ايران در هفته‌اى كه گذشت: مناسبات بين‌المللى حساس‌تر از هميشه
۱۳۸۴ بهمن ۲۲, شنبه
واكنش‌هاى خشونت آميز گروه‌هاى خشمگين در برابر انتشار كاريكاتورهاى پيامبر اسلام، اين هفته مناسبات بين‌المللى جمهورى اسلامى ايران را حساس‌تر از هميشه كرد. در شرايطى كه وزير خارجه آمريكا ايران و سوريه را متهم می‌كرد كه به شورش‌هاى مسلمانان دامن می‌زنند، روزنامه همشهرى نيز، با اعلام مسابقه كاريكاتور هولوكاوست، جنجال بين‌المللى تازه‌ای آفريد. از سوى ديگر، مسعود جزايرى سخنگوى سپاه پاسداران انقلاب اسلامى، از طريق مقايسه خانم آنگلا مركل صدراعظم آلمان غربى با هيتلر، محافل سياسى آلمان را خشمگين ساخت.
به موازات اين رويدادها، وزارت خارجه اتريش، با صدور بيانيه‌ای نسبت به ديدارهاى محمود احمدى‌نژاد با رهبران گروه‌هاى افراطى فلسطين در سوريه ابراز نگرانى كرد. دولت اتريش اعلام كرد كه اين نگرانى روز پنجم فوريه طى پيامى به وزارت خارجه ايران ابلاغ شده است. اتريش در اين پيام از رهبرى جمهورى اسلامى خواسته است كه از اين روش‌ها دست بردارد و در زمينه استقرار صلح در خاورميانه، با جامعه بين‌المللى همراهى كند.
و اما در زمينه بحران اتمى، در حالى كه آمريكائى‌ها احتمال حمله نظامى به ايران را نفى نمی‌كنند، چين و اروپا همچنان اميدوارند كه مذاكرات هفته آينده ايران و روسيه به نتيجه برسد و شوراى امنيت سازمان ملل را، از توسل به اقدامات تنبيهى عليه ايران بى نياز سازد. نشريه واشنگتن پست، اين هفته نتايج يك نظرسنجى را منتشر كرد كه نشان می‌دهد ۵۷ درصد آمريكائى‌ها با اقدام نظامى عليه تاسيسات اتمى ايران موافقند. نفس انتشار اين نظرسنجى، نشان می‌دهد كه محافل جنگ‌طلب آمريكائى می‌كوشند با استفاده از جو متشنجى كه بحران كاريكاتورها آفريده است، زمينه‌هاى اجتماعى توسل به اقدامات نظامى را فراهم آورند.
اما جك استراو وزير خارجه انگلستان، اين هفته اعلام كرد كه تهاجم نظامى تنها زمانى اجتناب ناپذير خواهد شد كه راه‌هاى ديگر به نتيجه نرسند و ايران به توانمندى ساخت بمب اتمى رسيده باشد. وى در عين حال تاكيد كرد كه هنوز هم به حل و فصل معضل اتمى ايران از طريق مذاكره اميدوار است. به گزارش خبرگزارى رويترز، وزارت خارجه چين هم اين هفته ابراز اميدوارى كرد كه مذاكرات ايران و روسيه در هفته آينده به ثمر بنشيند. وزارت خارجه چين، در عين حال از پاسخ به اين پرسش كه آيا نمايندگان چين نيز در اين مذاكرات شركت دارند يا نه، اجتناب ورزيد.
قرار است هفته آينده يك هيئت ايرانى به سرپرستى منوچهر متكى وزير خارجه كشور براى مذاكره با مقامات روسى روانه مسكو شود. محور اين مذاكرات، بررسى پيشنهاد روسيه خواهد بود. مسكو پيشنهاد كرده است كه اورانيوم مورد نياز ايران، تحت نظر آژانس بين‌المللى انرژى اتمى، در خاك روسيه غنى‌سازى شود تا جامعه جهانى اطمينان يابد كه ايران قصد ساختن بمب اتمى را ندارد. اين پيشنهاد، از سوى رهبران جمهورى اسلامى رسما رد شده است، اما در سطح رهبرى جمهورى اسلامى، موافقينى نيز دارد. به هر حال، اگر نشست هفته آينده ايران و روسيه به نتيجه مثبت نرسد، اميد حل مسالمت‌آميز مساله بى‌رنگ‌تر می‌شود و براى ديپلماسى جهانى راهى جز اين نمی‌ماند كه منتظر تصميم شوراى امنيت بماند.
يكى از مهمترين نگرانى‌هاى جهان غرب، همواره اين بوده است كه در صورت مداخله شوراى امنيت جريان نفت ايران به روى كشورهاى صنعتى قطع شود و بحران انرژى از آنچه هست عميق‌تر شود. اما اين هفته آژانس بين‌المللى انرژى در پاريس اعلام كرد كه ذخائر نفتى موجود جهان، تا ۱۸ ماه، براى جايگزين ساختن نفت صادراتى ايران كافى خواهد بود. در اين ميان، حسن روحانى سرپرست پيشين گروه مذاكره كننده ايرانى بر سر برنامه‌هاى اتمى، به احمدى نژاد رئيس جمهور هشدار داد از اتخاذ مواضعى كه به انزواى ايران می‌انجامد بپرهيزد. وى به خبرگزارى دانشجويان ايران گفت: ”ما نمی‌توانيم با فرياد به اهدافمان برسيم”.