افسردگى
۱۳۸۴ آذر ۲, چهارشنبه
انتشار آمار جديدى در كشور آلمان نشان مى‌دهد، از هر ده نفر آلمانى يك نفر در طول زندگى به افسردگى دچار مى‌شود. اما افسردگى مشكلى است كه در تمام دنيا گسترش يافته است.
افسردگى اغلب با بى‌حوصله‌گى شروع مى‌شود. زمانى كه هيچ چيز جالب به نظر نمى‌رسد و هيچ اتفاقى منجر به خوشحالى نمى‌شود. نااميدى، بدبينى و خستگى از تكرار روزها بر تمامى افكار مسلط مى‌شود. نظم و هماهنگى طبيعى بدن مثل دوره‌هاى خواب و ميزان اشتها مختل مى‌شود. فرد خود را خالى از انرژى و نشاط حس مى‌كند و اطمينان و اعتماد به نفسش را از دست مى‌دهد. افسردگى اگر به موقع جدى گرفته نشود، مى‌تواند وارد مرحله جدىترى شود. دوره‌اى كه هفته‌ها، ماهها، حتى سالها به طول مى‌انجامد.
افسردگى در واقع يك بيمارى است. بيمارى‌اى كه پيامد ناهماهنگى در تغيير و تحولات درونى بدن است. مراحل پر از تنش و فشار وقتى كه فرد بايد در طول روز يا هفته كارهاى زيادى انجام دهد، زندگى يكنواخت و يا تغييرات آب و هوايى مثل زمستان، هواى سرد، كاهش و كمبود نور خورشيد، همه مى‌توانند منجر به نوعى ركود يا خفتگى هورمونى شود.
تحقيقات پژوهشگران نشان مى‌دهد كه كاهش ميزان ترشح دو هورمون سروتونين و آدرنالين با بيمارى افسردگى ارتباط مستقيم دارد. هورمون‌ها تركيبات شيميايى مخصوصى هستند كه نقش هماهنگ كننده‌‌‌گى و كنترل را درون بدن بر عهده دارند.
سروتونين از پايانه‌هاى عصبى در مغز ترشح مى‌شود. حضور اين هورمون منجر به حس آرامش و سرخوشى مى‌شود، و آدرنالين هورمونى است كه زمان هيجان‌زدگى از غده فوق كليه ترشح مى‌شود.
كمبود اين دو هورمون منجر به حس يكنواختى، خستگى جسمانى و ضعف عمومى مى‌شود. بى‌حوصلگى و عدم تحرك بدنى اين حالت را تشديد مى‌كند. بيشتر بيماران افسرده نه به دليل افسردگى، بلكه به علت دردهاى جسمانى به پزشك مراجعه مى‌كنند. نشانه‌هاى شايع همراه افسردگى سردرد، مشكلات سيستم گوارشى يا تنگى نفس است.
اغلب مبتلايان به افسردگى افرادى هستند كه به شدت گرفتار و پرمسئوليت‌اند. آدمهايى كه با وجود وظايف زيادى كه بر دوش دارند، انتظار زيادى از خود دارند. افرادى كه سعى مى‌كنند بيشتر از آنچه در توان دارند انجام دهند. صرف وقت و انرژى زياد و كسب نتيجه نه چندان مطلوب، به احساس نارضايتى منجر مى‌شود فرد خود را گرفتار يك دور باطل حس می‌‌كند. دورى كه پايانى ندارد و اميدى به بهبود آن نيست. اين نااميدى و خستگى، ساير ابعاد زندگى روزمره را نيز تحت تأثير قرار مى‌دهد. در اين شرايط تنها خود فرد نيست كه آسيب مى‌بيند، بلكه اين خمودگى روحى بر خانواده، دوستان و اطرافيان نيز اثر منفى مى‌گذارد.
افسردگى مشكلى است كه در بيش از هشتاد درصد موارد حتى با درمان كوتاه مدت بهبود مى‌يابد. كمك و مشاوره‌ى افراد با تجربه در اين زمينه بسيار موثر است. بيماران مبتلا به افسردگى گاه نياز به مصرف دارو دارند. اغلب داروهايى كه براى درمان افسردگى تجويز مى‌شوند، در واقع پيش‌سازهاى هورمون سروتونين هستند.
اين پيش‌ماده‌ها كه بعد از ورود به بدن صرف ساخت هورمون سروتونين مى‌شوند، در بسيارى از مواد خوراكى به وفور يافت مى‌شوند. بى‌آنكه نيازى به مصرف قرص‌هاى شيميايى باشد،
مى‌توان توليد سروتونين در بدن را افزايش داد. مثلأ ويتامين‌هاى ”گروه ب“ از اين پيش‌سازها هستند كه توليد سروتونين را افزايش مى‌دهند. ويتامين‌هاى ”گروه ب“ در تخم مرغ، شير و حبوبات به وفور يافت مى‌شوند.
تحقيقات پژوهشگران نشان مى‌دهد، مصرف ماهى در كاهش افسردگى نقش موثرى دارد. چربى موجود در ماهى چربى مخصوصى است كه در تركيب ساختمانى رگهاى عصبى انسان شركت مى‌كند. حضور اين چربى بهبود عملكرد رشته‌هاى عصبى را به همراه دارد.
اين نوع چربى كه به چربى اومگا ۳ معروف است، در روغن زيتون، فندق، روغن سويا به وفور يافت مى‌شود. استفاده از مكمل‌هاى غذايى روغن ماهى مى‌تواند كمبود اين چربى را جبران كند.
شبنم نوريان