1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

ادامه‌ جنجال بر سر سفر بان کی‌مون به تهران

BK۱۳۹۱ شهریور ۱۴, سه‌شنبه

واکنش تهران به تکذیب "رهبر جهان اسلام" خطاب کردن علی خامنه‌ای از جانب بان کی‌مون به رسوایی جدیدی منجر شده است. یک نمایندگان مجلس نیز تشریح می‌کند که "چگونه جلوی دیدار بان کی‌مون و میرحسین موسوی گرفته شد".

https://p.dw.com/p/163de
عکس: MEHR

سفر سه روزه‌ی دبیرکل سازمان ملل، بان کی‌مون به تهران (هشتم تا دهم شهریور) حاشیه‌های فراوانی داشت که همچنان ادامه دارد. او در این سفر ضمن شرکت در اجلاس سران کشورهای عدم تعهد با برخی از مقام‌های ارشد ایران، از جمله رهبر جمهوری اسلامی، علی خامنه‌ای نیز دیدار کرد.

علی اکبر ولایتی، مشاور عالی امور بین‌الملل رهبر جمهوری اسلامی، پس از خروج بان کی‌مون از تهران مدعی شد، او علی خامنه‌ای را "رهبر جهان اسلام" خوانده است.

تکذیب ادعای مشاور عالی رهبر جمهوری اسلامی

در پی ادعای ولایتی که در گفتگو با خبرگزاری فارس مطرح شد، مارتین نریسکی سخنگوی دبیرکل سازمان ملل این ادعا را بی‌اساس خواند. نریسکی روز یک‌شنبه ۱۲ شهریور در گفتگو با شبکه خبری "بی.بی.سی." تاکید می‌کند "غیرممکن است آقای بان چنین عنوانی به رهبر ایران بدهد."

این ماجرا در روزهایی رخ داد که رسوایی تحریف اظهارات محمد مرسی، رئیس جمهور مصر در مراسم گشایش اجلاس تهران با اعتراض شدید این کشور و احضار کاردار سفارت ایران در بحرین روبرو شده بود. رادیو و تلویزیون رسمی جمهوری اسلامی در نقل سخنان انتقاد‌آمیز مرسی کشور بحرین را جایگزین سوریه کردند.

یک روز پس از انتشار تکذیبیه‌ی مارتین نریسکی، دفتر علی اکبر ولایتی با انتشار بیانیه‌ای ادعا کرد، اظهارات نسبت داده شده به دبیرکل سازمان ملل «برگرفته از سخنان شخص آقای بان کی‌مون می‌باشد و طبیعتاً اسناد صوتی و تصویری این جلسه که با حضور خبرنگاران برگزار شد، موجود است.»

مطابق گزارش‌های دریافتی از تهران، برخلاف ادعای دفتر ولایتی، پوشش رسانه‌ای این نشست تنها به وسیله تیم خبری - اطلاعاتی پایگاه رسمی اطلاع رسانی دفتر رهبر جمهوری اسلامی انجام شد.

بیانیه‌ی دفتر ولایتی، خلاف ادعای او

دفتر مشاور امور بین‌الملل رهبر جمهوری اسلامی در اقدامی که حتا برخی سایت‌های محافظه‌کار آن را موجب "تضعیف موقعیت دیپلماتیک" ایران ارزیابی کرده‌اند دست به پیاده سازی و انتشار متن انگلیسی و برگردان فارسی بخشی از سخنان بان کی‌مون کرده است.

برخلاف ادعای دفتر مشاور خامنه‌ایب، آنچه به عنوان اظهارات بان کی‌مون نقل شده ادعای قبلی ولایتی را تایید نمی‌کند. دبیرکل سازمان ملل علی خامنه‌ای را نه "رهبر جهان اسلام" که رهبر مذهبی منطقه خوانده و با اشاره‌ای که پس از آن به لبنان و عراق می‌کند آشکار می‌شود منظور او متحدان شیعه‌ی ایران است.

سایت خبری بازتاب روز سه‌شنبه، ۱۴ شهریور سخنان مشاور عالی خامنه‌ای از زبان بان کی‌مون را شتاب‌زده خوانده و می‌نویسد، بیانیه‌ی دفتر او "اقدامی نامتعارف و شتابزده‌تر از سخنان اولیه دکتر ولایتی" بوده است.

اقدامی خارج از عرف دیپلماتیک

به نوشته‌ی سایت بازتاب "بخش‌های منتشرشده که با رعایت دقت و امانت و با متن انگلیسی و فارسی منتشر شده، بیش از آن که موید سخن نسبت داده شده از سوی دکتر ولایتی به دبیر کل سازمان ملل باشد، زیر سوال برنده آن عبارت بود."

این گزارش با اشاره به آنچه دفتر ولایتی منتشر کرده می‌افزاید «بان کی مون از منطقه نام برده و به جهان اسلام که دست کم در دو قاره پهناور آسیا و آفریقا از ادیان اصلی محسوب می‌شود، اشاره نکرده است.»

در بخش دیگری از گزارش یاد شده آمده «از سوی دیگر تهدید تلویحی به انتشار فیلم و نوار جلسه نیز اقدامی عجیب‌تر از اقدام اولیه بوده و مغایر با شئونات دکتر ولایتی به عنوان مشاور سیاست خارجی رهبر انقلاب می باشد.»

سایت بازتاب نتیجه می‌گیرد، چنین اقدام‌هایی خارج از عرف دیپلماتیک بوده و "موجب شد تا اصل اجلاس و این دیدارها تحت الشعاع قرار گیرد."

احتمال درخواست ملاقات با موسوی و کروبی

دبیرکل سازمان ملل در تمام دیدارهای سه روز اقامت در تهران که خبر آن منتشر شده، آشکارا نگرانی‌های خود را از آنچه "بحران وضعیت حقوق بشر در ایران" خوانده، و نگرانی جامعه بین‌المللی از فعالیت‌های غیرشفاف هسته‌ای جمهوری اسلامی به آگاهی مقامات این کشور رسانده است.

دبیرکل سازمان ملل در سخنرانی در دانشکده روابط بین‌الملل وزارت امور خارجه نیز گفت که از رهبر جمهوری ایران به صراحت خواسته رهبران مخالفان، فعالان اجتماعی و سیاسی، و دانشجویان و روزنامه‌نگاران زندانی را آزاد کند.

پیشتر خبرهای تایید نشده‌ای حکایت از آن داشت که با کی‌مون در سفر به تهران خواستار ملاقات با دو نامزد معترض به نتایج اعلام شده انتخابات سال ۸۸، میر حسین موسوی و مهدی کروبی که در بازداشت خانگی به سر می‌برند شده است.

جلوگیری از ملاقات با موسوی با "برنامه‌ریزی نیروهای انقلاب"

حسین نقوی ‌حسینی، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس در سخنانی که در نشست هفتگی انصار حزب‌الله ایراد شد، درخواست بان کی‌مون برای دیدار با میرحسین موسوی را تلویحا تایید کرد و به تشریح برنامه‌هایی می‌پردازد که برای جلوگیری از این دیدار به اجرا گذاشته شده است.

خبرگزاری فارس، ۱۴ شهریور از قول نقوی ‌حسینی نوشت، صدها فعال سیاسی در نامه‌ای از بان کی‌مون خواسته بودند با موسوی و کروبی و خانواده زندانیان سیاسی ملاقات کنند تا ‎"در صورت تحقق این مطالبه، حضور او در این اجلاس را تحت‌الشعاع این دیدار قرار دهند."

عضو کمیسیون امنیت ملی می‌گوید «البته این تک دشمن با پاتک برنامه‌ریزی شده نیروهای انقلاب خنثی شد.» او می‌افزاید مطابق این برنامه "یک فهرست بلند از قرار‌های ملاقات برای وی ارسال شد که اگر قرار به ملاقات باشد او باید طبق برنامه عمل کند."

افشاگری‌هایی از درون حکومت

حسین نقوی ‌حسینی در نشست هفتگی انصار حزب‌الله توضیح می‌دهد که در این فهرست تقاضای ملاقات حانواده‌ی هزاران نفر از کشته شدگان جنگ ایران و عراق، در کنار درخواست بسیاری از نهادهای حکومتی از حمله کمیسیون‌های مختلف مجلس گنجانده شده بود که عملا امکان انجام آنها وجود نداشت.

به گزارش خبرگزاری فارس نقوی‌حسینی نتیجه می‌گیرد «با توجه به پیاده‌سازی این راهبرد، بان‌کی‌مون چاره‌ای جز ارائه پاسخ منفی به همه درخواست‌ها نداشت و بر این اساس با بهانه کمبود وقت از همه دیدار‌ها صرف نظر کرد که به این ترتیب توطئه دشمن در این زمینه خنثی شد.»

جمهوری اسلامی تلاش فراوانی کرد تا برگزاری نشست دوره‌ای جنبش عدم تعهد در تهران را به عنوان یک پیروزی بزرگ و نشانه‌ای از بیرون آمدن این کشور از انزوای روزافزون بین‌المللی وانمود کند.

در کنار اظهارات صریح محمد مرسی در مورد فاقد مشروعیت بودن رژیم بشار اسد در مراسم گشایش، انتقادهای تند بان کی‌مون از اوضاع ایران نیز این تلاش را ناکام گذاشت.

به نظر نمی‌رسد رسوایی تحریف سخنان مهم‌ترین شرکت‌کنندگان در این مراسم و برملا شدن "پاتک برنامه‌ریزی شده‌ی نیروهای انقلاب" کمکی به بهبود وجهه‌ی جمهوری اسلامی کند.

Iran Ban Ki-moon und Ali Chamene'i / Ali Khamenei
عکس: Fars
علی اکبر ولایتی، مشاور رهبر جمهوری اسلامی در امور بین‌الملل
علی اکبر ولایتی، مشاور رهبر جمهوری اسلامی در امور بین‌المللعکس: Fars
پرش از قسمت در همین زمینه

در همین زمینه

نمایش مطالب بیشتر