ايران در هفتهاى كه گذشت: بحران هستهاى ايران و راه دشوار شوراى امنيت
۱۳۸۵ شهریور ۴, شنبهپنج عضو دائمى شوراى امنيت و آلمان، اين هفته، مواضع خود را در برابر پاسخ ايران، به صورت جداگانه اعلام كردند. تضاد اين مواضع، نشان مىدهد كه شوراى امنيت، بر سر تصميم گيرى براى تحريم ايران، باز هم با دشوارىهائى روبرو خواهد شد. از ديد آمريكا، فرانسه و آلمان، پاسخ ايران نگرانىهاى جامعه جهانى را برطرف نمىكند. بنابر اين، احتمال مىرود كه در نشست آتى شوراى امنيت، اين كشورها، خواستار اعمال تحريم هاى اقتصادى و سياسى عليه جمهورى اسلامى ايران شوند. در حالى كه چين و روسيه، باز هم يافتن يك راه حل سياسى را ممكن مىدانند.
رهبران جمهورى اسلامى، پس از تسليم پاسخ بسته پيشنهادى غرب، اعلام كردند كه براى ادامه مذاكره بر سر حل بحران اتمى آمادهاند. اما دولت فرانسه ادامه مذاكرات را مشروط به توقف برنامه غنى سازى اورانيوم دانست. سياستمداران آمريكائى، در عين حال كه پاسخ ايران را براى برآورده كردن درخواست شوراى امنيت كافى ندانستند، بيان كردند كه ايران هنوز هم مىتواند مانع از اعمال تحريم شود. ظاهرا آنچه تصميم گيرى را براى رهبران سياسى آمريكا دشوار كرده، ناكافى بودن اطلاعات سرويسهاى امنيتى اين كشور، درباره برنامه اتمى ايران است. اين هفته، كنگره آمريكا بر اين نكته صحه گذاشت و اعلام كرد: ”اطلاعات سرويسهاى امنيتى ما آنقدر نيست كه بتوانيم قابليت حقيقى ايران را براى توليد سلاحهاى اتمى بسنجيم”.
به گزارش آسوشيتدپرس، ايالات متحده آمريكا قصد دارد تصميم نهائى خود را، درباره ايران، پس از سرآمدن مهلت سازمان ملل متحد در روز سى و يكم اوت، اعلام كند. دولت آلمان نيز، مثل فرانسه و آمريكا، پاسخ ايران را قانع كننده ندانست. آنگلا مركل صدراعظم اين كشور در نخستين واكنش خود اعلام كرد: ”رهبرى ايران به توقف برنامه غنى سازى اورانيوم هيچ اشارهاى نكرده است”. اما موضع گيرى چينىها نشان مىدهد كه آنها نيز نگران هستند كه سرسختى رهبران ايران، امكان توسل به راه حل ديپلماتيك را از ميان ببرد. به گزارش رويترز، اين هفته دولت چين از سياستمداران ايرانى خواست كه نگرانىهاى جامعه بينالملل را در مورد برنامه هاى هستهاى خود جدى بگيرند و براى حل اختلافات، برخوردى سازنده نشان دهند. در همين حال، سرگئى ايوانف وزير دفاع و معاون نخست وزير روسيه، اقدامات تنبيهى عليه ايران را زودهنگام دانست و اعلام كرد كه دولت وى، همچنان از اقدامات سياسى براى حل اختلاف اتمى با ايران جانبدارى مىكند.
در چنين شرايطى، خبرگزارى آلمان به نقل از روزنامه اسرائيلى هاآرتص گزارش داد كه به نظر اسرائيلىها، جامعه جهانى سرانجام نخواهد توانست مانع فعاليتهاى هستهاى ايران شود. به اين دليل، ستاد ارتش اسرائيل، به تصميم گيرى براى حمله به تاسيسات هستهاى ايران نزديكتر شده است. همين گزارش نشان مىدهد كه فرماندهى كل حمله احتمالى به ايران، سه هفته پيش از جنگ لبنان، به فرمانده نيروى هوائى اين كشور ”اليعاذر شكدى” سپرده شده است.
همزمان با اين تحولات، اتحاديه اروپا، با صدور اعلاميهاى، ضمن ناشايست خواندن رفتار زندانبانان ايرانى با اكبر محمدى، خواستار تحقيق مستقل درباره علت مرگ اين زندانى شد. در اين اطلاعيه، كه در هلسينكى انتشار يافت، نسبت به رفتار خشونت آميز با ناراضيان سياسى، رهبران گروه هاى مخالف، فعالين دانشجوئى و مدافعان حقوق بشر در زندان هاى ايران ابراز نگرانى شديد شد.