تاثیرات منفی «بهار عربی» بر اقتصاد

شورش ها در خاورمیانه و شمال افریقا بیشتر با سیاست سروکار داشته است تا اقتصاد، هرچند شروع اعتراض ها در تونس منشای معیشتی داشت. کشورهایی مانند مصر دارای اقتصاد برنامه ریزی شده سوسیالیستی نبودند.

فولکر پرتیس، رییس بنیاد آلمانی برای امور بین المللی و امنیتی در برلین می گوید: «با درنظرداشت معیارهای بین المللی، بانک های مصر نظم خوبی دارند، اما آنها فقط به 30 خانواده ای قرضه می دهند که روابط خوب با رژیم دارند».

مارکوس لووه از بنیاد توسعه آلمان می گوید یکی از پیامدهای این طرزکار این است که 99 درصد شرکت های مصری تصدی های کوچک خانوادگی می باشند که مالکان آنها انتخاب دیگری ندارند، جز این که مستقل باشند.

رشد پایین

لووه می گوید: «در بسیاری بخش ها ما تاثیرات منفی این انقلاب را می بینیم. در همه کشورها رشد اقتصادی پایین آمده است». برخی سکتورهایی که قبلاً برای مصارف داخلی تولید می کردند، اکنون سقوط کرده اند.

به گفته لووه، «دلیل این امر این است که اعتماد مصرف کننده ها به سرعت کاهش یافته است. عدم اطمینان نسبت به توسعه آینده نقش بزرگی بازی کرده است». این عدم اطمینان همچنان مانع سرمایه گذاری خارجی شده است، زیرا قدرت رقابت کاهش یافته است.

لووه علاوه می کند: «بسیاری دست مزدها نزدیک به خط فقر اند، به این دلیل که بسیاری کارگران آموزش وپرورش کافی ندیده اند، مولدیت در این کشورها در مقایسه با بسیاری کشورهای آسیایی به طور قابل ملاحظه ای پایین است».

حکومت جدید مصر در حال مبارزه با کسر بودجه فزاینده است. دلایل این کسر بودجه، اقتصاد ضعیف، هزینه بالای قرضه ها، همراه با یارانه های بلند دولتی برای انرژی و مواد غذایی می باشد.

حنان مرسی از بانک اروپایی برای بازسازی و توسعه می گوید: «یارانه ها یک پنجم مصارف دولت را تشکیل می دهد و سرمایه گذاری خصوصی ای که به طور عاجل مورد نیاز می باشد، مثلاً در بخش زیرساخت ها فراموش شده است».

مشکلات انرژی و آب

حکومت مصر می خواهد در برنامه یارانه ها اصلاحات به وجود آورد زیرا چنین کاری پیش شرط به دست آوردن قرضه ای بالغ بر پنج میلیارد دالر امریکایی از صندوق بین المللی پول می باشد. حکومت مصر تقاضای چنین قرضه ای را نموده است.

برونو وین، رییس بورد تمویل کنندگان توسعه یی (دی ای جی) به این نظر است که نیاز به سرمایه گذاری در زیرساخت منطقه نیز بیانگر مساعدت برای سرمایه گذارن می باشد. کشورهایی مانند مصر علاقمند پرداختن به تجارت انرژی و فن آوری محیط زیست می باشند.

او می گوید: «مصر خلاء بزرگ انرژی دارد. این امر به تنهایی سرمایه گذاران را به دور نگه می دارد. علاوه بر این، مصر در دو تا سه سال دیگر با مشکل بزرگ آب رو به رو می شود، زیرا آب به سرعت آلوده می گردد».

بنابراین، به نظر وین، مصر نیاز به سرمایه گذاری روی دستگاه های برق، تسهیلات تصفیه آب و سیستم ذخیره آب برای آبیاری دارد. او نتیجه گیری می کند که «ما آلمانی ها فن آوری و تجربه ضروری (در این زمینه) را داریم. ما باید آن را در مصر به کارببندیم».

به گفته وین، در صورتی که در آنجا اطمینان حقوقی قوی تر وجود داشته باشد، مانند بسیاری کشورهای عضو گروه "بریکس" یعنی برازیل، روسیه، هندوستان و چین، برای تاجران آسانتر می شد که شعبه هایی را باز کنند.

نفوذ سیاسی و نظامی

فابریسه کالیت، مدیر سرمایه گذاری در شرکت «ابراج کاپیتل» نیز روی مساعدت ها برای سرمایه گذاری در منطقه تاکید می نماید. «ابراج کاپیتل» شرکت سرمایه گذاری دارای تخصص برای کشورهای رو به توسعه است.

کالیت می کوشد یک اصل به ویژه در تصمیم گیری برای سرمایه گذاری در کشورهای عربی رعایت شود. اصلی که او از آن صحبت می کند، به صورت ساده چنین است: «در صورتی که مسأله نفوذ سیاسی مطرح باشد ما نمی خواهیم تجارت کنیم».

او می گوید هرگاه یک شرکت وابسته به تحولات سیاسی باشد، برای سرمایه گذارن بسیار مشکل است تا تحولات بعدی را ارزیابی کنند. کالیت علاوه می نماید: «افزون بر این، خطر فساد و تشدید اِعمال نفوذ سیاسی وجود دارد، که ما خواهان چنین چیزی نمی باشیم».

پیش از انقلاب، اردوی مصر نفوذ زیادی بر اقتصاد کشور داشت. پرتیس می گوید: «بعد از انتخاب محمد مرسی رییس جمهور جدید مصر ما شاهد یک نوع آتش بس بین رهبران نظامی و سیاسی می باشیم. رییس جمهور مقام های ارشد اردو را از پست های شان برکنار نمود. در عین زمان او وظایف نبستاً ممتازی را به آنها هنگام سوق دادن شان به تقاعد واگذار کرد». پرتیس علاوه می کند که این پیام روشنی برای ارتش بود، یعنی «ما می خواهیم شما مطیع باشید و به امتیازات اقتصادی تان کاری نداریم».