مرگ ملا عمر چه تاثیری بر مذاکرات صلح می‌گذارد؟
۱۳۹۴ مرداد ۷, چهارشنبه
روز چهار شنبه ابتدا شورای امنیت ملی روی این موضوع بحث کرد. گفته شده که پاکستان خبر مرگ ملا عمر را در اختیار حکومت افغانستان قرار داده است. پیش از این که اعلامیه ریاست جمهوری مبنی بر تایید مرگ ملا عمر نشر شود، معاون سخنگوی رئیس جمهور غنی با احتیاط سخن گفت و تاکید کرد که فقط گزارش مرگ ملا عمر را دریافت کرده است.
ملا عمر هیچ‌گاهی در محضر عام ظاهر نشده و سخنرانی نکرده است. حتی در زمانی که طالبان بر 90 درصد خاک افغانستان تسلط داشتند، تعداد محدودی با او دیدار کرده بودند. طالبان هنوز قدرتمندترین گروه مسلح مخالف دولت و در حال حاضر مصروف جنگ خونین با نیروهای دولتی اند.
در آخرین مورد گروه طالبان به مناسبت عید فطر پیامی منتسب به ملا عمر منتشر کرد. در این پیام برای نخستین بار این گروه مذاکره را برای ختم جنگ مشروع خوانده بود. رئیس جمهور غنی از این پیام ملا عمر استقبال کرد در حالی که ملا عمر دو سال پیش وفات کرده است.
صلح بدون ملا عمر
خبر مرگ ملا عمر در حالی نشر شده که قرار است دومین دور مذاکرات صلح بین حکومت افغانستان و طالبان در پاکستان انجام شود. مرگ ملا عمر می‌تواند تاثیر زیادی بر گفتگوهای صلح داشته باشد. آگاهان می‌گویند در صورتی که طالبان رهبر نداشته باشند، حکومت با چه کسی مذاکره می‌کند. در حالی که هنوز طالبان مرگ و زندگی ملا عمر را تایید نکرده و معلوم نیست که پس از او چه کسی رهبری طالبان را به عهده خواهد گرفت.
معاون سخنگوی رئیس جمهور گفت که بحث‌ها بر سر زمان، مکان و اعضای هیئت دومین دور مذاکره با طالبان جریان دارد. آقای هاشمی نگفت که مرگ ملا عمر چه تاثیری می‌تواند به گفتگوهای صلح داشته باشد.
هاشمی افزود: «مقامات افغان با تمرکز کامل روی این موضوع کار می‌کنند، زمانی که ترکیب هیئت نهایی شود و محل برگزاری آن صد درصد و زمان آن نیز تعیین گردد، مردم افغانستان در جریان قرار خواهند گرفت.»
اما برخی از سخنگویان حکومت به این باورند که حکومت با گروه طالبان مذاکره می‌کند و مرگ ملا عمر نمی‌تواند این گفتگوها را صدمه بزند. جاوید فیصل سخنگوی ریاست اجراییه روز سه شنبه گفت: «از ابتدا هم مذاکره با ملا عمر نبوده، با گروه طالبان و همچنان گروپ‌های دیگری که شامل جنگ هستند با آن‌ها مذاکره شده است. نماینده طالبان معرفی شده و حکومت با آن‌ها مذاکره می‌کند.»
این نگرانی نیز وجود دارد که مرگ ملا عمر روند صلح را صدمه خواهد زد. نخستین موضوعی که رسانه‌های افغانستان مطرح کرده، تعویق گفتگوهای صلح است. قرار بود دومین دور مذاکرات روز 31 جولای در اسلام‌آباد برگزار شود اما این احتمال وجود دارد که عدم حضور نمایندگان طالبان سبب برگزار نشدن دومین دور مذاکرات خواهد شد.
آقای هاشمی نیز گفت که هنوز مشخص نیست چه زمانی دومین دور مذاکرات برگزار می‌شود: «صحبت‌ها و آمادگی‌ها برای دور بعدی مذاکرات صلح جریان دارد. هدف ما آوردن صلح است و موقف رئیس جمهور افغانستان نیز آوردن صلح پایدار است.»