هیئت اتحادیه اروپا: فساد روند انکشاف را با خطر مواجه می‌کند
۱۳۹۷ فروردین ۱۳, دوشنبه
هیئت اتحادیه اروپا گفته است که فساد در افغانستان بر روند انکشاف تاثیر منفی می‌گذارد و همچنین سبب می‌شود تا جرایم دو برابر افزایش یابد. پییر مایدون سفیر اتحادیه اروپا در افغانستان در اعلامیه‌ای گفته است که حکومت افغانستان و همکاران بین‌المللی‌اش می‌توانند تلاش‌های مبارزه با فساد را منسجم‌تر سازند.
افغانستان در حال حاضر برای پیشبرد امور حکومت‌داری به کمک‌های بین‌المللی وابسته است. ۶۵ درصد بودجه عادی و ۱۰۰ درصد بودجه انکشافی حکومت را جامعه جهانی تمویل می‌کند.
عزت الله ادیب، عضو سازمان دیدبان شفافیت می‌گوید چنین کمپاین‌هایی برای مبارزه با فساد بسیار مهم است، چونکه مردم از ضایع شدن حقوق شان آگاه می‌شوند. او تاکید می‌کند که نخستین مسئولیت را در راستای مبارزه با فساد حکومت افغانستان دارد: «اتحادیه اروپا با توجه به مسئولیتی که دارد این کمپاین را آغاز کرده است اما مسئول اصلی حکومت است و باید در رابطه به کارکردها و کاستی‌های مبارزه با فساد پاسخ دهد.»
آقای ادیب می‌گوید در صورتی که حکومت افغانستان نتواند از موفقیت برنامه‌های مبارزه با فساد برای کشورهای کمک کننده اطمینان دهد، این احتمال وجود دارد که حامیان مالی افغانستان کمک‌های شان را قطع کنند.
در حالی که حکومت افغانستان به جامعه جهانی وعده داده است تا از طریق مبارزه با فساد و جمع آوری شفاف عواید زمینه را برای خودکفایی مالی فراهم می‌کند اما به نظر می‌رسد افغانستان هنوز تا رسیدن به خودکفایی مالی راه درازی در پیش دارد.
اتحادیه اروپا با استقبال از ایجاد محکمه اختصاصی عدلی و قضایی مبارزه با فساد اداری گفته است که در این زمینه باید کار بیشتر صورت گیرد، راهبردها و اسناد مرتبط با مبارزه با فساد باید در عمل پیاده شوند و مردم باید شاهد تغییرات باشند. اتحادیه اروپا تاکید کرده که فساد توانایی افغانستان برای رسیدن به خودکفایی زیر پرسش قرار می‌دهد.
اقدامات افغانستان
حکومت افغانستان در ظاهر اقداماتی را برای مبارزه با فساد انجام داده است. چنانچه برخی از دوسیه‌های کلان فساد توسط مرکز عدلی و قضایی مبارزه با فساد اداری بررسی و رسیدگی می‌شود. برخی از مقامات پیشین و کنونی در این محکمه احضار شده و در برابر اتهام‌ها پاسخ داده‌اند.
برخی از قوماندان‌های امنیه، اعضای شوراهای ولایتی و جنرالان وزارت‌های دفاع و داخله در این محکمه احضار شده و به اتهامات شان پاسخ داده‌اند ولی آگاهان می‌گویند این محکمه بیشتر جنبه نمایشی دارد و فاسدان قدرتمند در این محکمه حاضر به پاسخگویی نیستند.
فساد سیاسی
تحلیلگران به این باورند که فساد در افغانستان ریشه سیاسی دارد زیرا کرسی‌های حکومتی به گونه رشوت به زورمندان و جریان‌های سیاسی تقسیم می‌شوند و در چنین وضعیتی هیچ ضمانتی برای مبارزه با فساد وجود ندارند.
جیلانی زواک آگاه مسایل سیاسی به دویچه وله گفت: «در افغانستان فساد علت سیاسی دارد. تا زمانی که این علت سیاسی از بین نرود، فساد نیز از بین نمی‌رود.» به باور آقای زواک کرسی‌های دولتی به عنوان «مال غنیمت» برای زورمندان داده شده است.
به باور تحلیلگران تقسیم قدرت سیاسی با چنین شیوه‌ای فسادزا است و وزیرانی که از این راه به قدرت رسیده‌اند فکر می‌کنند که پیش از پایان یافتن عمر سیاسی شان باید از با استفاده از میکانیزم‌های فساد آلود، زر اندوزی کنند و پول به دست آورند.
آقای زواک می‌گوید: «تا زمانی این وضعیت از بین نرود، تا زمانی که قانون جای بی‌قانونی را نگیرد، تا زمانی که به قدرتمندان محلی امتیاز داده شود، فساد نیز ادامه خواهد یافت.»
شکایت مردم
شهروندان افغانستان می‌گویند مقامات دولتی همیشه در رسانه‌ها از مبارزه با فساد سخن می‌گویند، در حالی که در عمل، فساد همچنان بیداد می‌کند. فریدون یک شهروند افغانستان گفت: «در دوایر دولتی فساد به اوج خود رسیده است. کار مردم را در ادارات به تعویق می‌اندازند تا یک چیزی برایشان بدهیم. برای گرفتن لایسنس و جوازسیر باید هفته‌ها سرگردان شوی.»
نصیر احمد باشنده شهر کابل که خود شاهد رشوه ستانی و فساد در نهادهای امنیتی بوده به آبادی افغانستان باور ندارد زیرا به باور او فساد به اندازه‌ای گسترده است که سبب می‌شود فاصله مردم از حکومت با گذشت هر روز بیشتر شود. او از فساد گسترده در نهادهای امنیتی شکایت دارد و می‌گوید معیار اصلی در این نهادها رشوت است: «وقتی به حوزه‌های شهر کابل بروید، می‌فهمید که فساد یعنی چی؟ ما با حوزه برخوردیم. من فکر نمی کردم که به این اندازه فساد باشد. وقتی آنجا بروی نماینده جنایی و آمر حوزه کش می‌کنند و می‌گویند چند می‌دهی که رها کنم. در آن وقت است که می‌فهمی افغانستان دیگر جور نمی‌شود.»
با وجود تلاش‌های حکومت، سازمان شفافیت بین‌المللی، افغانستان را در گزارش سال ۲۰۱۷ خود، از جمله بین فاسدترین کشورهای جهان رده‌بندی کرده است.
ح. همراز