تلاش اتحادیه اروپا برای امضای موافقتنامه مهاجران با مصر
۱۳۹۵ مهر ۱۰, شنبهسه روز قایق پناهجویان در بستر آب های مدیترانه قرار داشت. پس از آن عبدالفتاح السیسی رئیس جمهور مصر از این خبر سخن به زبان آورد. اواسط هفته گذشته بیش از ۲۰۰ پناهجو غرق شدند. در یک قایق کهنه در مجموع بیش از ۴۰۰ نفر حمل می گردید، اما این قایق تنها حداکثر برای نیمی از این رقم جا داشت.
چندین بار قاچاقچیان پناهجویان را از مکان های مختلف ساحل مصر در قایق داخل کردند. همین دلیل بود که این قایق پس از چند کیلومتر غرق شد. اردوی مصر قادر به نجات ۱۶۳ نفر گردید. اما انسان های که در داخل قایق گیر مانده بود، همه غرق شدند.
السیسی روز شنبه در سخنرانی اش در افتتاح یک پروژه اجتماعی مسکن در نزدیکی شهر اسکندریه گفت که برای چنین فاجعه ای هیچ بهانه ای نمی تواند وجود داشته باشد. السیسی گفت که این پروژه قرار است ۱۶۰۰ خانواده عمدتا از محله های فقیرنشین "مصر" را سقفی بالای سرشان بدهد. او خطاب به هموطنانش گفت که "نباید از این کشور پناهجو وجود داشته باشد."
او در ادامه گفت که حکومت مردمش را تنها نمی گذارد. او اعتراف کرد که مصری ها از وضعیت دشوار کشور به سوی اروپا فرار می کنند؛ اما او گفت که "چرا شما کشور تان را ترک می گوید؟ آیا فرصت های شغلی در کشور ندارید؟" خودش به جواب گفت چرا نه، شما فرصت های شغلی دارید. اما او دقیقا نگفت که در کجا کار وجود دارد.
بیکاری جوانان در جهان افزایش یافته است
در حال حاضرمیزان بیکاری در مصر به ۱۳ درصد می رسد و در بین جوانان به ۴۰ درصد رسیده است. برای کسانی که فکر فرار در سر دارند، السیسی یک پیام روشن داشت. او خطاب به آنها گفت که شما باید بدانید، که دولت علیه همه کسانی که می خواهند کشور را به طور غیرقانونی ترک بگویند، مصم برخورد خواهد کرد. السیسی در ادامه گفت: «اما شما همچنین باید بدانید که واقعیتی که ما در آن زندگی می کنیم را باید تغییر دهیم.»
انتقاد از وضعیت حقوق بشر
این امر در واقع قابل پیش بینی بوده و احتمالا سوال برانگیز به نظر می رسد؛ نه تنها به دلیل اقتصادی، بلکه به دلیل اوضاع سیاسی نیز مردم مصر را ترک می گویند. وب سایت وابسته به اخوان المسلمین مصر "مانیتور شرق میانه" علیه حکومت السیسی اتهامات جدی مطرح کرده است.
گفته شده که دولت هرچه بیشتر به نقض حقوق بشردست می زند و این امر منجر به فرار مصری ها از کشور گردیده است. در وب سایت آمده است: «سرکوب وحشیانه آزادی بیان توسط حکومت السیسی، اغلب بیشتر به یک پدیده قابل مشاهده تبدیل شده است، ناپدید شدن، شکنجه و تجاوز جنسی مسائلی اند که منجر به فرار مصری ها از کشورشان به منظور دستیابی به یک زندگی بهتر گردیده و این کشور را در جمع ۱۰ کشور اول جهان که پناهنده دارند، قرار داده است.»
همچنین سازمان عفو بین الملل نیز مصر را به نقض جدی حقوق بشر متهم می کند. در گزارش ۲۰۱۶ این سازمان آمده است که "منتقدان حکومت، نمایندگان پیشرو جامعه، فعالان سیاسی و اعضای اپوزیسیون دستگیر و بازداشت شده اند و برخی از آنها به زور برده شده و ناپدید شده اند."
پناهندگان از افریقا و شرق میانه
در صحنه بین المللی، السیسی چندی قبل در مورد آمار دلگیر کننده ای بحث به راه انداخت. او در اوایل ماه سپتمبر در دیدار با اعضای مجلس سنای ایتالیا اعلام کرده که کشورش در حال حاضر به پنج میلیون پناهجو از افریقا و کشورهای عربی پناه داده است. او تعهد سپرده است که این پناهجویان بدون در نظر گرفتن وضعیت اقتصادی کشور، مانند مصری ها به همه خدمات صحی و آموزشی دسترسی دارند.
صدراعظم آلمان: مشکل اصلی مهاجرت از افریقا است
کمیساریای سازمان ملل متحد در امور پناهندگان (UNHCR) آمار دیگری را ارائه کرده است. بنابرین سال گذشته ۲۵۰ هزار پناهجو ثبت گردیده بود و احتمالا امسال تنها ۱۸۷ هزار پناهجو در مصر وجود دارد. تنها ۱۱۷ هزار تن از سوریه اند.
خشونت علیه پناهجویان
بنیاد مصری برای حمایت از پناهندگان "بنیاد مصری برای حمایت از حقوق پناهندگان" یک تصویر دلگیرکننده از وضعیت پناهجویان را بیرون داده است. ناآرامی های سیاسی در این کشور به رشد بیگانه ستیزی کمک کرده است. خشونت علیه پناهجویان افزایش یافته است. همچنین تعداد بازداشت های خودسرانه افزایش یافته است.
هم زمان پولیس به طور فزاینده تمایلی به بررسی جنایاتی که علیه پناهجویان صورت می گیرد، ندارد. این بنیاد در صفحه اینترنتی اش نوشته است که "دسترسی به عدالت یک مشکل است که هنوز هم در این کشور باقی مانده است." از آنجایکه اکثر پناهجویان در مصر سندی در دست ندارند، مربوط اقلیت های قومی و مذهبی اند و زبان را هم نمی فهمند و از نظر اقتصادی آسیب پذیرند، بیشتر در معرض خطر نقض حقوق بشر قرار می گیرند.
کمیساریای عالی پناهندگان برای نیمه اول سال ۲۰۱۶ از حدود ۱۱۵ هزار پناهجو که از طریق دریای مدیترانه به ایتالیا وارد شده اند، صحبت می کند. این در حدود یک هزار نفر کمتر از سال گذشته است. با این حال، رقم پناهجویان که از مصر می آیند، افزایش یافته است. این گروه در سال گذشته پنج درصد از پناهجویان را تشکیل می دادند و بر اساس گزارش کمیساریای عالی پناهندگان این رقم امسال تا کنون به نه درصد رسیده است.
قصد امضای توافقنامه با مصر
در حال حاضر اتحادیه اروپا احتمالا در نظر دارد که بر اساس مدل توافقنامه ای که با ترکیه بسته است، با مصر نیز توافقنامه ای را به امضا برساند. براساس اظهارات مارتین شولتس رئیس پارلمان اروپا این توافقنامه باید مانع آمدن پناهجویان از شمال افریقا گردد. او گفته است که "ما این راه را باید بپیمایم".مرکل: با افغانستان، پاکستان و کشورهای افریقایی، روی بازگشت پناهجویان گفتگو و توافق شود
البته این توافقنامه در قسمت از بین بردن علت فرارها نیز تاثیرگذار خواهد بود. رودیریش کیزفتر، سیاستمدار امور خارجی و دفاعی آلمان می گوید که "هدف ما باید این باشد که کشورهایی مانند مصر، تونس و همچنین در چند سال آینده لبنان، ثبات داشته باشند و خودشان خودکفا شوند". او در ادامه می افزاید که "ما زمانی به این هدف می توانیم نایل آییم که زمینه آموزش و کار را ایجاد کنیم و یا هم برنامه های ساختاری روزمره و اقدامات حداقل مانند آب پاک آشامیدنی و یا مراقبت های بهداشتی و تغذیه خوب را برای مردم این کشور ها ارائه کنیم". همچنین در مورد حقوق بشر نیز باید صحبت شود. مارتین شولتس نیز روی این امر تاکید کرده و می گوید که همکاری با این کشور ها باید جامع باشد.
کریستین کنیپ/ن.ک.ا