهورى اسلامى اعلام كرد كه قصد دارد حكم بازداشت دادستان آرژانتين را صادر كند!