نگرانی از رشد سریع نفوس افغانستان

این وزارت برنامه ای را برای کاهش زاد و ولد در افغانستان روی دست گرفته و شامل استراتژی پنج ساله این وزارت کرده است. جلوگیری از زاد و ولد هنوز در افغانستان عام نیست و در بیشتر مناطق افغانستان این امر گناه پنداشته می شود. اما وزارت صحت عامه تلاش دارد تا از طریق ملا امامان مساجد و نمایندگان پارلمان در این مورد به مردم افغانستان اطلاع رسانی کند.

ثریا دلیل، سرپرست وزارت صحت عامه افغانستان، روز سه شنبه 9 حوت 1390/ 28 فبروری 2012، گفت: «محور اصلی در پلان استراتژیک صحت عامه، بهبود صحت مادران و صحت اطفال، کاهش مرگ و میر مادران و اطفال و بالاخره تامین صحت خانواده هاست».

خانم دلیل گفت در صورتی که برنامه های تنظیم خانواده در افغانستان تطبیق نشود رشد نفوس این کشور سیر بسیار سریع را خواهد پیمود: «رشد نفوس یک مشکل مهم اجتماعی و اقتصادی است. پیش بینی شده که در چهل سال آینده در هرسال یک میلیون افزایش خواهد یافت. براساس پیش بینی های ملل متحد، نفوس افغانستان تا سال 2025 به 47 میلیون و در سال 2050 میلادی به 76 میلیون تن افزایش خواهد یافت».

افزایش نفوس، کمبود منابع اقتصادی

به گفته خانم دلیل جمعیت افغانستان در حالی رشد سریع خود را می پیماید که منابع اقتصادی و محیط زیستی برای رفع نیازمندی های افغان ها ثابت است و افزایشی در آن دیده نمی شود. چون رشد بی رویه نفوس و عدم افزایش منابع اقتصادی ممکن است به فقر گسترده منجر شود، تنظیم خانواده راه اساسی مبارزه با فقر در افغانستان دانسته می شود.

براساس آمار رسمی وزارت صحت عامه افغانستان، حد اوسط ولادت یک زن در افغانستان 5.1 طفل می باشد که در مقایسه با کشورهای همسایه افغانستان بسیار بالا است. اوسط تولدات در ایران در هر مادر 2 طفل و در تاجیکستان در هر مادر 3 طفل می باشد.

هرچند کنترول زاد و ولد را برخی مردم افغانستان غیراسلامی می دانند، اما ثریا دلیل می گوید در دیگر کشورهای اسلامی برنامه کنترول زاد و ولد پیاده شده است: «بعضی کشورهای همسایه و کشورهای مسلمان تجارب بسیار مثبت و چشم گیری را در کاهش میزان حمل ها و تولدات نشان دادند. ایران در 15 سال توانست شمار تولدات را از 5 به 2 طفل کاهش دهد».

بر بنیاد آمار وزارت صحت عامه تنها یک سوم ولادت ها در افغانستان توسط داکتران مسلکی انجام می شود. خانم دلیل گفت: «ارقام نشان می دهد که سطح آگاهی در نزد زوج ها در مورد شیوه های وقفه بین حاملگی بلند است. یعنی 90 درصد در مورد فاصله دهی ولادت ها آگاهی دارند».

اما او افزود که تنها 22 درصد مردم افغانستان از شیوه های فاصله دهی ولادت ها استفاده می کنند. تلاش می شود تا از طریق تربیه قابله های بیشتر، جلو مرگ و میر مادران گرفته شود.

در حال حاضر از هر 10 نوزادی که در افغانستان تولد می شوند، یک تن آنها پیش از پنج سالگی جان می دهد. این در حالی است که برنامه تنظیم خانواده به جز در کابل در ولایات افغانستان به صورت جدی پیگیری نمی شود.

گزارشگر: حسین سیرت، کابل

ویراستار: عارف فرهمند