بنگله دیش؛ جایی که روحیه آزاد در آنجا آزاد نیست

با وجود این واقعیت ها، مطبوعاتی که خود را به زنجیر کنترول خارج از آن محدودیت های اخلاقی می بندد که اقتضای یک ژورنالیسم مسئولانه است، در آخرین تحلیل در جهت کسب اعتماد عامه و یا تاثیر گذاری بر افکار عامه، ناکام می گردد. دیگر مردم به یک رسانه خبری محدود نمی باشند. از کلماتی که به صورت شفاهی اظهار می شوند، تا وبلاگ های نظارتگر، همواره کسانی وجود دارند که می خواهند این "برادر بزرگ" را مطمئناً سرجایش بنشانند و یا اینکه دست کم از وی حساب باز ستانند.

آزادی مطبوعات شاید کارها را درهم و برهم کند و همواره کسانی هستند که مطبوعات را درد سر می پندارند، اما تنها زمانی موقع آنست که مطبوعات را مهار زد که از مرزهای اخلاقی در گذرد و یا اینکه اقدامات آن احتمالاً به زیان عامه مردم تمام شود. در حالیکه این مسأله که چه کسی تعیین می کند مرزها تخطی گردیده اند، خود یک موضوع پیچیده می باشد و غالباً پیکار تا اینجا به درازا نمی کشد. آزادی بیان، هم برای مطبوعات و هم برای عامه مردم با خطرات پنهان و واقعی از جانب واقعیت های نیرومندی مانند حکومت ها، شرکت ها، گروه های سیاسی و مذهبی مواجه می باشد. چنین امری در تمام جهان اتفاق می افتد، اما در کشوری مانند بنگله دیش که بعد از انتخابات شرم آور، اصل مشروعیت حکومت مورد شک و تردید قرار دارد، اندیشه سرکوب کردن آزادی فکر، یک ساز و کار بسیار راحت برای خفه گردانیدن ناراضیان برحق و توجیه اعمال جانبدارانه غیر عادلانه می باشد.

البته همواره در رسانه های بنگله دیش برخی تابوها یا مسائل ناگفتنی وجود دارند. حرف زدن در مورد اردو حرام است. شرکت های مواصلاتی و مخابراتی که بیشترین اعلانات را می دهند، به حال خود شان گذاشته می شوند. حتا مجامع کمک کننده و رسانه ها خود، به طور عام با آن ها محتاطانه برخورد می کنند. اما در همین اواخر کانال های مطبوعاتی عامه به رسانه های تبلیغاتی حکومت داکه تبدیل شده اند. در مباحثات تلویزیونی یا "تاک شو" ها، از افرادی که دارای افکار انتقادی می باشند، دعوت نمی شود. رسم روزگار چنین است که لنگر کسی که پرسش های پهلو داری مطرح می کند، برآن تمرکز دارد تا یک تصویر مورد قبول از دستگاه ارائه کند.

همه این ها مسائل نگران کننده ای اند. با اینهم تهدید های مستقیم علیه شرکت های رسانه یی و بازداشت «ناشران مشکل آفرین»، و حمله بر ژورنالیست ها و وبلاگ نویس ها حاوی نگرانی بیشتر می باشند. شمار غیر معمول اتهامات «خوار سازنده محاکم» توسط مقامات نیز منجر به ایجاد یک فرهنگ ترس شده است. در نتیجه این فرهنگ عدم تحمل، بسیاری آزاد اندیشان با فرجام خشونتباری مواجه شده اند. هیچگاهی مانند امروز ضرورت بیشتر به یک تفکر انتقادی نبوده است و درحالیکه هرگز چیزی خطرناکتر از متفکر انتقادی بودن نیست.

شهیدالله الم در سال 1955 در داکه به دنیا آمده است و یک عکاس بنگله دیشی و فعال اجتماعی است. او هنر ثبت زمانمند مبارزات اجتماعی و هنری را در کشوری به کار می گیرد که به خاطر فقر و فاجعه ها بسیار معروف است. نمایشگاه اخیرش به نام "آتش متقاطع" به طور گسترده ای مورد تحسین قرار گرفت، اما به طور موقت توسط پولیس مسدود شد که منجر به اعتراضاتی در سطح ملی گردید.