ادامه گفتگوهاى ايران و روسيه بر سر بحران اتمى

گفتگوهاى دو روزه ايران و روسيه در مسكو بر سر بحران اتمى ايران روز سه شنبه‌ی گذشته به پايان رسيد. و حال قرار است كه اين گفتگوها از امروز در تهران از سرگرفته شوند. گفتگوها و مذاكرات صورت گرفته در مسكو نتيجه مشخصى به همراه نداشتند. اما با وجود اين، ولاديمير پوتين، رييس جمهور روسيه نظر به ادامه اين گفتگوها در تهران از شكست گفتگوها سخن نگفت و آن را تنها وقفه‌اى در روند مذاكرات دو كشور ارزيابى كرد. روسيه اما آشكارا خواستار به نتيجه رسيدن اين گفتگوهاست. ولاديمير پوتين ديروز در باكو خطاب به خبرنگاران گفت:

"تا آنجا كه به گفتگوها و مذاكرات روسيه با جمهورى اسلامى ايران بر سر برنامه اتمى اين كشور بر مى‌گردد، می‌توان گفت كه اين گفتگوها با دشواريهاى بسيارى توام بوده است. اما ما بر اين باوريم كه اين مذاكرات مى‌توانند نتايج مثبتى به همراه داشته باشند."

سفر سه روزه رييس سازمان انرژى اتمى روسيه، سرگئى كيرينكو به ايران از نظر بسيارى از كارشناسان مسائل بين‌الملل واپسين شانس جمهورى اسلامى ايران براى ممانعت بعمل آوردن از ارجاع پرونده اتمى اين كشور به شوراى امنيت سازمان ملل است. وزير امور خارجه روسيه، سرگئى لاوروف در جلسه كابينه اين كشور و پيش از سفر گروه روسى به ايران بگونه‌اى ديپلماتيك گفته بود:

"البته كه موضوع برنامه هسته‌اى ايران نيز در دستور بحث و مذاكره طرفين قرار دارد. گروه اعزامى فعاليت‌هاى خود را با اين هدف دنبال خواهد كرد كه راه حلى سياسى و ديپلماتيك براى برون رفت از اوضاع تنش زده برآمده از برنامه هسته‌اى ايران بيابد."

بايد خاطر نشان ساخت كه كارشناسان و تحليلگران روسى در شرايط كنونى هنوز پيش بينى مشخصى از نتايج اين گفتگوها عرضه نكرده‌اند. اما همگى هشدار داده‌اند كه زمان براى گفتگو و مذاكره هر لحظه بيشتر كاهش مى‌يابد. اين در حالى است كه رسانه‌هاى روسيه امروز به نقل از يكى از همراهان كيرينكو در مذاكرات روسيه با تهران اعلام كرده است كه شانس موفقيت اين مذاكرات بسيار اندك است، ولى هنوز كاملا از بين نرفته است. وى از اظهار نظر پيرامون نتايج اين گفتگوها و پيامدهاى آن خوددارى ورزيده است. وى همچنين اعلام كرده است كه هرگاه ايران به تعهدات خود در برابر آژانس بين‌المللى انرژى اتمى پايبند بماند و از غنى سازى اورانيوم چشم پوشى كند، آنگاه امكان فعاليت مشترك دو كشور در اين زمينه فراهم خواهد آمد.

بر اساس پيشنهاد روسيه كه از حمايت آمريكا و اتحاديه اروپا نيز برخوردار است، قرار بر اين است كه غنى‌سازى اورانيوم در يك نيروگاه مشترك واقع در خاك روسيه صورت گيرد و سوخت نيزبرای نيروگاه‌های ايران در همانجا توليد شود. هرگاه ايران با پيشنهاد روسيه موافقت نكند آنگاه آژانس بين‌المللى انرژى اتمى پرونده ايران را به شوراى امنيت سازمان ملل ارجاع خواهد داد و اين همان چيزى است كه ايران بر آن است تا مانع از وقوعش گردد. اين در حالى است كه مسوولان ايران ظرف هفته‌هاى گذشته نظرگاه‌هاى بس متفاوتى پيرامون پيشنهاد روسيه ابراز داشته‌اند.

روز ششم ماه مارس، روز تصميم گيرى بر سر برنامه اتمى ايران در آژانس بين‌المللى انرژى اتمى است. و هرگاه موضوع تحريم اقتصادى ايران در شوراى امنيت مطرح شود، آنگاه روسيه و چين مى‌بايست تصميم خود را بگيرند. يا آنها با جامعه ملل همراهى خواهند كرد و از سياست تحريم ايران پشتيبانى خواهند نمود و يا اينكه از حق وتوى خود بهره خواهند گرفت.

از جانب ديگر خبرگزارى فرانس پرس از وين گزارش مى‌دهد كه طبق ارزيابى آژانس بين‌المللى انرژى اتمى‌، ايران در عرصه غنى سازى اورانيوم پيشرفت‌هايى داشته است. مسوولان آژانس بين‌المللى انرژى اتمى امروز اعلام كرده‌اند كه پيشرفتهاى اتمى ايران و بويژه وجود ۱۰ سانتريفوژ مربوط به غنى سازى اورانيوم از جمله مسائلى هستند كه در گزارش روز ششم مارس آژانس بين‌المللى منعكس خواهند شد.