1. رفتن به محتوا
  2. رفتن به مطالب اصلی
  3. رفتن به دیگر صفحات دویچه وله

چرا تروریستان دست به کشتار کودکان می زنند؟

دویچه وله / نادیه فضل۱۳۹۳ آذر ۲۹, شنبه

چگونه ممکن بود که تروریستان شاگردان مکتب را در پاکستان قصابی کنند. توماس البرت، پروفیسور روان شناسی اعصاب در مصاحبه ای با دویچه وله، در مورد این معما روشنی می اندازد و ریشه های آن را واکاوی می کند.

https://p.dw.com/p/1E7yW
عکس: آرشیف - یک سرباز پاکستانی دو کودک را از محل حادثه دور می کند.
عکس: آرشیف - یک سرباز پاکستانی دو کودک را از محل حادثه دور می کند.عکس: Reuters/K. Parvez

دویچه وله: نزدیک به 150 شاگرد مکتب در شهر پیشاور پاکستان توسط طالبان قتل عام شدند. آیا این کار را کسانی مرتکب شدند که دچار اختلال روانی نهایت زیاد هستند؟

توماس البرت: این افراد دچار اختلال روانی به ترتیبی نیستند که دیگر فکر کرده نتوانند. آن ها بسیار خوب هم فکر کرده می توانند و می توانند به طور سازمانیافته جنایات را انجام دهند. این کاملاً برای ما غیر قابل درک است که چگونه می توان با مردم ملکی و حتا اطفال اینگونه با قساوت بدرفتاری کرد و آن ها را قصابی نمود؟ با اینهم این را می توان با این حقیقت توضیح نمود که قاتل، قربانیانش را انسان نمی شمارد، بلکه آن ها را همچون حشرات موذی، اسباب شر و آفت می پندارد.

دویچه وله: با این هم مخالفان یک ذهنیت نیستند، بلکه انسان هایی اند که التماس و گریه می کنند.

توماس البرت: بنابراین بسیار مشکل است تا احساس همدلی و همنوعی را دور انداخت و مخالف را همچون اژدهای مهیبی تصور نمود. برای این کار ضرورت است که فرد درس نفرت آموخته باشد. وقتی که انسان در برابر یک تهدید احساس ناتونی کند، مثلاً در زد و خورد ها وجنگ چیزی از دستش ساخته نباشد، در آن صورت احساس نفرت خلق می شود. سوال اینست که نفرت در برابر کی؟ فقط واعظی کم است تا بگوید «اینست مقصر، اینست هدف نفرت تو». دراین صورت هرگاه شرایط مساعد شود، التماس و گریه (فرد قربانی) که برای قاتل همچون یک شی منفور به نظر می رسد، مایه ارضا می شود.

دویچه وله: شما در مناطق در گیر منازعه به طور سیستماتیک با انسان هایی مصاحبه کرده اید که با قساوت اِعمال خشونت کرده اند. این جنگجویان چه فکر می کنند؟

پروفیسور توماس البرت، استاد روانشناسی و عصب شناسی دانشگاه کونستانز
پروفیسور توماس البرت، استاد روانشناسی و عصب شناسی دانشگاه کونستانزعکس: Universität Konstanz

توماس البرت: هنگامی که انحصار دولت ها بر قدرت قهری از بین می رود، خطر آن وجود دارد که دار و دسته های متشکل از افراد جوان به اصطلاح از چته بپرند و علیه یکدیگر دست به جنایت بزنند. زنان ندرتاً به چنین کاری مبادرت می کنند. وقتیکه ما از این افراد سوال کنیم که هنگام حمله بر روستاها و به راه انداختن قتل عام چه احساس می کنند، این جنگجویان غالباً می گویند که در آغاز مشکل است، اما بعداً میل آن دایمی به یک نوع احساس پیکار جویی و خونریزی نزد شان به وجود می آید. ناگهان از کشتن یک انسان خوشی زیادی به آن ها دست می دهد و حتا کشتن یک انسان به یک ضرورت برای شان تبدیل می شود. از وجود شان ماده ای افراز می شود که شباهت به تریاک دارد. برخی از این افراد حکایت کرده اند که گاهی شبانه اردوگاه شان را برای کشتن ترک گفته اند. البته برای کشتن بز همسایه نرفته اند، البته برای جنگ با دشمن هم نرفته اند، بلکه تنها برا ی اعمال خشونت و قساوت رفته اند.

دویچه وله: آیا چنین گرایشی در فرهنک های مختلف وجود دارد؟

توماس البرت:از قرار معلوم این یک امر فرا فرهنگی است. ما این استعداد زشت را در پنج قاره مورد تحقیق قرار داده ایم. در همه جا که ما جستجو کرده ایم، به طور تعجب انگیزی در کشتن انسان ها، شکار قربانیان و تبهکاری باهم شبیه اند.

دویچه وله:سایر پستانداران این استعداد زشت را ندارند، برعکس از قتل همنوع خود خودداری می کنند. چرا چنین انسان ها به این سهولت دست به کشتار می زنند؟

عکس: آرشیف - یک سرباز پاکستانی دو کودک را از محل حادثه دور می کند.
در حمله طالبان به یک مکتب در پاکستان ده ها کودک کشته شدند.عکس: AFP/Getty Images/A Majeed

توماس البرت: البته شیمپانزه ها قدرت بازدارنده از همنوع کشی را ندارند. نادر نبوده است که جماعت های شیمپانزه ها بر همدیگر حمله کرده و همچنان همدیگر را کشته اند. ما انسان ها به قدرت بازدارنده از کشتار همنوع در خود نیاز نداریم. در نزد ما سیستم آگاهی انکشاف کرده است. هنگامی که اجداد ما شکارچی شدند، صرف حیوانات دیگر را شکار نمی کردند. ما با سیستم آگاهی که در قسمت جلوی مغز ما قرار دارد، آموخته ایم که چگونه خود را قانونمند سازیم. ما می توانیم خویشتندار باشیم، ما می خواهیم اخلاقی عمل کنیم، انصاف بیاموزیم و این قانونمندی را رعایت کنیم . اما همچنان امکان آن وجود خواهد داشت که این قانونمندی را فراموش کنیم و کسانی را وادار سازیم تا دیگران را بکشند.

دویچه وله:شمپانزده های کوتاه قد یا بونبوها نیز به عین ترتیب شکار می کنند. با اینهم صرفاً به طور استثنایی به قتل دست می زنند.

توماس البرت:آن ها یک ترفند دیگر دارند. از آمیزش جنسی تنها برای تولید مثل کار نمی گیرند، بلکه برای حل منازعه نیز استفاده می کنند. هرگاه چنین فرهنگی به وجود آید، یک راه حل دلچسپ دیگر خواهد بود. اما تا حال اصل « عشق بورز، جنگ نکن» چندان موفق نبوده است.

دویچه وله:آیا فکر می کنید که هر انسان می تواند تحت شرایط مقتضی با قساوت رفتار کند؟

توماس البرت:شما و من مستثنی هستیم. در غیر آن ، بلی . متاسفانه چنین است. شما می توانید شمار زیاد انسان ها را به قتل بر انگیزید، به ویژه هنگامی که آن ها در اغاز سال های جوانی به کشتار شروع کنند.