انتخابات مجلس و مقايسه نظرات مفسران غربى با سخنان شخصيتهاى سياسى ايران

روزنامه Financial Times Deutschland كه در هامبورگ انتشار ميابد، در سرمقاله اى بلند به برگزارى انتخابات در ايران و آينده كشور پرداخته و از جمله مينوسيد: “بنيادگرايان جمهورى اسلامى، كشور را در بحران سختى فروبرده اند، درحاليكه اصلا نيازى به اين كار نميبود. آنان در هر صورت در انتخابات امروز پيروز ميدان را ترك ميكردند، چون بسيارى از واجدين شرايط، به علت دلسردى و سرخوردگى، از رفتن به پاى صندوقهاى راى سرباز ميزدند. اما بنيادگرايان اصرار داشتند كه قدرت خود را به نمايش گذارند و نشان دهند كه در ايران حرف، حرف چه كسى است.”

در ادامه اين تفسير آمده است: ”رد صلاحيت بيش از دو هزار تن از نامزدهاى اصلاح طلب نه تنها ضربه اى سخت بر پيكر روند دمكراتيزه شدن كشور بود، بلكه اين اميد را نقش بر آب كرده است كه ايران به عنوان نخستين كشور منطقه ميتوانست با اتكا به نيرو و توان خود، از درون مدرنيزه شود.”

و اين گويا تاييديست بر سخنان محسن ميردامادى، يكى از چهره هاى برجسته در بين نمايندگان معترض مجلس: “فاتحه دمكراسى در كشور را بايد خواند. ديگر در كشور دمكراسى نداريم.”

به عقيده مفسر تايمز مالى، “لبخند پيروزى بر لب محافظه كاران خواهد خشكيد، چون آنان بدون داشتن پشتوانه اى در بين مردم، قادر به حكومت نخواهند بود.” سايت اينترنتى خبرى سوئيسى Nachrichten به نقل از گزارشگر خود در تهران مينويسد: “اما براى محافظه كاران، حكومت بدون حضور اصلاح طلبان دشوار خواهد بود. زيرا آنان به نيروهاى اصلاح طلب به عنوان سويه ى معتدل نظام نياز دارند.”

دكتر محمد سيف زاده، يكى از بنيان گذاران كانون مدافعان حقوق بشر و از امضا كنندگان فراخوان ۵۰۰ فعال سياسى، منبى بر عدم شركت در انتخابات، از اين هم فراتر رفته و ميگويد: “امروز با اين وضعيتى كه ايجاد شده است، اگر مجلس هفتم به دست محافظه كاران بيفتد قطعا آنها ديگر نمى توانند به لحاظ آگاهى مردم راه تقنين قوانين را ببندند، بلكه ناچارند قوانينى كه آزاديهاى مردم را تضمين مى كند مورد تصويب قرار بدهند و خودشان راه را براى اصلاحات باز كنند. خودشان ناچار هستند اين راه را بروند. بنابراين اگر چنين راهى را بروند، به تدريج فضا بازتر خواهد شد. اما اگر اين راه را نروند قطعا با عكس العمل شديد مردم روبه رو خواهند شد.”

يكى از ديگر نكات مهمى كه مفسران روزنامه هاى غرب به آن توجه داشته اند، خطراتى است كه پس از برگزارى انتخابات و پيروزى احتمالى محافظه كاران متوجه نيروهاى هوادار اصلاحات خواهد بود.

از جمله روزنامه بلژيكى De Morgen كه در تفسير خود دراينباره متذكر ميشود: “احتمال آن زياد است كه در روز بعد از انتخابات قلع و قمع تمامى كسانى كه حتى كمى در راه اصلاحات قدم برداشته اند، آغاز شود و ايران با موجى از خشونت روبرو گردد.”

خانم فاطمه حقيقت جو، يكى از نمايندگان معترض مجلس، پيش از اين، عملا با گفته هاى خود، اين تفسير را تاييد كرده بود: “قطعا فضا بسيار بعد از انتخابات، اگر حاكميت در جمهورى اسلامى يكدست بشود، بسته خواهد شد و احتمال هرگونه خشونت جدى و قلع و قمع حتا فيزيكى وجود دارد. بنابراين يك شرايط استبدادى به احزاب هم اجازه فعاليت نخواهند داد. ”

روزنامه آلمانى Berliner Morgenpost در شماره امروزخود در تحليلى تحت عنوان “اصلاحطلبان بازى را باخته اند” از جمله به بى علاقگى مردم به خصوص دانشجويان و جوانان به شركت در انتخابات ميپردازد و ضمن اشاره به ناكامى اصلاح طلبان، به نقل از رضا خاتمى، رهبر جبهه مشاركت مينويسد: ”رئيس جمهور كشور بر اين گمان است كه از راه سازش ميتواند، اصلاحات را زنده نگاه دارد. اما من اطمينان و اعتقاد كامل دارم كه اين چنين سازشهائى براى اصلاحات زهرى كشنده است.”

دكتر محسن كديور، نظريه پرداز الهيات اسلامى و رئيس كانون دفاع از آزادى مطبوعات، با لحنى تندتر، پيشبرد اصلاحات به شكلى كه تا كنون انجام گرفته را محكوم به شكست خوانده و معتقد است: “. من فكر مى كنم كه حذف آنها محتوم است و بسيار طبيعى ست و جامعه هم اين را پذيراست. وقتى افرادى توانايى استفاده بهينه از فرصتهاى طلايى اى را كه برايشان پيش آمده است را نداشته باشند، همان بهتر كه سكاندار اصلاحات نباشند.”

تحليلگر اين روزنامه آلمانى در پايان خاطرنشان ميسازد: “شايد اصلاحطلبان مجلس را از كف داده باشند، اما اين به معنى پيروزى محافظه كاران در انتخابات نيست. آنان در صورت عدم حضور اكثريت مردم در انتخابات، متحمل شكستى تلخ خواهند شد.”

سخنان خانم فاطمه حقيقت جو در اواسط بهمن ماه در گفتگوئى با صداى آلمان تأييديست بر نظر تحليلگر اين روزنامه آلمانى: “نقش مردم خيلى تاثير دارد. اگر در هر حالت به گونه اى بشود كه مجلس هم در اختيار محافظه كاران قرار بگيرد، بنابراين آنها تكليف دولت را هم روشن مى كنند و ما شاهد يك فضاى استبدادى خواهيم بود. ولى طبيعتا اگر مردم با درصد بسيار بالا شركت نكنند، اين معنى ديگرى دارد كه حاكميت نمى تواند به راحتى از كنار عدم شركت بالاى اين ۸۰ درصد عبور كند. به همين دليل من به آينده خوشبين نيستم، آينده بعد از انتخابات. ”

بخش عمده اى از نيروهاى اصلاح طلب، براى مقابله با اقدامات محافظه كاران، اعلام كرده بودند كه ميخواهند با عدم شركت خود، انتخابات را به رفراندوم تبديل كنند. اين بدين معناست كه شركت كمتر از نيمى از واجدين شرايط، به معناى عدم مشروعيت نظام خواهد بود.

بهنام باوندپور / شهرام احدى