موضوعات کلیدی ديدار رييس جمهور روسيه از هندوستان

تقويت روابط

هدف اصلي ديدار مدويدف از سفر به هندوستان متقاعد ساختن هند از اهميت ماسكو است، در حالي كه رابطهء هند با ديگر قدرتهاي غربي نزديكتر است. مدويدف در پي سفرهاي رهبران بريتانيا، ايالات متحده امريكا، فرانسه و چين به هندوستان در ماههاي اخير، به اين کشور سفر ميکند.

به نظر ميرسد روابط رو به گسترش هندوستان با ايالات متحده امريكا، كه با امضاي توافقنامه هستهاي غيرنظامي مورد تاکيد قرار گرفت، روسيه را مضطرب ساخته است. زيرا دهلي جديد تلاش دارد براي مدرنيزه كردن ذخاير اسلحه و جتهاي جنگي كهنه ساخت روسيه اش، دست به سوي ديگر كشورها دراز كند.

اما با توجه به تاريخ همكاري هاي نزديك ميان روسيه و هند كه از زمان حكومت شوروي سابق آغاز مي شود و نيز اين كه هر دو كشور عضو گروه «جي 20» هستند، روابط نزديکتري در مسايل جهاني دارند. گروه «جي 20» متشكل از وزيران اقتصاد و مسوولان بانكي بيست اقتصاد مطرح جهان هست. همچنان روسيه و هندوستان هر دو عضو گروه «بريك» هستند که كشورهاي برازيل و چين نيز اعضاي آن مي باشند.

هند درباره افغانستان نگراني هاي استراتژيكي و امنيتي دارد، اما در اين كشور به طور مستقيم نفوذ كافي ندارد. هندوستان به روسيه همچون شريك مهم در خنثا کردن نفوذ چين در اين كشور و در کل منطقه، به شمول كشور همسايه اش، پاكستان، مي بيند كه با سلاحهاي اتومي مجهز مي باشد. هند به اين نظر است که از طريق مذاكرات سه جانبه هند، روسيه و چين نمي تواند به چنين چيزي دست يابد.

در حالي كه مدويدف اميدوار است نشانه هايي از مستحکم بودن روابط ماسکو و دهلي جديد بيابد، دهلي جديد احتمالا به دنبال پشتيباني بي قيد و شرط براي تلاشهاي بلندپروازانه اش جهت كسب يك كرسي دايمي در شوراي امنيت سازمان ملل است. در ماه هاي اخير، پاريس و واشنگتن در اعلاميه هايي حمايت خود را از اين هدف اعلام كرده اند.

قدرت اتومي

روسيه مصمم است که در بخش انرژي براي هندوستان تکنولوژي فراهم کند. هندوستان شديداً به انرژي ضرورت دارد. اين کشور مي خواهد تا سال ۲۰۳۲ بر قدرت برق اتومي اش ۶۳ هزار ميگاوات بيافزايد.

روسيه، بزرگترين توليد كننده انرژي در سطح جهان، در تامين تقاضاي رو به افزايش هند با فرانسه و ايالات متحده رقابت دارد.

شركت هاي امريكايي هنوز به سرمايه گذاري در بازارهاي هند بي ميل هستند. دليل اين امر، تصويب قوانيني است که به نظر آن ها، محدوديت خلق مي کند. اين قوانين در ماه آگست توسط نمايندگان مجلس هندوستان تصويب شدند که به عرضه كنندگان دولتي روس و فرانسه اجازه سرمايه گذاري در يك بازار پرمنفعت مي دهند.

در ماه مارچ، ولاديمير پوتين، نخست وزير روسيه در ديداري از هندوستان با عرضهء ۱۶ رآكتور اتومي به اين كشور توافق كرد.

بخش دفاعي

روسيه به عنوان شريك نزديك اقتصادي و سياسي هندوستان از زمان حكومت شوروي، بازار دفاعي هند را براي ده ها سال قبضه كرده بود. اين كشور ۷۰ درصد تجهيزات نظامي هند را تامين مي كند.

اما هند كه يكي از بزرگترين وارد كنندگان اسلحه است، در سال هاي اخير با توجه به پيشرفت هاي تسليحاتي چين، دنبال متنوع كردن فهرست كشورهاي سفارش گيرنده است. به اين ترتيب دهلي جديد مي خواهد در زمينه خريداري تسليحات قراردادهايي با ايالات متحده امريكا، اروپا و اسراييل ببندد.

با اين وجود، هند بايد براي حفظ قراردادها جهت خريداري هواپيما، تانك، كشتي و سيستم هاي موشكي روسي، ميلياردها دالر هزينه كند. به اين ترتيب ماسكو شريك اصلي هند در بخش دفاعي باقي مي ماند.

سال گذشته، هند و روسيه درباره دو قرارداد نظامي به توافق رسيدند. اين قراردادها شامل يك معاهده ده ساله تسليحاتي، هواپيمايي و حفظ قراردادهايي با ارزش بالقوه دست كم پنج ميليارد دالر مي شود.

بخش تجارت

تجارت بين هند و روسيه در سال ۲۰۱۰ به ۷،۵ ميليارد دالر رسيد. هردو طرف توافق كرده اند كه در طول پنج سال ميزان معاملات تجارتي شان به ۲۰ ميليارد دالر برسد. اين در حالي است كه تجارت روسيه با چين، رقيب آسيايي هند، در ده ماه نخست سال روان ۴۷،۵ ميليارد دالر مي باشد. اين ميزان معاملات تجارتي، حجم تجارت هند و روسيه را کمتر نشان مي دهد.

احتمالاً گسترش روابط تجارتي در ديدار رييس جمهور روسيه از هند از موضوعات اصلي خواهد بود. مدويدف را در اين سفرش هياتي متشکل از مسوولان تجارتي و اقتصادي همراهي مي کند. مقامهاي هندوستان، مرزهاي همكاري را مشخص كرده اند. به اين ترتيب بخشهاي تکنولوژي و داروسازي در مركز گفتگوها خواهند بود.

رويترز/ مهرنوش انتظاري

ويراستار: عارف فرهمند