ايران در هفتهاى كه گذشت: نگرانىها اوج مىگيرد
۱۳۸۵ دی ۳۰, شنبهاين هفته، محافل دولتى عربستان سعودى ادعا كردند كه على لاريجانى دبير شوراى عالى امنيت ملى جمهورى اسلامى ايران، در پيامى به پادشاه عربستان سعودى وى را به ميانجيگرى ميان ايران و آمريكا دعوت كرده است. محمد على حسينى سخنگوى وزارت خارجه ايران، اين ادعا را تكذيب كرد. اما منابع آگاه، با در نظر گرفتن اوج گيرى انتقادهاى داخلى و افزايش فشارهاى خارجى، احتمال مىدهند كه تلاشهائى براى كاهش خطر آغاز شده باشد.
دعوت ايران از برخى اعضاى آژانس بينالمللى انرژى اتمى براى بازديد از تاسيسات هستهاى، نمونهاى از اين تلاشها است. به گزارش خبرگزارى رويترز، گروهى از ديپلماتهاى كشورهاى غيرمتعهد، گروه ۷۷ و دفتر اتحاديه عرب در وين دعوت به بازديد شدهاند. شايد تاثير همين دعوت بود كه محمد البرادعى سرپرست آژانس بين المللى انرژى اتمى را واداشت كه نسبت به گسترش دامنه تحريمها عليه جمهورى اسلامى هشدار بدهد. وى اين امر را عامل تشديد بحران در هر دو جانب دانست و اعلام كرد كه از تلاشهاى هر دو طرف براى جلوگيرى از بحرانىتر شدن مناسبات پشتيبانى خواهد كرد.
در همين حال، روزنامه لوموند گزارش داد كه ژاك شيراك رئيس جمهور فرانسه تصميم دارد وزير خارجه اين كشور را براى مذاكره با سياستمداران ايرانى به تهران بفرستد، اما آمريكا و اسرائيل با اين امر به شدت مخالفند. سياستهاى آمريكا و اسرائيل، نشان مىدهد كه اين دو كشور، فراتر از تحريم شوراى امنيت، خود را براى تشديد فشار بر جمهورى اسلامى، حتى به شكل نظامى آماده مىكنند.
اين هفته خبرگزارىها از اعزام يك ناو ديگر آمريكائى به آبهاى خليج فارس خبر دادند. همزمان با اين خبر، وزير خارجه اسرائيل نيز در جريان سفر خود به توكيو، تاييد كرد كه دولت اسرائيل يك ايران اتمى را تحمل نخواهد كرد. وى خواستار تشديد فشارهاى بينالمللى شد و گفت: ”مساله ايران، تنها مشكل اسرائيل نيست، بلكه به تمام جهان مربوط مىشود”.
آمريكا و اتحاديه اروپا، خواه ناخواه در مسير تشديد فشارها گام بر مىدارند. اقدامات تازه اعضاى كنگره آمريكا نشان مىدهد كه آنها به سختى نگران حمله نظامى ناگهانى به ايران هستند. گروهى از اين نمايندگان، در روزهاى اخير، تلاشهاى خود را براى صدور يك قطعنامه تازه آغاز كردهاند. به موجب اين قطعنامه، دولت بوش حق نخواهد داشت پيش از جلب موافقت كنگره به ايران حمله كند.
در همين حال، به گزارش نشريه ”هندلزبلات”، وزراى خارجه اتحاديه اروپا قصد دارند در نشست روز دوشنبه هفته آينده خود، بر سر اقدامات شديدترى در برابر برنامههاى اتمى ايران تصميم بگيرند. هندلزبلات نوشت كه اين تصميمات فراتر از تحريمهائى خواهد بود كه در قطعنامه شوراى امنيت پيش بينى شده است. از جمله، قطع معاملات تسليحاتى اتحاديه اروپا به ايران و سختتر كردن شرايط صدور ويزا براى نظاميان و همكاران برنامه هستهاى ايران، در دستور كار وزراى خارجه ۲۷ كشور اروپائى قرار گرفته است.
هندلزبلات، در عين حال بر اين نكته تاكيد ورزيد كه بر سر دامنه اقدامات تنبيهى، ميان ۲۷ وزيرخارجه كشورهاى عضو اتحاديه اروپا اختلاف نظرهائى وجود دارد كه ممكن است تصميم گيرى نهائى را مشكل كند.
در اين شرايط بحرانى، محمود احمدى نژاد، با اين كه به خاطر تندروىهاى خود در داخل كشور با انتقادهاى شديدى روبرو است، يكبار ديگر تاكيد كرد كه ايران براى همه چيز آماده است.